Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych

których mowa również w art. 11b i 11c.

V. Szacunkowe wyliczenia udziału środków budżetu państwa, związane z nowelizacją
ustawy.
Szacunkowe wyliczenia kwot związanych ze rodkami z budżetu państwa dokonane zostały
przy założeniu, że spłaty rat kredytobiorców będą stałe; w kwotach tych nie są uwzględnione kwoty
skapitalizowanych odsetek spłacanych na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 5 i art. 11 ust. 3.
Przewidywane zadłużenie z tytułu kredytu na koniec 2012 r. wyniesie ok. 0,5 mld zł, a zadłużenie z
tytułu skapitalizowanych odsetek na koniec 2017 r. wyniesie ok. 1,2 mld zł. Należy przyjąć, że przy
utrzymaniu spłat kredytobiorców na obecnym poziomie 74000x60 m2x3,0 zł/m2=0,16 mld zł.,
spłata kredytu w kwocie ok. 0,5 mld zł nastąpi: 0,50:0,16= 3,1 roku. Odsetki naliczone w tym
czasie stopą procentową 6% w stosunku rocznym, wyniosą ok. 0,04 mld zł i zostaną spłacone w
ciągu jednego kwartału. W tym czasie skapitalizowane odsetki będą spłacane ze rodków
budżetowych: 3 lata x 0,13 mld zł= 0,39 mld zł., pozostanie do spłaty: 1,2- 0,39=0,81 mld zł.
W kolejnych latach pozostała kwota skapitalizowanych odsetek będzie spłacana ze rodków
budżetu państwa i przez kredytobiorców: 0,81 mld zł: (0,13 mld zł +0,16 mld zł) = 2,8 lat.
Gdyby proponowana zmiana przepisów nie została wprowadzona, uwzględniając w roku 2018
realizację przepisu art. 10a (wykupienie odsetek skapitalizowanych) wydatki budżetu państwa na
przej ciowe wykupienie odsetek wyniosłyby ok.: 6 lat x 0,13 mld zł/rok = 0,8 mld zł, plus
wykupienie ok. 1,2 mld zł odsetek skapitalizowanych wg stanu na koniec 2017 r., razem ok. 2,0
mld zł.















Warszawa, 23 sierpnia 2012 r.
BAS-WAPEiM-2137/12

Pani Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej


Opinia prawna
o zgodności z prawem Unii Europejskiej poselskiego projektu ustawy o
zmianie ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów
mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji
bankom wypłaconych premii gwarancyjnych (przedstawiciel
wnioskodawców: poseł Gabriela Masłowska)


Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca
1992 r. – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (M.P. z 2012 r. poz. 32) sporządza się
następującą opinię:


I.
Przedmiot projektu ustawy
Przedstawiony do zaopiniowania poselski projekt ustawy o zmianie
ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych,
udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii
gwarancyjnych zakłada m.in. wprowadzenie zmian w pojęciach: „zadłużenie
kredytobiorcy z tytułu przejściowego wykupienia odsetek od kredytu” i „spłaty
lub należności z tytułu spłat kredytu”. W obu przypadkach zmiany polegają na
wyłączeniu z definicji odsetek, które będą naliczone od dnia 1 stycznia 2013 r.
Projekt zakłada także m.in. rozszerzenie katalogu form pomocy państwa w
spłacie kredytów mieszkaniowych, uściślenie sposobu udzielania pomocy
państwa na spłatę kredytów mieszkaniowych, zmianę sposobu wyznaczania
wysokości środków przekazywanych bankom z budżetu państwa, wprowadzenie
odrębnych zasad naliczania odsetek od kredytów mieszkaniowych po dniu 31
grudnia 2012 r., zmianę kolejności tytułów zadłużenia, na poczet których
zaliczane są środki wpłacane przez kredytobiorcę, zmianę zasad umarzania
zadłużenia kredytobiorców z tytułu przejściowego wykupienia odsetek od
kredytów mieszkaniowych, zmianę zasad umarzania w ciężar budżetu państwa
pozostałego zadłużenia w przypadku systematycznej i terminowej spłaty
dokonywanej przez okres 20 lat, wydłużenie o 5 lat (do 31 grudnia 2017 r.)
możliwości dokonania – na preferencyjnych warunkach – całkowitej spłaty
zadłużenia z tytułu zaciągniętych kredytów mieszkaniowych. Projekt przewiduje
również, że z budżetu państwa będzie się przeznaczać środki finansowe na
spłatę wierzytelności banków z tytułu zmniejszenia zadłużenia z tytułu odsetek
naliczonych po dniu 31 grudnia 2012 r., a nie tylko skapitalizowanych odsetek
(jak obecnie).
Projekt zawiera przepis przejściowy. Ustawa ma wejść w życie 1 stycznia
2013 r.

