Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym

Warszawa, 16 marca 2012 roku

BAS-WAPEiM-613/12

Pani
Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej







Opinia prawna
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej poselskiego projektu
ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym (przedstawiciel
wnioskodawców: poseł Andrzej Dera)

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992
roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2012 r. poz. 32)
sporządza się następującą opinię:

1. Przedmiot projektu ustawy

Projekt przewiduje zmianę ustawy z 6 grudnia 2008 r. o podatku
akcyzowym (tekst jedn. Dz.U. 2011 r. Nr 108, poz. 626, ze zm.) poprzez zmianę
sposobu realizacji uprawnienia do korzystania z obniżonej stawki akcyzy na
wyroby energetyczne wymienionych w art. 89 ust. 1 pkt 9, pkt 10 i pkt 16
ustawy). Są to wyroby energetyczne przeznaczone do celów opałowych, zwane
na użytek niniejszej opinii paliwami opałowymi.
Proponowana ustawa ma wejść w życie po upływie 3 miesięcy od dnia
ogłoszenia.

2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem ustawy



2.1. Badając zgodność projektu ustawy z prawem Unii Europejskiej,
należy uwzględnić:
• dyrektywę Rady 2008/118/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie
ogólnych zasad dotyczących podatku akcyzowego, uchylającą dyrektywę
92/12/EWG (Dz.U. UE L Nr 9, poz. 12, ze zm., dalej: dyrektywa
horyzontalna),
• dyrektywę Rady 2003/96/WE z dnia 27 października 2003 r. w sprawie
restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących
opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej (Dz.U.
UE L Nr 283, poz. 51, dalej: dyrektywa energetyczna lub dyrektywa).



2.2. Dyrektywa energetyczna określa minimalne poziomy opodatkowania,
jakie państwa członkowskie stosują do wymienionych w niej produktów
energetycznych i energii elektrycznej. Katalog opodatkowanych produktów
energetycznych jest wskazany w art. 2 dyrektywy, zaś minimalne poziomy
opodatkowania w zał. I do dyrektywy. Poziomy te zależą zarówno od rodzaju
wyrobu energetycznego, jak i jego zastosowania. Niższe stawki akcyzy
przewidziano dla:
• paliw silnikowych wykorzystywanych do celów szczególnych (np. do
pracy w rolnictwie, zob. art. 8 dyrektywy oraz tabela A załącznika I),
• paliw do ogrzewania (zob. art. 9 dyrektywy oraz tabela B załącznika I).
Należy podkreślić, że objęcie danego wyrobu niższą stawką akcyzy w
przypadkach określonych w art. 8 i art. 9 dyrektywy nie oznacza „zwolnienia
lub obniżki” w poziomie opodatkowania w rozumieniu art. 6 dyrektywy, który
wskazuje sposoby przyznawania przez państwa członkowskie „zwolnień lub
obniżek” w poziomach opodatkowania. Przypadki dopuszczalnych „zwolnień
lub obniżek” są enumeratywnie wyliczone w art. 14-17 dyrektywy (np. dla
zakładów energochłonnych) – i przypadek paliw opałowych do nich nie należy.
Dlatego do materii objętej projektem nie odnosi się art. 6 dyrektywy
energetycznej.
Artykuł 5 dyrektywy energetycznej stanowi, iż pod warunkiem
przestrzegania minimalnych poziomów opodatkowania przewidzianych
dyrektywą i, pod warunkiem że są one zgodne z prawem wspólnotowym,
państwa członkowskie mogą stosować, pod kontrolą fiskalną, zróżnicowane
stawki opodatkowania w następujących przypadkach: (i) gdy zróżnicowane
stawki są bezpośrednio powiązane z jakością produktu, (ii) gdy zróżnicowane
stawki zależą od ilościowych poziomów zużycia energii elektrycznej i
produktów energetycznych wykorzystywanych do ogrzewania, (iii) do
następujących zastosowań: lokalny publiczny transport pasażerski (łącznie z
taksówkami), zbieranie odpadów, siły zbrojne i administracja publiczna, osoby
niepełnosprawne, karetki pogotowia, (iv) gdy rozróżniane będzie zastosowanie
w celach handlowych i niehandlowych produktów energetycznych i energii
elektrycznej określonych w art. 9 i 10. Jednakże, samo stosowanie niższych
stawek opodatkowania dla paliw opałowych ma oparcie wprost w art. 9 i nie
stanowi zróżnicowania stawki opodatkowania w rozumieniu art. 5 dyrektywy.
Ze zróżnicowaniem stawki opodatkowania w rozumieniu art. 5 mamy do
czynienia dopiero wtedy, gdy np. państwo członkowskie, generalnie stosując

2
niższą stawkę dla paliw opałowych, różnicuje ją ze względu na jakość produktu.
Dlatego do materii objętej projektem nie odnosi się art. 5 dyrektywy
energetycznej.

