Poselski projekt ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych

Ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych. Projekt
10
6. Z wartości rynkowej lokalu potrąca się przypadającą na dany lokal część
zobowiązań spółdzielni związanych z budową, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 1,
w tym w szczególności niewniesiony wkład mieszkaniowy. Jeżeli spółdzielnia
skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków,
potrąca się również nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji, w części
przypadającej na ten lokal oraz kwoty zaległych opłat, o których mowa w art. 7 ust.
1, a także koszty określenia wartości rynkowej lokalu.
7. Warunkiem wypłaty wartości rynkowej lokalu jest opróżnienie lokalu.
8. Umowa o przeniesienie odrębnej własności lokalu, zawarta z innym członkiem
przed wygaśnięciem spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego do
tego lokalu, jest nieważna.
9. Wynagrodzenie notariusza za ogół czynności notarialnych dokonanych przy
zawieraniu umowy oraz koszty sądowe w postępowaniu wieczystoksięgowym
obciążają członka spółdzielni, na rzecz którego spółdzielnia dokonuje przeniesienia
własności lokalu.

Art. 18.
W wypadku ustania małżeństwa wskutek rozwodu albo unieważnienia małżeństwa
były małżonek, któremu przypadło spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu
mieszkalnego w wyniku podziału tego prawa, staje się członkiem spółdzielni.

Art. 19.
1. Z chwilą śmierci jednego z małżonków spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu
mieszkalnego, które przysługiwało obojgu małżonkom, przypada drugiemu
małżonkowi. Małżonek ten staje się członkiem spółdzielni.
2. Przepisy ust. 1 nie naruszają uprawnień spadkobierców do dziedziczenia wkładu
mieszkaniowego.

Art. 20.
1. W wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu
mieszkalnego roszczenia o przyjęcie do spółdzielni i zawarcie umowy o
ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego
przysługują małżonkowi, dzieciom i innym osobom bliskim byłego członka.
Spółdzielnia wyznacza tym osobom termin, nie krótszy niż rok, do złożenia
oświadczenia o przystąpieniu i do zawarcia umowy. Po bezskutecznym upływie
terminu roszczenia wygasają, a uprawnionym osobom przysługuje roszczenie o
wypłatę wartości rynkowej lokalu. Przepisy art. 17 ust. 4–7 stosuje się.
2. W wypadku zgłoszenia się kilku uprawnionych, rozstrzyga sąd w postępowaniu
nieprocesowym, biorąc pod uwagę w szczególności okoliczność, czy osoba
uprawniona na podstawie ust. 1 zamieszkiwała razem z byłym członkiem
spółdzielni. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego przez spółdzielnię terminu
wystąpienia do sądu, wyboru dokonuje spółdzielnia.
3. W wypadku ustania członkostwa w okresie oczekiwania na zawarcie umowy o
ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego osobom, o
których mowa w ust. 1, przysługują roszczenia o przyjęcie do spółdzielni i zawarcie
umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego
zgodnie z postanowieniami umowy o budowę lokalu. Osoba przyjęta w poczet
członków spółdzielni staje się stroną umowy o budowę lokalu wiążącej osobę, której
członkostwo ustało. Przepisy ust. 1 zdanie drugie i trzecie oraz ust. 2 stosuje się
odpowiednio, z tym, że termin wyznaczony przez spółdzielnię do dochodzenia
roszczeń nie może być krótszy niż 3 miesiące.
4. W wypadku ustania członkostwa w spółdzielni w okresie poprzedzającym
zawarcie umowy o budowę lokalu osobom, o których mowa w ust. 1, przysługują

Ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych. Projekt
11
roszczenia o przyjęcie do spółdzielni i zawarcie tej umowy. Przepisy ust. 1 zdanie
drugie i trzecie oraz ust. 2 stosuje się odpowiednio, z tym, że termin wyznaczony
przez spółdzielnię do dochodzenia roszczeń nie może być krótszy niż 3 miesiące.
5. W wypadku wygaśnięcia roszczeń, o których mowa w ust. 3 lub 4, spółdzielnia
wypłaca osobie uprawnionej kwotę wniesioną na poczet wkładu mieszkaniowego,
zwaloryzowaną według wartości rynkowej lokalu. Przysługująca osobie uprawnionej
kwota nie może być wyższa od kwoty wniesionej na poczet wkładu mieszkaniowego
przez osobę zawierającą ze spółdzielnią umowę o budowę lokalu zgodnie z
postanowieniami statutu.