II.
Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem
ustawy
W kontekście przewidzianych w opiniowanym projekcie rozwiązań
należy zwrócić uwagę na unijne regulacje z zakresu pomocy publicznej.
Zgodnie z art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (dalej:
TfUE), z zastrzeżeniem innych postanowień przewidzianych w Traktacie,
wszelka pomoc przyznawana przez państwo członkowskie lub przy użyciu
zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub grozi
zakłóceniem konkurencji przez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub
produkcji niektórych towarów, jest niezgodna z rynkiem wewnętrznym w
zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową między państwami
członkowskimi.
Przepis art. 107 ust. 2 lit. a) TfUE stanowi, że zgodna z rynkiem
wewnętrznym jest pomoc o charakterze socjalnym przyznawana indywidualnym
konsumentom, pod warunkiem, że jest przyznawana bez dyskryminacji
związanej z pochodzeniem produktów.
Zgodnie z art. 108 ust. 3 TfUE w związku z art. 3 rozporządzenia Rady
(WE) nr 659/1999 Komisja Europejska jest informowana, w czasie
odpowiednim do przedstawienia swoich uwag, o wszelkich planach przyznania
lub zmiany pomocy. Państwo członkowskie nie może wprowadzić w życie
projektowanych środków, dopóki Komisja Europejska nie zakończy procedury
oceny projektowanych rozwiązań.

III. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
Zmieniana ustawa przewiduje udzielanie pomocy państwa w spłacie
zadłużenia powstałego z tytułu zaciągnięcia niektórych kredytów
mieszkaniowych. Opiniowany projekt nowelizacji ustawy przewiduje liczne
zmiany zasad udzielania takiej pomocy. Pomoc w spłacie kredytów jest pomocą
na rzecz kredytobiorców i na rzecz banków, które otrzymują od Skarbu Państwa
środki na zaspokojenie ich wierzytelności wobec kredytobiorców. Choć
niewątpliwie jest to pomoc publiczna, to wydaje się, że nie będzie miała wpływu
na wymianę handlową między państwami członkowskimi, a także nie zakłóci
konkurencji przez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom, a zatem nie jest
objęta zakresem art. 107 TfUE. Ewentualnie, w zakresie, w jakim jest to pomoc
dla kredytobiorców, może być uznana za dozwoloną w świetle art. 107 ust. 2 lit.
a TfUE (pomoc o charakterze socjalnym przyznawana indywidualnym
konsumentom). Ostateczna ocena dopuszczalności tego rozwiązania należy
jednak do Komisji Europejskiej.
Do zajęcia stanowiska przez Komisję Europejską konieczne jest
zachowanie procedury notyfikowania Komisji Europejskiej planu zmiany
pomocy publicznej (art. 108 ust. 3 zdanie pierwsze TfUE w związku z art. 2 ust.
1 oraz art. 1 lit. c rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 ustanawiającego
szczegółowe zasady stosowania art. 93 Traktatu WE; Dz. Urz. WE L 83 z
27.3.1999 r., s. 1, Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne rozdz. 8, t. 1 s. 339).
Uruchomienie postępowania notyfikacyjnego następuje na podstawie
prawa krajowego, a w szczególności na podstawie art. 16a ustawy o
postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz.U. z 2007 r. Nr
59, poz. 404, ze zm.). Zgodnie z przywołanym przepisem ustawy, w przypadku
projektu ustawy będącej programem pomocowym opracowanym przez podmiot
niebędący organem administracji publicznej (np. Sejm), o opinię i przekazanie
do Komisji projektu w celu dokonania jego notyfikacji występuje organ
właściwy na podstawie regulaminu Sejmu. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 2
regulaminu Sejmu organem tym jest Marszałek Sejmu. Wniosek jest kierowany
do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Zgodnie z art. 108 ust. 3 zdanie trzecie TfUE w związku z art. 3
rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 projektowane środki nie mogą być
wprowadzone w życie dopóki Komisja nie zakończy postępowania.

