Czym jest firma osoby prawnej?

Przeczytaj także: Oznaczenie firmy: ochrona po zaprzestaniu używania

Zasadniczo firmy (nazwy) osoby prawnej dobierane są dowolnie. Niemniej jednak, przepisy Kodeksu cywilnego przewidują kilka wymogów, którym zadośćuczynić muszą przedsiębiorcy. Zgodnie z ww. przepisami firma osoby prawnej zawiera określenie formy osoby prawnej (np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością czy spółka akcyjna), która to może być podana w skrócie (np. sp. z o.o. czy S.A.). Innymi elementami, które mogą znaleźć się w firmie osoby prawnej są również przedmiot działalności lub siedziba osoby prawnej, czy też dowolnie obrane określenie.

Firma osoby prawnej może także zawierać nazwisko lub pseudonim osoby fizycznej, jeśli służy to ukazaniu związków tej osoby z powstaniem lub działalnością przedsiębiorcy (np. „Zakłady Przemysłu Cukierniczego J. Kowalski S.A.” lub skrócona wersja „ZPC J. Kowalski S.A.”). Przyjęte rozwiązanie pozwolić może przykładowo na uhonorowanie założyciela osoby prawnej, fundatora określonego przedsięwzięcia gospodarczego, czy nawet zachowanie ciągłości firmy. Równocześnie wymóg pozostawania danej osoby w określonym rzeczywistym związku z przedsiębiorcą ma zapobiegać nadużyciom w tym zakresie. W szczególności dotyczy to wykorzystywania nazwisk osób sławnych, zwłaszcza postaci historycznych, dla reklamy przedsiębiorstwa i umacniania jego pozycji rynkowej.

Umieszczenie w firmie nazwiska albo pseudonimu osoby fizycznej wymaga pisemnej zgody tej osoby, a w razie jej śmierci - zgody jej małżonka i dzieci (wszystkich). Wymóg uzyskania zgody osoby fizycznej, a w razie jej śmierci - zgody jej małżonka i dzieci, ogranicza użycie w firmie nazwisk osób fizycznych do osób żyjących lub takich, które zmarły stosunkowo niedawno. Przepisy nie wskazują czy ww. zgoda udzielana jest terminowo, czy bezterminowo oraz, czy można ją odwołać. W doktrynie uważa się jednak, że zgoda taka może być odwołana zarówno przez udzielającego zgodę, jak i po jego śmierci przez małżonka i dzieci zmarłego. Niemniej jednak zgoda taka nie wygasa z chwilą śmierci udzielającego zgodę.

Firma osoby prawnej nadawana jest w chwili jej zakładania – w drodze i w treści aktu założycielskiego lub umowy spółki.

Jedną z podstawowych zasad panującą w porządku prawnym i gospodarczym jest zasada jedności firmy. Oznacza ona, że niedopuszczalne jest występowanie tego samego przedsiębiorcy pod różnymi firmami. Podobnie więc jak osoby fizyczne, które mogą posiadać wyłącznie jedno nazwisko, osoba prawna legitymować może się tylko jedną firmą.

Reasumując, firma i nazwa osoby prawnej to pojęcia praktycznie tożsame. Nie należy więc korzystać z błędnie utartego zwrotu „nazwy firmy”, który to jest zwyczajnie określeniem niepoprawnym.