2.3. Prawo unijne przewiduje, iż podatek akcyzowy jest nakładany i
pobierany oraz w stosownych przypadkach zwracany lub umarzany zgodnie z
procedurą ustanowioną przez każde państwo członkowskie. Państwa
członkowskie stosują te same procedury do wyrobów krajowych oraz do
wyrobów pochodzących z innych państw członkowskich (art. 9 zd. 2 i 3
dyrektywy horyzontalnej). Decydowanie o tym, jakimi środkami podatkowymi
wprowadzone zostaną w życie wspólnotowe ramy dotyczące opodatkowania
produktów energetycznych i energii elektrycznej, jest sprawą poszczególnych
państw członkowskich (motyw 11 preambuły dyrektywy energetycznej).

3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej

Katalog opodatkowanych wyrobów energetycznych został odwzorowany
w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym, natomiast wysokość
opodatkowania – w art. 89 ust. 1 i 2 ustawy. Do opodatkowanych wyrobów
energetycznych należą również m.in. oleje opałowe. Zastosowanie niższej
stawki akcyzy dla paliw opałowych (co ustawa nazywa: „obniżoną stawką
akcyzy”) znalazło odbicie w art. 89 ust. 5 – ust. 16 ustawy.
Należy podkreślić, iż opiniowany projekt nie zmierza do zmiany
wysokości dotychczasowych stawek, lecz do zmiany sposobu dokumentowania
przez nabywcę paliw, iż ich przeznaczenie jest opałowe. Wiąże się to z
faktyczną możliwością wykorzystywania części paliw opałowych jako paliwa
silnikowego (olej napędowy), a takie wykorzystywanie nie jest objęte niższą
stawką akcyzy przewidzianą w art. 9 dyrektywy. Dotychczasowy sposób
dokumentowania polegał, co do zasady, na przedstawieniu przez nabywcę
zbywcy stosownego oświadczenia. Projekt przewiduje, iż przyszły nabywca
składa naczelnikowi urzędu celnego oświadczenie co do posiadanych urządzeń
grzewczych zasilanych paliwami opałowymi; na tej podstawie następuje
wydanie zaświadczenie uprawniające do nabywania paliw opałowych według
niższej stawki akcyzy, które to zaświadczenie nabywca przedstawia zbywcy.

Sposób poboru podatku, w świetle prawa unijnego przedstawionego w pkt
2.3 powyżej, jest regulowany w procedurze ustanawianej przez państwa
członkowskie. Projekt nie wprowadza różnic pomiędzy sposobem uzyskiwania
zaświadczeń przez nabywców polskich i nabywców pochodzących z innych
państw członkowskich. Projekt nie różnicuje również procedur według
kryterium państwa pochodzenia opodatkowanego wyrobu energetycznego. Z
tych względów, projekt nie jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej.




3
4. Konkluzja
Przedmiot poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku
akcyzowym nie jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej.


Szef Kancelarii Sejmu

Lech Czapla


4


Warszawa, 16 marca 2012 roku

BAS-WAPEiM-614/12

Pani
Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej




Opinia
w sprawie stwierdzenia, czy poselski projekt ustawy o zmianie ustawy
o
podatku akcyzowym (przedstawiciel wnioskodawców: poseł Andrzej
Dera) jest projektem ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej.


Projekt przewiduje zmianę ustawy z 6 grudnia 2008 r. o podatku
akcyzowym (tekst jedn. Dz.U. 2011 r. Nr 108, poz. 626, ze zm.) poprzez zmianę
sposobu realizacji uprawnienia do korzystania z obniżonej stawki akcyzy na
wyroby energetyczne wymienionych w art. 89 ust. 1 pkt 9, pkt 10 i pkt 16
ustawy). Są to wyroby energetyczne przeznaczone do celów opałowych, zwane
na użytek niniejszej opinii paliwami opałowymi.
Przedmiot poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku
akcyzowym nie jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej.
Projekt
ustawy
nie jest projektem ustawy wykonującej prawo Unii
Europejskiej w rozumieniu art. 95a Regulaminu Sejmu.


Szef Kancelarii Sejmu

Lech Czapla