-
Zakaz konkurencji: konsekwencje naruszenia
Pracownik, który łamie obowiązujący go zakaz konkurencji, powinien spodziewać się kłopotów- niestosowanie się do postanowień umowy antykonkurencyjnej może znacznie uszczuplić jego portfel, a przypadku, gdy umowa dotyczy okresu zatrudnienia- spowodować dodatkowo utratę posady. Przyjrzyjmy się, jakie sankcje grożą za podjęcie działalności ...
-
Umowa o dzieło a wynagrodzenie za nadgodziny
Umowa o dzieło nie może zastępować umowy o pracę. Konieczne jest zbadanie, czy wykonawca dzieła pracuje jak pracownik. Jeśli tak jest, należy zawrzeć umowę o pracę. Przy umowie o dzieło nie występują nadgodziny, nie ma również obowiązku zawarcia tej umowy na piśmie. Pytanie: W grudniu 2009 r. pracownik został zwolniony i teraz pracuje na umowę o ...
-
Badania kontrolne pracownika bezwzględnie wymagane
Przyjrzyjmy się następującej sytuacji: pracownik powrócił do pracy po 3,5 miesięcznej nieobecności spowodowanej przedłużającą się chorobą. Ze względu na natłok zleceń pracodawca natychmiast dopuścił go do wykonywania obowiązków służbowych. Stwierdził, że badania kontrolne, których przeprowadzenie jest konieczne po tak długiej absencji, mogą ...
-
Urlop macierzyński a poronienie
Rozważmy następującą sytuację: pracownica, która straciła dziecko w 20 tygodniu ciąży, zgłosiła się do pracodawcy z aktem urodzenia wydanym przez Urząd Stanu Cywilnego. W jego treści zaznaczono, że dziecko urodziło się martwe. Na podstawie tego dokumentu kobieta domagała się realizacji prawa do urlopu macierzyńskiego. Czy pracodawca zobowiązany ...
-
Odmowa podpisania zakresu obowiązków a wypowiedzenie umowy
Pracownik odmawia podpisania nowego zakresu obowiązków. Czy jest to wystarczająca podstawa do rozwiązania umowy o pracę? Sama odmowa podpisania zakresu obowiązków nie uprawnia pracodawcy do wypowiedzenia umowy. Natomiast odmowa podpisania z jednoczesną odmową przyjęcia zakresu obowiązków ustalonego zgodnie z rodzajem pracy, określonym w umowie o ...
-
Błędne świadectwo pracy nie zawsze oznacza odszkodowanie
Przyjrzyjmy się następującej sytuacji: do wydanego pracownikowi świadectwa pracy wkradł się błąd. Kadry szybko wykryły pomyłkę, o czym poinformowały telefonicznie zainteresowanego, a następnie niezwłocznie przesłały mu stosowne sprostowanie. Pomimo szybkiej interwencji zakładu pracy, pracownik zażądał odszkodowania za wydanie niewłaściwego ...
-
Choroba zawodowa nawet na emeryturze?
Rozważmy następujący przypadek: pracownik z końcem grudnia 2008 r. przeszedł na emeryturę. Od 2006 r. leczył się w poradni specjalistycznej ze względu na powtarzające się problemy z oskrzelami. W listopadzie 2008 r. lekarz prowadzący skierował go na leczenie do innego miasta w związku z podejrzeniem choroby zawodowej (astma oskrzelowa). Pracownik ...
-
Ochrona praw pracownika w Kodeksie karnym
Ochrona zatrudnionych nie kończy się na regulacjach wynikających z przepisów prawa pracy i Kodeksu cywilnego. Trzy typy czynów zabronionych (przestępstw), stanowiących naruszenie praw pracownika, zostały skatalogowane również w Kodeksie karnym. Przyjrzyjmy się, komu i za jakiego rodzaju przewinienie grozi odpowiedzialność karna. Na ochronę praw ...
-
Naruszenie przepisów: kiedy dyscyplinarka jest niedopuszczalna?
