Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw

Wykres 11. Zmiana podaży pracy w latach 2010 – 2060 na skutek podwyższenia wieku emerytalnego
19,5
Przed zmianami
18,5
Po zmianach
17,5
-30%
-25%
sób 16,5
ln o
m 15,5
14,5
13,5
12,5
2010
2015
2020
2025
2030
2035
2040
2045
2050
2055
2060

ródło: obliczenia własne. Na wykresie górną linią poziomą oznaczono poziom podaży pracy w roku 2010, a
dolną jej prognozowany poziom w roku 2060 po podniesieniu wieku emerytalnego


Ocena wpływu na gospodarstwa domowe

Wysokość emerytur z systemu powszechnego
Proponowana zmiana wpłynie pozytywnie na wysokość świadczeń z systemu
powszechnego. Emerytury z systemu powszechnego będą wyższe dzięki:
– wydłużeniu okresu aktywności zawodowej, co oznacza wyższą wartość kapitału
emerytalnego (zarówno OFE jak i ZUS),
– dodatkowym waloryzacjom konta emerytalnego ze względu na odsunięcie w czasie
momentu przejścia na emeryturę,
– szybszej dynamice PKB oraz funduszu wynagrodzeń, co pozwoli na wyższe
wskaźniki waloryzacji kapitału emerytalnego (dotyczy obu filarów).
Poniżej przedstawiono szacunki wpływu zmiany wieku emerytalnego na wysokość emerytury
dla osoby, która otrzymywała przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej.

Wysokość świadczeń emerytalnych oszacowano dla kobiet urodzonych od 1953 r.
do 1974 r. oraz dla mężczyzn urodzonych od 1948 r. do 1974 r. Założono, że wszystkie osoby
rozpoczęły pracę w wieku 24 lat, zarabiają na poziomie 100% przeciętnego wynagrodzenia
w gospodarce narodowej. Przyjęto następujące warunki stażowe:
69

- okresy składkowe dla kobiet w wieku 60 lat – 36 lat i dla mężczyzn w wieku
65 lat – 41 lat,
- okresy nieskładkowe dla obu płci – 5 lat (np. studia – wpływ na kapitał początkowy),
- liczba okresów składkowych (lat pracy) wzrasta o taką samą wartość jak wiek
emerytalny.

Osoby urodzone do końca grudnia 1968 r. nie przystąpiły do OFE, natomiast osoby
urodzone po 31 grudnia 1968 r. są członkami OFE.

Wszystkie
osoby
mają naliczony kapitał początkowy na dzień 1 stycznia 1999 r.
Im osoba starsza tym dłuższy staż pracy przed 1999 r., a tym samym naliczona większa
wartość kapitału początkowego. W zależności od daty urodzenia kapitał początkowy został
naliczony: w przypadku kobiet za od 1 do 21 lat okresów składkowych oraz w przypadku
mężczyzn za od 1 do 27 lat okresów składkowych. Wszystkim osobom w kapitale
początkowym została uwzględniona liczba okresów nieskładkowych (maksymalnie 5 lat)
w wysokości nie wyższej jednak niż 1/3 liczby okresów składkowych przed 1999 r.

Przyjęto, że emerytura (z konta i subkonta w ZUS oraz rachunku w OFE) jest
naliczana według tej samej formuły, tj. dzieląc wypracowany ze składek emerytalnych kapitał
przez średnie dalsze trwanie życia. rednie dalsze trwanie życia przyjęto według prognozy
demograficznej Eurostatu BASE_2012 sporządzonej dla celów AWG.

Dla kobiet urodzonych w 1953 r., które nie przystąpiły do OFE oszacowano emerytury
mieszane według następującej proporcji: 20% emerytury naliczanej według starych zasad
oraz 80% emerytury według nowych zasad.

Szacunków
dotyczących wysokości emerytur w zakresie obowiązującego obecnie
wieku emerytalnego dokonano o założenia makroekonomiczne Ministerstwa Finansów
w wariancie bez zmian. Natomiast szacunki dotyczące wysokości emerytur po wprowadzeniu
projektowanych zmian wieku emerytalnego oparto o prezentowane powyżej założenia
makroekonomiczne Ministerstwa Finansów w wariancie po wprowadzeniu zmian.

70

Kobieta:


Dotychczaso
Proponowany

wy wiek
Wysokość emerytury (ceny

Data
wiek emerytalny
emerytalny
stałe 2010 r.)

Zmiana %
urodzenia

Przed
Po

Rok m-c Rok m-c

zmianami
zmianach

01-sty-53 60 0
60
1
1946,95
1953,92

0,4%
01-sty-54 60 0
60
5
1919,94
1945,02
1,3%
01-sty-55 60 0
60
9
1957,78
2014,14

2,9%

01-sty-56 60 0
61
1
1989,17
2148,38
8,0%
01-sty-57 60 0
61
5
2016,71
2197,90

9,0%

01-sty-58 60 0
61
9
2027,90
2246,17 10,8%
01-sty-59 60 0
62
1
2042,52
2376,47

16,3%

01-sty-60 60 0
62
5
2061,20
2427,56 17,8%
01-sty-61 60 0
62
9
2070,38
2488,31 20,2%

01-sty-62 60 0
63
1
2076,03
2620,06 26,2%
01-sty-63 60 0
63
5
2099,33
2668,78 27,1%

