Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o grach hazardowych

UZASADNIENIE

Ustawa wprowadza zmiany w ustawie o grach hazardowych, skupiając się na
następujących kwestiach:
− umożliwienia wykorzystania kanału dystrybucji, jakim jest Internet, do typowania liczb,
znaków lub innych wyróżników w grze liczbowej, wpłacania stawek i wypłacania
wygranych w grach liczbowych,
− wprowadzenia polityki odpowiedzialnej gry w grach hazardowych urządzanych przez
sieć Internet,
− zmian w zakresie wysokości przychodów Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej oraz
Funduszu Rozwiązywania Problemów Hazardowych,
- umożliwienia wydawania rozstrzygnięć dotyczących charakteru gier przez organy
podległe ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych.
Art. 2 ust. 8 - Projektowana ustawa wprowadza zmianę mającą na celu usprawnienie
procesu wydawania decyzji rozstrzygających charakter przedsięwzięć organizowanych lub
planowanych przez różnego rodzaju podmioty gospodarcze lub osoby fizyczne. W chwili
obecnej Minister Finansów jest jedynym organem właściwym na terenie całego kraju do
wydawania tego rodzaju rozstrzygnięć. Duże zainteresowanie osób fizycznych i
podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w niereglamentowanym sektorze
gospodarki, zainteresowanych organizowaniem różnego rodzaju loteri , wspierających ich
podstawową działalność gospodarczą powoduje konieczność przedłużania postępowań
administracyjnych i oczekiwanie na rozstrzygnięcie powyżej kilku miesięcy. W sytuacji, w
której podmioty lub jednostki samorządu terytorialnego planują organizację np.
wydarzenia sportowego, imprezy kulturalnej podczas, której będą urządzane loterie bądź
też akcje promocyjne, mając na uwadze terminy do wydawania decyzji wynikające z
Ordynacji podatkowej (1 miesiąca lub 2 miesięcy), podmioty te w przypadku
przedłużających się postępowań, mogą narazić się na odpowiedzialność karną skarbową
oraz na sankcję w postaci nałożenia kar pieniężnych (nie tylko na organizatorów ale także
na uczestników przedsięwzięcia) w sytuacji w której przedsięwzięcie byłoby de facto grą
hazardową urządzoną niezgodnie z ustawą o grach hazardowych. Trudno oczekiwać od
podmiotów lub jednostek samorządu terytorialnego, aby organizacje imprez kulturalnych
czy też sportowych planowały np. z rocznym wyprzedzeniem, przewidując, że
postępowanie rozstrzygające charakter gier może być prowadzone w terminach dłuższych
niż wynikające z Ordynacji podatkowej. Obecne doświadczenia w prowadzeniu tego
rodzaju postępowań na poziomie Ministra Finansów przemawiają za umożliwieniem
upoważnienia podległych Ministrowi organów (bądź organu) ściśle wyspecjalizowanych w
ww. materi , których domeną byłyby sprawy rozstrzygania charakteru gier. Ustalenia ww.
zakresie powinny być elastyczne i dostosowane do rzeczywistych potrzeb. Ponadto
przemawia za tym także fakt, iż w sytuacji, w której większość wniosków podmiotów
dotyczy tych rodzajów gier, na które zezwolenia wydają dyrektorzy izb celnych, aby o tym
czy dana gra podlega ustawie rozstrzygał ten organ, który wydaje zezwolenia.
Art. 9 - Obecnie ustawa dopuszcza urządzanie i uczestniczenie w zakładach wzajemnych
urządzanych przez sieć Internet, jeżeli odbywa się to na podstawie zezwolenia Ministra
Finansów.
5