Art. 21.
1. Jeżeli w toku likwidacji, postępowania upadłościowego albo postępowania
egzekucyjnego z nieruchomości spółdzielni nabywcą prawa do gruntu wraz z
budynkiem albo udziałem we współwłasności budynku nie będzie inna spółdzielnia
mieszkaniowa, spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego przekształca
się w prawo najmu lokalu mieszkalnego. W ciągu 12 miesięcy od dnia nabycia
prawa do gruntu wraz z budynkiem albo udziałem we współwłasności budynku do
najemcy stosuje się art. 49.
2. Jeżeli w wypadku określonym w ust. 1 zbycie prawa do gruntu wraz z budynkiem
albo udziałem we współwłasności budynku nastąpiło przed ustanowieniem
spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, nabywca, według
swojego wyboru, zobowiązuje się – po zakończeniu budowy – do zawarcia z osobą
uprawnioną lub z inną wskazaną przez nią osobą umowy najmu lokalu mieszkalnego
bądź wypłaca osobie uprawnionej kwotę wniesioną na poczet wkładu
mieszkaniowego, zwaloryzowaną według wartości rynkowej lokalu.
3. W wypadku nabycia prawa do gruntu wraz z budynkiem albo udziałem we
współwłasności budynku przez inną spółdzielnię mieszkaniową osoby, którym
przysługują spółdzielcze lokatorskie prawa do lokali mieszkalnych albo roszczenia o
zawarcie umowy o budowę lokalu lub umowy o ustanowienie spółdzielczego
lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, stają się członkami tej spółdzielni, a
stroną tych umów staje się spółdzielnia, która nabyła prawo do gruntu wraz z
budynkiem albo udziałem we współwłasności budynku. Jednocześnie ustają stosunki
członkostwa w spółdzielni, której prawo do gruntu wraz z budynkiem albo udziałem
we współwłasności budynku zostało zbyte.
4. Zakończenie likwidacji spółdzielni albo postępowania upadłościowego nie może
nastąpić przed zbyciem prawa do gruntu wraz z budynkiem albo udziałem we
współwłasności budynku, w którym zostały ustanowione albo miały być
ustanowione spółdzielcze lokatorskie prawa do lokali mieszkalnych.

Rozdział 3
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu

Art. 22.
1. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu jest zbywalne, przechodzi na
spadkobierców i podlega egzekucji. Jest ono ograniczonym prawem rzeczowym.
2. Zbycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu obejmuje także wkład
budowlany. Dopóki prawo to nie wygaśnie, zbycie samego wkładu jest nieważne.
3. Umowa zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu jest zawierana w
formie aktu notarialnego.
4. Przedmiotem zbycia może być ułamkowa część spółdzielczego własnościowego
prawa do lokalu. Pozostałym współuprawnionym z tytułu spółdzielczego
własnościowego prawa do lokalu przysługuje prawo pierwokupu. Umowa zbycia
ułamkowej części spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, zawarta

Ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych. Projekt
12
bezwarunkowo albo bez zawiadomienia uprawnionych o zbyciu lub z podaniem im
do wiadomości istotnych postanowień umowy niezgodnych z rzeczywistością, jest
nieważna.
5. Nabywca spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu staje się członkiem
spółdzielni. Dotyczy to również spadkobiercy, zapisobiorcy i licytanta.
6. Z chwilą zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu ustaje
członkostwo zbywcy w spółdzielni.

Art. 23.
Jeżeli w wyniku ostatecznego rozliczenia kosztów budowy powstała różnica
pomiędzy wysokością wstępnie ustalonego wkładu budowlanego a kosztami budowy
lokalu, uprawniony albo zobowiązany z tego tytułu jest członek spółdzielni, któremu
w chwili dokonania tego rozliczenia przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo
do lokalu.

Art. 24.
1. Jeżeli spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu przeszło na kilku
spadkobierców, powinni oni, w terminie jednego roku od dnia otwarcia spadku,
wyznaczyć spośród siebie pełnomocnika w celu dokonywania czynności prawnych
związanych z wykonywaniem tego prawa, łącznie z zawarciem w ich imieniu
umowy o przeniesienie własności lokalu. W razie bezskutecznego upływu tego
terminu, na wniosek spadkobierców lub spółdzielni, sąd w postępowaniu
nieprocesowym wyznaczy przedstawiciela.
2. W razie śmierci jednego z małżonków, którym spółdzielcze własnościowe prawo
do lokalu przysługiwało wspólnie, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.

