-
Odpowiedzialność pracowników: kara porządkowa
Przepisy Kodeksu pracy przewidują możliwość ukarania pracownika za różnego rodzaju przewinienia. Stosownym narzędziem jest tu m.in. kara porządkowa. Można ją jednak zastosować tylko w określonych przypadkach. Warto się więc zastanowić, jakie są jej dopuszczalne rodzaje? Kiedy można nałożyć ją na podwładnego? Jakie są kryteria karania? Kary ...
-
Wypowiedzenie wysłane pocztą a data rozwiązania umowy
Rozważmy następujący przypadek: rozwiązaliśmy z pracownikiem umowę dyscyplinarnie. Oświadczenie wysłaliśmy pocztą za poświadczeniem odbioru. Jaką datę powinnam wpisać w świadectwie pracy jako datę rozwiązania umowy? Datę wysłania pisma czy otrzymania zwrotki? Jeśli pracownik nie odbierze pisma czy umowa rozwiąże się z datą drugiego awizowania, czy ...
-
Choroba zawodowa a obowiązki pracodawcy
Długotrwała praca w szkodliwych warunkach zwiększa ryzyko zachorowania na chorobę zawodową. Dlatego też Kodeks pracy zobowiązuje pracodawcę do szeregu działań związanych m.in. z kierowaniem pracowników na badania lekarskie. Zakres obowiązków, którym powinno sprostać szefostwo jest jednak znacznie szerszy. O czym trzeba pamiętać? Czym jest choroba ...
-
Umowa o pracę nakładczą a akta osobowe pracownika
Osoba, która świadczy pracę w oparciu o umowę o pracę nakładczą nie jest pracownikiem w rozumieniu Kodeksu pracy. Warunki wykonywania pracy nakładczej regulują szczególne przepisy. Nie narzucają one jednak obowiązku prowadzenia dokumentacji pracowniczej wykonawców. Tymczasem prowadzenie akt osobowych chałupników bywa czasami pomocne. Pomimo, że ...
-
Zatrudnianie dzieci: kiedy jest możliwe?
Zgodnie z obowiązującym porządkiem prawnym, zatrudnianie małoletnich pracowników, którzy nie osiągnęli jeszcze 16 roku życia, jest zabronione. Istnieją jednak wyjątkowe sytuacje, w których można zatrudnić nawet pięciolatka. Rozpatrzmy więc, kto i na jakich zasadach może to zrobić. Wynikający z art. 190 § 2 K.p. zakaz zatrudniania małoletnich ma ...
-
Dla kogo i kiedy zasiłek macierzyński?
Zasady przyznawania zasiłku macierzyńskiego zostały uregulowane w ustawie z 25.6.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2005r. Nr 31, poz. 267 ze zm.). Ubezpieczona Prawo do zasiłku macierzyńskiego przysługuje, bez okresu wyczekiwania, ubezpieczonej, która w okresie ubezpieczenia ...
-
Podnoszenie kwalifikacji a obowiązki pracodawcy
Jeżeli pracownik chce podnosić swoje kwalifikacje, pracodawca powinien mu to ułatwić. Nie oznacza to jednak, że przełożony ma obowiązek stwarzać warunki do osiągania określonych kwalifikacji. Szef może również sam zdecydować o skierowaniu podwładnego na szkolenie. W obu przypadkach na przełożonym ciążą (lub mogą ciążyć) pewne obowiązki. Rozpatrzmy ...
-
Kodeks pracy a obowiązki kierownika w zakresie BHP
W gestii pracodawcy leży zapewnienie pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Obowiązek ten wynika nie tylko z Kodeksu pracy, ale i z Konstytucji RP (art. 66). Do szczególnej dbałości o bhp zobligowany jest jednak nie tylko szef. Przepisy zobowiązują do tego również osoby, które kierują pracownikami. Kodeks pracy nie definiuje ...
-
Przejście na emeryturę: jak rozwiązać umowę o pracę?
Czy są jakieś uregulowania dotyczące rozwiązania umowy w związku z przejściem pracownika na emeryturę, czy jest to wyłącznie kwestia uzgodnienia między pracownikiem a pracodawcą? Czy uzgodniony termin przejścia na emeryturę trzeba zawrzeć w porozumieniu stron rozwiązującym umowę o pracę? Co powinno znaleźć się w treści takiego porozumienia? Zdarza ...