Gdy pracownik naruszył przepisy wewnętrzne formalnie obowiązujące u pracodawcy, które jednak w praktyce nie były ściśle przestrzegane, zastosowanie wobec niego zwolnienia w trybie dyscyplinarnym jest niedopuszczalne. Z wyroku SN z 11 lutego 2008 r., II PK 165/07. Stan faktyczny: Zbigniew N. był dyrektorem w spółce R., będącej przedstawicielem ...
-
Praca na pół etatu a przerwa na karmienie
Pracownica ma prawo do jednej, 30-minutowej przerwy na karmienie, gdyż jej czas pracy nie przekracza 6 godzin dziennie. Pracownica i pracodawca powinni wspólnie ustalić sposób wykorzystania tej przerwy, np. przyjąć, że pracownica będzie pracowała krócej o te 30 minut, a więc od 8.00 do 11.30. Pytanie: Pracownica, która ma prawo do urlopu ...
-
Cofnięcie wypowiedzenia umowy o pracę w orzecznictwie
Niezaprzeczalnie stronom umowy o pracę na czas nieokreślony przysługuje prawo do wcześniejszego rozwiązania jej za wypowiedzeniem z zachowaniem stosownego okresu wypowiedzenia, który wynika z przepisów K.p. W niektórych przypadkach wypowiedzieć można również umowę zawartą na czas określony. Decyzja w sprawie wypowiedzenia nie jest jednak ...
-
Zwalnianie pracowników z przyczyn dotyczących pracodawcy
Z przyczyn niedotyczących pracownika zwalniać może każdy pracodawca. Jednak nie wszyscy pracodawcy mogą robić to na podstawie tych samych przepisów. Obowiązujące prawo pracy dzieli w tym przypadku pracodawców na 2 kategorie: tych, którzy zatrudniają mniej niż 20 pracowników oraz tych, którzy zatrudniają 20 lub więcej pracowników. Pracodawca ...
-
Przejście części zakładu pracy: kogo obejmują jego skutki?
Pracownicy przejmowanej jednostki zakładu pracy stają się z mocy prawa podwładnymi nowego szefa. Niejednokrotnie jednak ustalenie, czy danego pracownika obejmują skutki przekształceń w firmie, bywa kłopotliwe. Dla oceny w tym zakresie kluczową rolę odgrywa faktyczne powiązanie zatrudnionego z jednostką, która trafia w ręce przejemcy. Przypomnijmy, ...
-
Urlop ojcowski a świadectwo pracy
Czy urlop ojcowski należy wpisać w świadectwie pracy (7 dni), jeżeli tak, to gdzie? Odpowiedź: Tak, taką informację należy umieścić w ust. 4 pkt 9 formularza zgodnego ze wzorem świadectwa pracy z rozporządzenia w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy. W świadectwie pracy, oprócz informacji określonych w art. 97 § 2 Kodeksu pracy, zamieszcza ...
-
Zmiana minimalnego wynagrodzenia a umowa o pracę
Wszystkim pracownikom, których wysokość wynagrodzenia była równa najniższemu wynagrodzeniu za pracę obowiązującemu w 2009 r., od 1 stycznia 2010 r. przysługuje prawo do wyższego wynagrodzenia. Pracodawca jest ze swej strony zobowiązany do jego wypłaty w nowej, wyższej wysokości, niezależnie od tego, czy pracownicy podpisali aneksy do umowy. ...
-
Urlop na żądanie a linia orzecznicza
Instytucja tzw. "urlopu na żądanie" funkcjonuje w przepisach prawa pracy od 1 stycznia 2003 r. Zasadniczo sprawa nie wygląda na skomplikowaną- w razie potrzeby pracownik ma prawo skorzystać z 4 dni niezaplanowanego wcześniej (nieujętego w planie urlopowym) urlopu wypoczynkowego. Regulacje ustawowe w zakresie dotyczącym urlopu na żądanie są jednak ...
-
Odpowiedzialność materialna pracownika a wysokość szkody
Pracownik ponosi odpowiedzialność materialną, jeżeli wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swej winy wyrządził pracodawcy szkodę. Wówczas pracodawca może dochodzić od pracownika odszkodowania za powstałą szkodę. Pytanie: Magazynier naszego zakładu podczas pracy przez nieuwagę uszkodził wózkiem widłowym ...