IV.
Konkluzje
Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o pomocy państwa w spłacie
niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz
refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych przewiduje udzielanie
pomocy publicznej na rzecz niektórych kredytobiorców i banków. Konieczne
jest zatem wystąpienie do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i
Konsumentów o opinię w sprawie zgodności przewidywanej pomocy ze
wspólnym rynkiem oraz w sprawie obowiązku notyfikacji Komisji Europejskiej
projektu ustawy.


Dyrektor Biura Analiz Sejmowych

Zbigniew Wrona


Warszawa, 23 sierpnia 2012 r.

BAS-WAPEiM-2138/12

Pani Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej


Opinia prawna w sprawie stwierdzenia, czy poselski projekt ustawy o
zmianie ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów
mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji
bankom wypłaconych premii gwarancyjnych (przedstawiciel
wnioskodawców: poseł Gabriela Masłowska) jest projektem ustawy
wykonującej prawo Unii Europejskiej w rozumieniu art. 95a regulaminu
Sejmu


Przedstawiony do zaopiniowania poselski projekt ustawy o zmianie
ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych,
udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii
gwarancyjnych zakłada m.in. wprowadzenie zmian w pojęciach: „zadłużenie
kredytobiorcy z tytułu przejściowego wykupienia odsetek od kredytu” i „spłaty
lub należności z tytułu spłat kredytu”. W obu przypadkach zmiany polegają na
wyłączeniu z definicji odsetek, które będą naliczone od dnia 1 stycznia 2013 r.
Projekt zakłada także m.in. rozszerzenie katalogu form pomocy państwa w
spłacie kredytów mieszkaniowych, uściślenie sposobu udzielania pomocy
państwa na spłatę kredytów mieszkaniowych, zmianę sposobu wyznaczania
wysokości środków przekazywanych bankom z budżetu państwa, wprowadzenie
odrębnych zasad naliczania odsetek od kredytów mieszkaniowych po dniu 31
grudnia 2012 r., zmianę kolejności tytułów zadłużenia, na poczet których
zaliczane są środki wpłacane przez kredytobiorcę, zmianę zasad umarzania
zadłużenia kredytobiorców z tytułu przejściowego wykupienia odsetek od
kredytów mieszkaniowych, zmianę zasad umarzania w ciężar budżetu państwa
pozostałego zadłużenia w przypadku systematycznej i terminowej spłaty
dokonywanej przez okres 20 lat, wydłużenie o 5 lat (do 31 grudnia 2017 r.)
możliwości dokonania – na preferencyjnych warunkach – całkowitej spłaty
zadłużenia z tytułu zaciągniętych kredytów mieszkaniowych. Projekt przewiduje
również, że z budżetu państwa będzie się przeznaczać środki finansowe na
spłatę wierzytelności banków z tytułu zmniejszenia zadłużenia z tytułu odsetek
naliczonych po dniu 31 grudnia 2012 r., a nie tylko skapitalizowanych odsetek
(jak obecnie).