Art. 25.
W wypadku zaległości z zapłatą opłat, o których mowa w art. 7 ust. 2 i 7, za okres co
najmniej 6 miesięcy, rażącego lub uporczywego wykraczania osoby korzystającej z
lokalu przeciwko obowiązującemu porządkowi domowemu albo niewłaściwego
zachowania tej osoby czyniącego korzystanie z innych lokali lub nieruchomości
wspólnej uciążliwym, art. 16 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali
stosuje się odpowiednio. Z żądaniem, o którym mowa w tym przepisie, występuje
zarząd spółdzielni na wniosek rady nadzorczej. Przepis art. 22 ust. 6 stosuje się.

Art. 26.
1. W wypadku wygaśnięcia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu
spółdzielnia wypłaca uprawnionemu wartość rynkową tego prawa. Przysługująca
uprawnionemu wartość spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, ustalona w
sposób przewidziany w ust. 2, powinna odpowiadać kwocie, jaką spółdzielnia uzyska
od osoby obejmującej lokal w wyniku przetargu przeprowadzonego przez
spółdzielnię, zgodnie z postanowieniami statutu, na ustanowienie odrębnej własności
tego lokalu.
2. Z wartości rynkowej lokalu potrąca się niewniesioną przez osobę, której
przysługiwało spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, część wkładu
budowlanego, a w wypadku gdy nie został spłacony kredyt zaciągnięty przez
spółdzielnię na sfinansowanie kosztów budowy danego lokalu – potrąca się kwotę
niespłaconego kredytu wraz z odsetkami oraz niespłaconego zadłużenia z tytułu
opłat, o których mowa w art. 7 ust. 1 i 7.
3. Warunkiem wypłaty wartości spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu jest
opróżnienie lokalu.
4. Z chwilą wygaśnięcia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu ustaje
członkostwo w spółdzielni.

Ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych. Projekt
13

Art. 27.
1. W wypadkach gdy ustawa przewiduje wygaśnięcie spółdzielczego
własnościowego prawa do lokalu, prawo to, jeżeli jest obciążone hipoteką, nie
wygasa, lecz przechodzi z mocy prawa na spółdzielnię.
2. Spółdzielnia ogłasza nie później niż w ciągu 3 miesięcy przetarg na zbycie prawa
do lokalu nabytego w sposób określony w ust. 1.
3. Spółdzielnia uiszcza osobie uprawnionej wartość nabytego prawa po potrąceniu
należności wymienionych w art. 26 ust. 2 oraz z tytułu obciążenia hipoteką.
Obowiązek spółdzielni powstaje z chwilą zbycia prawa w drodze przetargu.

Art. 28.
Do egzekucji ze spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu stosuje się
odpowiednio przepisy o egzekucji z nieruchomości.

Art. 29.
1. Wynajmowanie lub oddawanie w bezpłatne używanie przez członka spółdzielni
całego lokalu lub jego części nie wymaga zgody spółdzielni. Jeżeli wynajęcie lub
oddanie w bezpłatne używanie miałoby wpływ na wysokość opłat na rzecz
spółdzielni, członek spółdzielni jest obowiązany do pisemnego zawiadomienia
spółdzielni o tej czynności.
2. Umowy zawarte przez członka spółdzielni w sprawie korzystania z lokalu lub jego
części wygasają najpóźniej z chwilą wygaśnięcia spółdzielczego własnościowego
prawa do tego lokalu.

Art. 30.
Jeżeli spółdzielnia, na mocy jednostronnej czynności prawnej, ustanowiła dla siebie
odrębną własność lokalu, przeniesienie własności lokalu może nastąpić wyłącznie na
rzecz członka spółdzielni, któremu przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do
tego lokalu.

Art. 31.
Spółdzielnia prowadzi rejestr lokali, dla których zostały założone oddzielne księgi
wieczyste.