-
Czym jest czas pracy i co się do niego wlicza?
Do czasu pracy wlicza się nie tylko okres faktycznego świadczenia pracy ale również pewne okresy, w trakcie których pracownik wprawdzie nie wykonuje swoich zwykłych obowiązków, a mimo to pozostaje w dyspozycji pracodawcy. Czasem pracy jest czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym ...
-
Kara porządkowa: jedno naruszenie - jedna sankcja
Rozpatrzmy następującą sytuację: pracownik opuścił pracę, nie usprawiedliwiając nieobecności. W związku z tym szef wymierzył mu karę porządkową (naganę) za naruszenie obowiązków pracowniczych. Za ten sam czyn ukarał go dodatkowo karą pieniężną w wysokości jednodniowego wynagrodzenia. Co więcej, o ukaraniu poinformował innych pracowników. Czy miał ...
-
Równe traktowanie w zatrudnieniu
Dyskryminowanie pracownika ze względu np. na jego płeć czy wyznanie jest niedopuszczalne. Kodeks pracy zobowiązuje bowiem pracodawcę do równego traktowania wszystkich swoich podwładnych. Szef, który narusza ten obowiązek, nie wskazując przy tym obiektywnych przesłanek swojego postępowania, naraża się na konsekwencje. Dyskryminacja bezpośrednia i ...
-
Regulamin pracy - podstawowe informacje
Regulamin pracy to organizacyjno - porządkowy akt prawny, który obowiązuje u danego pracodawcy. Nie każda firma musi go jednak posiadać. Ustawodawca zobligował do wprowadzenia regulaminu jedynie określone grono pracodawców zatrudniających ponad 20 osób, u których w zakresie organizacji i porządku w procesie pracy nie obowiązują postanowienia ...
-
Urlop wypoczynkowy a 11 listopada
Czy do 14 kolejnych dni urlopu wypoczynkowego, które mogą gwarantować otrzymanie świadczenia urlopowego, wliczamy święto 11 listopada oraz dzień dodatkowo wolny - 10 listopada? Pracodawca zarządzeniem ze stycznia 2008 r. ustalił, że 10 listopada będzie dniem wolnym od pracy z racji 1 listopada, który przypadł w tym roku w sobotę. Pracownik chce ...
-
Kiedy można uznać wypadek przy pracy?
Aby nieszczęśliwe zdarzenie, w którym uczestniczy pracownik, mogło zostać uznane za wypadek przy pracy, musi ono wystąpić w określonych okolicznościach i warunkach. Ekspert poradnika "Bhp w firmie" omawia je poniżej. Nagłość zdarzenia Nagłość nie budzi wątpliwości w sytuacji wystąpienia takich zdarzeń, jak np. upadek z wysokości, skaleczenie, ...
-
Delegacje zagraniczne: które prawo obowiązuje?
Pracodawca delegujący swojego podwładnego do pracy w UE powinien wspólnie z nim podjąć decyzję odnośnie prawa, któremu podwładny będzie podlegać poza granicami naszego kraju. Trzeba jednak pamiętać, że wybór ten nie jest w pełni swobodny. Ustawodawca narzuca tu bowiem pewne warunki, którym należy sprostać. Wraz z wejściem Polski do Unii ...
-
Trzecia umowa na czas wykonania określonej pracy
Jeżeli pracownik zawiera z pracodawcą trzecią umowę o pracę na czas określony, to jest ona (po spełnieniu pewnych warunków) równoznaczna w skutkach prawnych umowie na czas nieokreślony. Zastanówmy się, czy takie same skutki wywołuje podpisanie trzeciej umowy zawartej na czas wykonania określonej pracy. Art. 25 K.p. rozróżnia kilka rodzajów umów o ...