01-sty-64 60 0
63
9
2098,39
2719,07 29,6%
01-sty-65 60 0
64
1
2103,05
2860,22 36,0%
01-sty-66 60 0
64
5
2110,32
2900,88 37,5%
01-sty-67 60 0
64
9
2111,49
2963,25 40,3%
01-sty-68 60 0
65
1
2102,21
3101,27 47,5%
01-sty-69 60 0
65
5
2098,38
3125,83 49,0%
01-sty-70 60 0
65
9
2095,59
3188,09 52,1%
01-sty-71 60 0
66
1
2081,70
3324,90 59,7%
01-sty-72 60 0
66
5
2079,08
3363,74 61,8%
01-sty-73 60 0
66
9
2061,61
3410,88 65,4%
01-sty-74 60 0
67
0
2032,65
3503,68 72,4%
71

Mężczyzna:

Dotychczaso
Proponowany
wy wiek
Data
wiek emerytalny
Wysokość emerytury (ceny
emerytalny
stałe 2010 r.)
Zmiana %
urodzenia
Przed
Po
Rok m-c Rok m-c
zmianami
zmianach
01-sty-48 65 0 65
1
2517,25 2528,92
0,5%
01-sty-49 65 0 65
5
2549,56 2585,27
1,4%
01-sty-50 65 0 65
9
2601,57 2682,06
3,1%
01-sty-51 65 0 66
1
2654,54 2879,69
8,5%
01-sty-52 65 0 66
5
2694,56 2949,91
9,5%
01-sty-53 65 0 66
9
2721,68 3032,81 11,4%
01-sty-54 65 0 67
0
2743,89 3201,44 16,7%
01-sty-55 65 0 67
0
2772,57 3255,63 17,4%
01-sty-56 65 0 67
0
2800,07 3296,01 17,7%
01-sty-57 65 0 67
0
2832,68 3334,08 17,7%
01-sty-58 65 0 67
0
2860,81 3371,05 17,8%
01-sty-59 65 0 67
0
2886,84 3403,87 17,9%
01-sty-60 65 0 67
0
2909,81 3434,98 18,0%
01-sty-61 65 0 67
0
2922,10 3453,65 18,2%
01-sty-62 65 0 67
0
2931,37 3471,30 18,4%
01-sty-63 65 0 67
0
2939,33 3489,08 18,7%
01-sty-64 65 0 67
0
2947,67 3503,60 18,9%
01-sty-65 65 0 67
0
2953,64 3516,86 19,1%
01-sty-66 65 0 67
0
2959,44 3530,71 19,3%
01-sty-67 65 0 67
0
2962,57 3540,78 19,5%
01-sty-68 65 0 67
0
2965,37 3549,10 19,7%
01-sty-69 65 0 67
0
2954,32 3535,38 19,7%
01-sty-70 65 0 67
0
2953,07 3537,97 19,8%
01-sty-71 65 0 67
0
2936,97 3523,83 20,0%
01-sty-72 65 0 67
0
2929,69 3519,48 20,1%
01-sty-73 65 0 67
0
2921,05 3513,18 20,3%
01-sty-74 65 0 67
0
2896,36 3488,18 20,4%

72

Wysokość emerytury częściowej
Wysokość emerytury częściowej z FUS ma wynosić 50% kwoty emerytury (na dzień
ustalenia prawa do emerytury częściowej).
Wypłata tej emerytury nastąpiłaby bez konieczności rozwiązania stosunku pracy.
Byłaby wypłacana bez względu na wysokość osiąganych dochodów z pracy.
Emerytura częściowa podlegałaby waloryzacji analogicznie jak inne świadczenia
wypłacane z FUS, nie podlegałaby podwyższeniu do wysokości emerytury minimalnej.
Na wniosek ubezpieczonego, po osiągnięciu wieku emerytalnego (określonego dla
danej osoby) oraz po ustaniu stosunku pracy, ustalana byłaby docelowa wysokość emerytury
z FUS.
Kapitał służący do obliczenia docelowej emerytury z FUS (waloryzowany przez cały
okres wypłaty emerytury częściowej) byłby zmniejszony o wypłacone kwoty emerytury
częściowej.
Tablice przedstawiają wysokości emerytur częściowych dla osób niebędących
członkami otwartych funduszy emerytalnych, w momencie przejścia na emeryturę częściową
oraz emerytur w wieku emerytalnym (po podniesieniu wieku emerytalnego)
z uwzględnieniem oraz bez uwzględnienia wypłat emerytur częściowych dla kobiet
i mężczyzn w zależności od daty urodzenia.
Emerytury częściowe wypłacane będą:
- dla kobiet od 62 roku życia do wieku uprawniającego do przejścia na emeryturę, które
mają przynajmniej 35 lat stażu pracy;
- dla mężczyzn od 65 roku życia do wieku uprawniającego do przejścia na emeryturę,
którzy mają przynajmniej 40 lat stażu pracy.
Emerytury częściowe wypłacane w wysokości 50% emerytury naliczonej dla wieku 62
lat dla kobiet oraz dla wieku 65 lat dla mężczyzn byłyby niższe od emerytury minimalnej
w
danym roku dla osób zarabiających najniższe wynagrodzenie niezależnie od daty
urodzenia. Wypłata emerytury częściowej wpływa na wysokość emerytury naliczanej
w wieku uprawniającym do emerytury. Im dłuższy jest okres pobierania emerytury
częściowej tym większe jest obniżenie świadczenia w wieku uprawniającym do emerytury
- w przypadku kobiet, które nie pracują po otrzymaniu emerytury częściowej
świadczenie w wieku uprawniającym do emerytury będzie niższe od 1,7% do 16,4%,
- w przypadku kobiet, które pracują po otrzymaniu emerytury częściowej świadczenie
w wieku uprawniającym do emerytury będzie niższe od 1,6% do 9,6%,
73