Art. 32.
1. Jeżeli w toku likwidacji, postępowania upadłościowego albo postępowania
egzekucyjnego z nieruchomości spółdzielni, nabywcą prawa do gruntu wraz z
budynkiem albo udziałem we współwłasności budynku nie będzie inna spółdzielnia
mieszkaniowa, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu przekształca się w prawo
odrębnej własności lokalu lub we własność domu jednorodzinnego.
2. W wypadku nabycia prawa do gruntu wraz z budynkiem albo udziałem we
współwłasności budynku przez inną spółdzielnię osoby, którym przysługują
spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, stają się członkami tej spółdzielni.
Jednocześnie ustają stosunki członkostwa w spółdzielni, której prawo do gruntu wraz
z budynkiem albo udziałem we współwłasności budynku zostało zbyte.
3. Jeżeli w toku likwidacji albo postępowania upadłościowego nie nastąpiło zbycie
prawa do gruntu wraz z budynkiem albo udziałem we współwłasności budynku, z
dniem wykreślenia spółdzielni z rejestru po zakończeniu jej likwidacji albo
postępowania upadłościowego spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu
przekształca się w prawo odrębnej własności lokalu lub we własność domu
jednorodzinnego.


Ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych. Projekt
14
Art. 33.
Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się odpowiednio do miejsc postojowych w
garażach wielostanowiskowych i garaży wolnostojących.

Rozdział 4
Prawo odrębnej własności lokalu

Art. 34.
1. Z członkiem spółdzielni ubiegającym się o ustanowienie odrębnej własności
lokalu spółdzielnia zawiera umowę o budowę lokalu. Umowa ta, zawarta w formie
pisemnej pod rygorem nieważności, powinna zobowiązywać strony do zawarcia, po
wybudowaniu lokalu, umowy o ustanowienie odrębnej własności tego lokalu, a
ponadto powinna zawierać:
1)
zobowiązanie członka spółdzielni do pokrywania kosztów budowy w części
przypadającej na jego lokal przez wniesienie wkładu budowlanego określonego w
umowie;
2)
określenie zakresu rzeczowego robót realizowanej budowy, która będzie
stanowić podstawę ustalenia wysokości kosztów budowy lokalu;
3)
określenie zasad ustalania wysokości kosztów budowy lokalu;
4)
określenie rodzaju, położenia i powierzchni lokalu oraz pomieszczeń do
niego przynależnych;
5)
inne postanowienia określone w statucie.
2. Członek spółdzielni, o którym mowa w ust. 1, wnosi wkład budowlany według
zasad określonych w statucie i w umowie, o której mowa w ust. 1, w wysokości
odpowiadającej całości kosztów budowy przypadających na jego lokal. Jeżeli część
wkładu budowlanego została sfinansowana z zaciągniętego przez spółdzielnię
kredytu na sfinansowanie kosztów budowy danego lokalu, członek spółdzielni jest
obowiązany do spłaty tego kredytu wraz z odsetkami w części przypadającej na jego
lokal.
3. Przepisy ust. 1 pkt 2 i 3 i ust. 2 nie dotyczą członków spółdzielni, którzy zawierają
umowę o budowę lokalu bezpośrednio z wykonawcą robót budowlanych, w
wypadku zadań nieobejmujących nieruchomości wspólnych lub części wspólnych.
4. Rozliczenie kosztów budowy następuje w terminie 3 miesięcy od dnia oddania
budynku do użytkowania.

Art. 35.
1. Z chwilą zawarcia umowy, o której mowa w art. 34 ust. 1, powstaje roszczenie o
ustanowienie odrębnej własności lokalu, zwane dalej „ekspektatywą odrębnej
własności lokalu”. Ekspektatywa odrębnej własności lokalu jest zbywalna, wraz z
wkładem budowlanym albo jego wniesioną częścią, przechodzi na spadkobierców i
podlega egzekucji.
2. Nabycie ekspektatywy odrębnej własności lokalu obejmuje również wniesiony
wkład budowlany albo jego część.
3. Umowa zbycia ekspektatywy odrębnej własności lokalu powinna być zawarta w
formie aktu notarialnego.

Art. 36.
1. Umowa o budowę lokalu ulega rozwiązaniu w wyniku jej wypowiedzenia przez
członka spółdzielni lub spółdzielnię.
2. Spółdzielnia może wypowiedzieć umowę o budowę lokalu, gdy członek
spółdzielni lub jego następca prawny, z przyczyn leżących po jego stronie, nie
dotrzymał tych warunków umowy określonych w art. 34 ust. 1 pkt 1 i 5, bez których
dalsza realizacja zadania inwestycyjnego lub ustanowienie odrębnej własności lokali