-
Nawiązanie stosunku pracy a niepodjęcie obowiązków
Rozważmy następującą sytuację: strony zawarły umowę o pracę na czas nieokreślony. Z postanowień dokumentu wynikało, że termin rozpoczęcia pracy przypada na 5 kwietnia 2010 r. Pracownik nie podjął jednak obowiązków w tym dniu. Czy można uznać, że niepodjęcie pracy w wyznaczonym terminie przesądza o nieistnieniu stosunku pracy? Przypomnijmy, zgodnie ...
-
Wykorzystanie zaległego urlopu - w jakim terminie?
Pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył prawo do urlopu. Urlop wypoczynkowy powinien być wykorzystany zgodnie z planem urlopów, a jeżeli pracodawca nie ustala planu urlopów, to w terminie uzgodnionym z pracownikiem. Przyjrzyjmy się następującej sytuacji: Pracownik w ...
-
Odpracowanie prywatnych wyjść a nadgodziny
Jeśli w trakcie odpracowywania w soboty prywatnych wyjść z pracy doszło do przekroczenia dobowych lub średniotygodniowych norm czasu pracy lub naruszenia zasady przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy, to pracodawca powinien zapłacić pracownikowi dodatek za pracę w nadgodzinach oraz udzielić dnia wolnego w zamian za pracę w sobotę, będącą dniem ...
-
Potrącenia z wynagrodzenia pracownika bez jego zgody
Niezależnie od potrąceń z tytułu zaciągniętych zobowiązań, pracodawca może odliczyć z wynagrodzenia pracownika kary pieniężne za nieprzestrzeganie ustalonej organizacji i porządku pracy (art. 108 kp). Kara pieniężna za jedno przekroczenie (lub dzień nieusprawiedliwionej nieobecności) nie może być wyższa od jednodniowego wynagrodzenia pracownika, a ...
-
Wypowiedzenie zmieniające a tryb zwolnień grupowych
Rozważmy następującą sytuację: pracodawca nosi się z zamiarem wręczenia pracownikom wypowiedzeń zmieniających dotyczących obniżenia wymiaru czasu pracy. Zmiany mają objąć połowę załogi (48 osób). Czy w takiej sytuacji istnieje konieczność wdrożenia procedury wynikającej z ustawy o zwolnieniach grupowych? Przypomnijmy, wypowiedzenie warunków pracy ...
-
Firma zagraniczna a wolne w polskie święta
W przypadku stosowania polskiego prawa możliwość wykonywania pracy w święta istnieje tylko w przypadkach i okolicznościach wskazanych w Kodeksie pracy. W takiej sytuacji za pracę w święta należy udzielić innego dnia wolnego od pracy w okresie rozliczeniowym. Czy pracodawca (firma zagraniczna, zarejestrowana w Polsce, obsługująca klientów ze ...
-
Likwidacja stanowiska pracy a koniec urlopu macierzyńskiego
Pracodawca ma obowiązek dopuścić pracownicę do pracy na takim samym stanowisku, jakie zajmowała przed urlopem macierzyńskim. Jeżeli pracownica chce skorzystać z urlopu wychowawczego lub pracy w obniżonym wymiarze czasu pracy, to od dnia złożenia wniosku jest chroniona przed zwolnieniem. W razie pracy na część etatu zamiast urlopu wychowawczego ...
-
Przyrzeczona umowa o pracę: gdy szef się uchyla
Możliwość zawarcia przedwstępnej umowy o pracę została potwierdzona w orzecznictwie SN już całe lata temu. Co powinno się zawierać w jej treści? Co dzieje się w sytuacji, gdy przyszły pracodawca próbuje uchylić się od zawarcia umowy przyrzeczonej? Czy niedoszłemu pracownikowi przysługują w takiej sytuacji jakieś roszczenia? Regulacje dotyczące ...
-
Jaka rekompensata za godziny nadliczbowe kierowcy?
Praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad dobowy przedłużony wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego kierowcę systemu i rozkładu czasu pracy, stanowi pracę w godzinach nadliczbowych. Kierowcy za pracę w godzinach nadliczbowych należy się wynagrodzenie powiększone o stosowny dodatek ...
