Zatrudnienie cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

Przeczytaj także: Zatrudnienie cudzoziemca krok po kroku

W myśl art. 88 ustawy o promocji zatrudnienia, zezwolenie na pracę jest wymagane, jeżeli cudzoziemiec:

1. wykonuje pracę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie umowy z podmiotem, którego siedziba lub miejsce zamieszkania albo oddział, zakład lub inna forma zorganizowanej działalności znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – tzw. zezwolenie typu A, zgodnie z § 2 pkt 1 rozporządzenia;
2. w związku z pełnieniem funkcji w zarządzie osoby prawnej wpisanej do rejestru przedsiębiorców lub będącej spółką kapitałową w organizacji przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres przekraczający łącznie 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy – tzw. zezwolenie typu B, zgodnie z § 2 pkt 2 rozporządzenia;
3. wykonuje pracę u pracodawcy zagranicznego i jest delegowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na okres przekraczający 30 dni w roku kalendarzowym do oddziału lub zakładu podmiotu zagranicznego albo podmiotu powiązanego, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, z pracodawcą zagranicznym – tzw. zezwolenie typu C, zgodnie z § 2 pkt 3 rozporządzenia;
4. wykonuje pracę u pracodawcy zagranicznego, nieposiadającego oddziału, zakładu lub innej formy zorganizowanej działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i jest delegowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu realizacji usługi o charakterze tymczasowym i okazjonalnym (usługa eksportowa) – tzw. zezwolenie typu D, zgodnie z § 2 pkt 4 rozporządzenia;
5. wykonuje pracę u pracodawcy zagranicznego i jest delegowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na okres przekraczający 3 miesiące w ciągu kolejnych 6 miesięcy w innym celu niż wskazany w pkt 2-4 – tzw. zezwolenie typu E, zgodnie z § 2 pkt 5 rozporządzenia.

Zezwolenie na pracę jest wydawane na wniosek podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi, zaś podmiot ten jest wyłączną stroną postępowania (art. 88a ust. 1 i 2 ustawy o promocji zatrudnienia oraz § 3 ust. 1 rozporządzenia). Zgodnie z art. 10 ust. 2 pkt 3 ustawy o promocji zatrudnienia organem wydającym zezwolenie jest wojewoda, którego właściwość została określona w art. 88b tej ustawy. W wymienionych powyżej przypadkach, o których mowa w art. 88 pkt 1 i 2 ustawy o promocji zatrudnienia, właściwym jest wojewoda ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi. W przypadku, o którym mowa w art. 88 pkt 3 ustawy o promocji zatrudnienia, właściwym jest wojewoda ze względu na siedzibę podmiotu, do którego cudzoziemiec jest delegowany. Z kolei w przypadku, o którym mowa w art. 88 pkt 4 ustawy o promocji zatrudnienia, właściwość wojewody ustalona została ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podmiotu, na rzecz którego jest świadczona usługa, a jeżeli podmiot ten ma siedzibę lub miejsce zamieszkania za granicą - ze względu na główne miejsce wykonywania pracy przez cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wreszcie w przypadku, o którym mowa w art. 88 pkt 5 ustawy o promocji zatrudnienia, właściwym jest wojewoda ze względu na główne miejsce wykonywania pracy przez cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Gdy specyfika wykonywanej przez cudzoziemca pracy nie pozwala na wskazanie głównego miejsca jej wykonywania, zezwolenie wydaje wojewoda mazowiecki.

Ustawa o promocji zatrudnienia przewiduje zwolnienie z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę dla cudzoziemca, który w myśl art. 87 ust. 2 tej ustawy:

1. posiada w Rzeczypospolitej Polskiej zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 53 ust. 1 pkt 10, 11, 13 i 15-18 ustawy o cudzoziemcach (tj.: na podstawie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony lub na pobyt rezydenta długoterminowego UE; jest ofiarą handlu ludźmi; przybywa lub przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu podjęcia lub kontynuacji stacjonarnych studiów; jest naukowcem, który przybywa lub przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu prowadzenia badań naukowych; posiada dokument pobytowy, określony w rozporządzeniu Rady (WE) nr 1030/2002 z dnia 13 czerwca 2002 r., z adnotacją "naukowiec", wydany przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej),
2. jest małżonkiem obywatela polskiego lub cudzoziemca, o którym mowa w punkcie poprzedzającym i omówionym już powyżej ust. 1 pkt 1-6, posiadającym zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej udzielone w związku z zawarciem związku małżeńskiego,
3. jest zstępnym w wieku do 21 lat lub pozostającym na utrzymaniu obywatela polskiego lub cudzoziemca, o którym mowa w poprzedzających pkt 1-2 i omówionym już powyżej ust. 1 pkt 1-6, posiadającym zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
4. posiada zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej udzielone na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 7 lub 14 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach, tj. jeżeli jako członek rodziny cudzoziemca (który posiada zezwolenie na czas oznaczony), przybywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub przebywa na tym terytorium w celu połączenia z rodziną,
5. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 61 ust. 3 lub art. 71a ust. 3 ustawy o cudzoziemcach (tj. jeżeli cudzoziemiec złożył w terminie wniosek o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony lub wniosek o udzielenie zezwolenia na osiedlenie się lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE w czasie zgodnego z prawem pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i wnioski te nie zawierały braków formalnych lub braki formalne zostały uzupełnione w terminie), jeżeli bezpośrednio przed złożeniem wniosku był zwolniony z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę na podstawie poprzedzających pkt 1-4;
6. posiada ważną Kartę Polaka;
7. ubiega się o nadanie statusu uchodźcy lub jest małżonkiem, w imieniu którego został złożony wniosek o nadanie statusu uchodźcy, pod warunkiem posiadania zaświadczenia wydanego na podstawie art. 36 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tj. zaświadczenia wydawanego w przypadku, jeżeli po upływie 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku o nadanie statusu uchodźcy nie została wydana decyzja w pierwszej instancji i przyczyna niewydania decyzji w tym terminie nie leży po stronie wnioskodawcy,
8. jest uprawniony do przebywania i wykonywania pracy na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego nienależącego do Unii Europejskiej lub Konfederacji Szwajcarskiej, który jest zatrudniony przez pracodawcę mającego siedzibę na terytorium tego państwa oraz czasowo delegowany przez tego pracodawcę w celu świadczenia usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
9. w stosunku do którego umowy międzynarodowe lub odrębne przepisy dopuszczają wykonywanie pracy bez konieczności posiadania zezwolenia.