-
Urlop bezpłatny a prawa pracownika
Pracownik, który chce skorzystać z bezpłatnego urlopu powinien pamiętać, że w jego trakcie stosunek pracy ulega zawieszeniu. W praktyce oznacza to, że pracodawca, co do zasady, jest zwolniony ze świadczeń na rzecz podwładnego. Co jeszcze warto wiedzieć o urlopie bezpłatnym? Wniosek o urlop Zgodnie z art. 174 § 1 K.p., urlop bezpłatny może być ...
-
Wybór i odwołanie rady pracowników a orzeczenie TK
Trybunał Konstytucyjny 1.7.2008 r. orzekł, że przepis art. 4 ust. 1, 3 i 5 ustawy z 7.4.2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji (Dz.U. Nr 79, poz. 550 ze zm.) - zwanej dalej ustawą - w zakresie, w jakim określa tryb wyboru oraz odwołania rady pracowników w zależności od przynależności pracowników do reprezentatywnej ...
-
Szkoda wyrządzona pracodawcy a odpowiedzialność pracownika
Rozpatrzmy następujący przypadek: pracownik hurtowni uszkodził sprzęt elektroniczny należący do pracodawcy. Jakie konsekwencje może ponieść z tego tytułu? W omawianym zagadnieniu kluczowe znaczenie ma rodzaj winy pracownika. Zakres jego odpowiedzialności jest bowiem zróżnicowany w zależności od tego czy wina była umyślna, czy też do szkody doszło ...
-
Zakaz dyskryminacji także podczas rekrutacji
Przepisy Kodeksu pracy zabraniają dyskryminacji w zatrudnieniu. Pracodawcy powinni jednak pamiętać, że zakaz ten obejmuje również proces rekrutacji, o ile oczywiście specyfika pracy nie wymaga zatrudniania konkretnych pracowników. Zgodnie z art. 183a § 1 K.p., pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku ...
-
Umowa o pracę: jak można ją modyfikować?
Umowa o pracę reguluje wzajemne prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy. Treść umowy nie jest jednak niezmienna. Obowiązujące przepisy pozwalają bowiem pracodawcy na dokonywanie w niej pewnych zmian. Przyjrzyjmy się, w jaki sposób szef może modyfikować postanowienia umowy o pracę. Wypowiedzenie zmieniające Jednym ze sposobów poczynienia zmian w ...
-
Utrata uprawnień a wypowiedzenie umowy o pracę
Pracownik, który utraci uprawnienia konieczne do wykonywania obowiązków służbowych może zostać zwolniony. Taki kształt przepisów nie może dziwić- utrata uprawnień przez podwładnego jest niewątpliwie okolicznością wysoce niedogodną dla pracodawcy. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia może nastąpić jednak jedynie w wypadku, gdy za utratę ...
-
Czas pracy dozorcy a godziny nadliczbowe
Rozważmy następujący przypadek: mam pytanie o czas pracy dozorców. Czy dozorca może pracować przez dwie kolejne noce po 10 godzin? Czy musi mieć co czwartą niedzielę wolną? Kiedy dozorcy liczą się godziny nadliczbowe? W naszej placówce zatrudniamy 3 dozorców na 2,5 etatu. Jakie zasady muszą być przestrzegane przy wyliczaniu dla nich czasu pracy? ...
-
Niezdolność do pracy a wypowiedzenie podczas urlopu
Rozważmy następujący przypadek: pracownica zatrudniona jako sprzątająca dostarczyła zaświadczenie lekarskie, iż jest niezdolna do wykonywania pracy w tym zawodzie. Czy można jej dać wypowiedzenie, jeśli przebywa na urlopie wypoczynkowym? Mimo dostarczenia zaświadczenia lekarskiego o niezdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku ...
-
Ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych
Kodeks pracy traktuje ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych jako jedną z możliwych przyczyn dyscyplinarnego zwolnienia. Czasami trudno jest jednak ocenić ciężar przewinienia pracownika. Przyjrzyjmy się, jak do tego zagadnienia podchodzi linia orzecznicza Sądu Najwyższego. Zgodnie z art. 52 § 1 pkt 1 K.p., pracodawca może rozwiązać umowę o ...
-
Odpowiedzialność pracodawcy a mienie pracownika
Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, szef musi zapewnić podwładnym bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Obowiązek ten obejmuje w niektórych przypadkach również sprawowanie pieczy nad rzeczami należącymi do pracownika. Kiedy pracodawca ponosi odpowiedzialność za mienie zatrudnionych? Wraz z nawiązaniem stosunku pracy firma przyjmuje na siebie ...