-
Urlop wypoczynkowy proporcjonalny
Pracownikowi, który przed ustaniem stosunku pracy w ciągu roku kalendarzowego wykorzystał urlop wypoczynkowy w wymiarze wyższym niż wynikający z zasady proporcjonalności, przysługuje u kolejnego pracodawcy urlop w odpowiednio niższym wymiarze. Urlop proporcjonalny dotyczy pracownika, który: podjął pracę u kolejnego pracodawcy w ciągu innego roku ...
-
Choroba pracownika: możliwość wypowiedzenia a SN
Rozważmy następującą sytuację: ze względu na poważne kłopoty zdrowotne pracownik przebywał na dwumiesięcznym zwolnieniu. Po chorobie zjawił się w firmie, przepracował jednak tylko 2 tygodnie i ponownie przedstawił pracodawcy zwolnienie lekarskie, tym razem na 30 dni. Podobna sytuacja powtórzyła się jeszcze dwukrotnie. Czy tak częste nieobecności ...
-
Likwidacja jednostek budżetowych a rozwiązanie umowy o pracę
Konsekwencją zmian wynikających z nowych przepisów o finansach publicznych jest likwidacja wielu jednostek budżetowych. Ustawa z 27.8.2009 r. Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych (Dz.U. Nr 157, poz. 1241) tworzy szczególne zasady załatwienia spraw pracowniczych wynikających z tej likwidacji. Proces likwidacji państwowych zakładów ...
-
Ochrona związkowa- lista chronionych pracowników
Rozważmy następujący przypadek: ze względu na likwidację etatów firma nosi się z zamiarem pożegnania kilku osób z personelu. Skala planowanych zwolnień nie powoduje konieczności wdrożenia procedur wynikających z ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. W związku z zaistniałą ...
-
Pracownik młodociany a ewidencja czasu pracy
Rozważmy następującą sytuację: firma zamierza uzupełnić personel o kilku pracowników młodocianych. Czy w przypadku tego rodzaju zatrudnionych konieczne jest prowadzenie ewidencji czasu pracy, czy też pracodawca może z niej zrezygnować? Przypomnijmy, stosownie do art. 149 § 1 K.p., na pracodawcy spoczywa zobligowanie do prowadzenia ewidencji czasu ...
-
Potrącenia z wynagrodzenia a firmowa karta kredytowa
Rozważmy następującą sytuację: jeden z zatrudnionych udał się w kilkudniową podróż służbową. W czasie wyjazdu wszelkie wydatki służbowe miała pokrywać karta kredytowa, w którą wyposażył go szef. Po powrocie okazało się, że z firmowej karty ubyło znacznie więcej pieniędzy niż powinno, ponieważ pracownik przy jej pomocy finansował również prywatne ...
-
Pracownik młodociany a czas pracy
Pracodawca, który zamierza poszerzyć szeregi firmy, zatrudniając młodociany narybek, musi pamiętać o szczególnej ochronie, która obejmuje tego rodzaju zatrudnionych. Jedną z najbardziej istotnych kwestii, które trzeba mieć na uwadze, są regulacje dotyczące czasu pracy. Przypomnijmy, pracownikiem młodocianym w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy ...
-
Przedłużany czas pracy a system równoważny
Pracownicy zatrudnieni w podstawowym systemie czasu pracy powinni wykonywać swoją pracę przez 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w tygodniu. Praca wykraczająca poza te normy stanowi pracę w godzinach nadliczbowych, za którą pracodawca powinien albo wypłacić pracownikowi wynagrodzenie powiększone o stosowny dodatek, albo udzielić czasu ...
-
Jak obliczyć wymiar urlopu proporcjonalnego?
Ustalając urlop proporcjonalny, pamiętajmy, że jeden kalendarzowy miesiąc pracy odpowiada 1/12 wymiaru urlopu przysługującego pracownikowi (art. 1552a § 1 kp). Niepełny kalendarzowy miesiąc pracy zaokrąglamy w górę do pełnego miesiąca (art. 1552a § 2 kp). Kiedy trzeba udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego w wymiarze proporcjonalnym? Urlop ...