-
Odpowiedzialność pracodawcy a szkoda wyrządzona osobie trzeciej
Jeżeli pracownik podczas wykonywania obowiązków służbowych wyrządzi szkodę osobie trzeciej, obowiązek jej naprawienia spadnie tylko i wyłącznie na pracodawcę, który dopiero później będzie miał możliwość wyciągnięcia konsekwencji od podwładnego. Zgodnie z art. 120 K.p., w razie gdy pracownik w czasie wykonywania obowiązków pracowniczych wyrządzi ...
-
Udzielenie czasu wolnego a dnia wolnego
Udzielenie pracownikowi czasu wolnego (art. 1512 kp) oraz udzielenie dnia wolnego za pracę w dniu wolnym z tytułu 5-dniowego tygodnia pracy (art. 1513 kp) to dwie zupełnie różne formy rekompensat. Wielu pracodawców jednak je myli i próbuje godziny nadliczbowe rekompensować dniem wolnym lub odwrotnie. Wątpliwości też często powstają na tle terminu, ...
-
Unijna nowelizacja kodeksu pracy
W dniu 16.10.2008 r. Sejm uchwalił nowelizację Kodeksu pracy, której celem jest dalsze dostosowywanie przepisów KP do prawa unijnego, w szczególności w zakresie równego traktowania w zatrudnieniu oraz bezpieczeństwa i higieny pracy. Z uchwalonego obecnie projektu ustawy wyłączone zostały przepisy o czasie pracy, które - zgodnie z rządowymi ...
-
Czy można awansem udzielić urlop wypoczynkowy?
Rozpatrzmy następującą sytuację: pracownik, po wykorzystaniu całego urlopu wypoczynkowego przysługującego mu za dany rok kalendarzowy, wnioskuje o udzielenie mu kolejnych dni wolnych akonto urlopu, do którego nabędzie prawo dopiero z dniem 1 stycznia następnego roku. Czy istnieje możliwość, aby podwładny skorzystał z dni wolnych awansem, czyli ...
-
Obowiązki pracownika: dbanie o dobro zakładu pracy
Kodeks pracy nakłada na pracownika szereg obowiązków względem przełożonego. Jednym z nich, zgodnie z art. 100 § 2 pkt 4 K.p., jest dbałość o dobro zakładu pracy. Przyjrzyjmy się, jak pojęcie to interpretowane jest w orzecznictwie. W piśmiennictwie obowiązują dwa poglądy na temat interpretacji obowiązku dbałości o dobro zakładu pracy. W szerokim ...
-
Świadczenia ZFŚS a sytuacja materialna pracownika
Naczelną zasadą obowiązującą przy podziale ulgowych usług i świadczeń oraz dopłat z funduszu socjalnego jest to, iż ich przyznanie oraz wysokość uzależniona jest od tzw. kryteriów socjalnych, tj. sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osób uprawnionych do korzystania z funduszu (art. 8 ust. 1 ustawy z 4.3.1994 r. o zakładowym funduszu ...
-
Zwolnienie lekarskie a świadczenie pracy
Coraz częściej zdarza się, że chorujący pracownicy przerywają zwolnienia lekarskie i wracają do pracy. Choć dla pracodawców jest to sytuacja korzystna, nie powinna jednak mieć ona miejsca. Pracodawca przed upływem terminu zwolnienia lekarskiego nie powinien dopuścić do pracy pracownika, ponieważ zgodnie z zaświadczeniem lekarskim jest on niezdolny ...
-
Przywrócenie do pracy a prawa pracownika
Na skutek wadliwości wypowiedzenia umowy o pracę sąd może zadecydować o przywróceniu pracownika na dotychczasowe stanowisko. Przyjrzyjmy się, jak kształtuje się sytuacja osoby powracającej do firmy. Przywrócenie do pracy Orzeczenie o przywróceniu do pracy owocuje reaktywacją stosunku pracy. Pracodawca ma obowiązek przywrócić pracownika do pracy na ...