Niniejszy projekt dopuszcza możliwość urządzania gier liczbowych przez sieć Internet,
przy czym ogranicza tę działalność do umożliwienia typowania liczb, znaków lub innych
wyróżników w grze liczbowej, wpłacania stawek i wypłacania wygranych. Stanowi o tym
art. 9 i art. 29a ust. 3 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Losowanie lub uzyskiwanie
w inny sposób wyników w grze liczbowej odbywać się będzie poza siecią Internet w celu
wyeliminowania urządzania tzw. „internetoloteri ”, a tym samym wyeliminowania czynnika,
który mógłby zwiększać potencjał uzależnieniowy tego rodzaju gier.
Umożliwienie oferowania gier liczbowych przez sieć Internet nie spowoduje zagrożenia z
punktu widzenia realizacji celu ustawy o grach hazardowych, tj. ochrony graczy przed
niekorzystnymi skutkami hazardu i ukierunkowania ich aktywności na legalne gry. Projekt
umożliwia zwiększenie kanałów dystrybucji gier losowych w celu ukierunkowania
działalności grających na gry hazardowe o mniejszym potencjale uzależnieniowym,
„odciągnięcia” ich od gier wysokouzależniających, wprowadzając równocześnie szereg
ograniczeń w stosunku do urządzania gier liczbowych przez Internet. Tym samym
wprowadzane zmiany zostają ograniczone do elementów koniecznych do osiągnięcia ww.
celu przy równoczesnym zachowaniu kontroli nad działalnością podmiotu realizującego
monopol Państwa.
Należy podkreślić, że zgodnie z opinią Rzecznika Generalnego wydaną w sprawie C-
186/11 „polityka ekspansji prowadzona przez posiadacza monopolu cechująca się między
innymi powiększaniem oferty gier losowych oraz reklamowaniem tychże gier może być
uznana za spójną, tylko jeśli (…) faktycznie istnieje problem przestępczej i oszukańczej
działalności o znacznej skali związanej z hazardem, który to problem mógłby zostać
rozwiązany w drodze rozszerzenia licencjonowanej i regulowanej działalności. Ponadto
powiększanie oferty gier losowych i ich reklamowanie musi, po pierwsze, pozostawać
współmierne i ściśle ograniczone do tego co konieczne w celu skanalizowania
konsumentów w obszarach kontrolowanych gier, a po drugie, oferowanie gier losowych
przez posiadacza monopolu musi podlegać ścisłej kontroli ze strony organów władzy
publicznej.”
Problem nielegalnych gier hazardowych w Polsce jest znaczny, o czym świadczą dane
dotyczące ilości zatrzymywanych nielegalnych automatów do gier, a także oferty
nielegalnych gier hazardowych w Internecie. W związku z tym przeciwwagą dla tego
zjawiska powinien być kontrolowany rozwój legalnych gier z wykorzystaniem dostępnych
sieci dystrybucji oraz z uwzględnieniem ochrony społeczeństwa przed negatywnymi
skutkami hazardu.
Należy podkreślić, że poszczególne gry na pieniądze mają różny potencjał uzależniający,
przy czym najbardziej narażeni na uzależnienie są grający na automatach o tzw. niskich
wygranych i gracze „kasynowi”. Gry liczbowe nie należą do gier o wysokim potencjale
uzależnieniowym. Potwierdza to raport Centrum Badania Opini Społecznej z 2012r.
dotyczący oszacowania rozpowszechniania oraz identyfikacji czynników ryzyka i
czynników chroniących w odniesieniu do hazardu, w tym hazardu problemowego
(patologicznego) oraz innych uzależnień behawioralnych.
Zgodnie z raportem poziom ryzyka uzależnienia wiąże się z rodzajem gier uprawianych
przez graczy. „Prawie wszyscy niezagrożeni grali w gry liczbowe Totalizatora Sportowego,
niektórzy kupowali zdrapki oraz brali udział w konkursach i loteriach SMS-owych; w innego
rodzaju grach uczestniczyła znikoma liczba osób (tab. 3). W grupie graczy o niskim
poziomie ryzyka uzależnienia zdecydowana większość grała w gry liczbowe TS, znaczący
odsetek grających kupował zdrapki; pozostałe gry były mało popularne – odsetek
grających na automatach, w Internecie, zawierających zakłady bukmacherskie jest niski,
ale nie znikomy, jak w przypadku grupy „bezproblemowej”. Wśród graczy zagrożonych
ryzykiem uzależnienia lub mających problem z hazardem szczególną uwagę zwraca
6

wysoki odsetek osób grających na automatach (co trzecia) oraz relatywnie wysokie
odsetki uczestniczących w innych wymienionych grach (poza kasynami)”.
Ustawa, dopuszczając możliwość oferowania gier liczbowych poprzez kanał dystrybucji,
jakim jest Internet, wprowadza przy tym rozwiązania, które zbliżone są do obowiązujących
obecnie w zakresie urządzania zakładów wzajemnych przez sieć Internet.
Przede wszystkim typowanie liczb, znaków lub innych wyróżników w grze liczbowej,
wpłacanie stawek i wypłacanie wygranych z gier liczbowych będzie mogło się odbywać
przy użyciu strony internetowej spółki, o której mowa w art. 5 ust. 2, zatwierdzonej przez
ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Z uwagi na to, że urządzanie gier
liczbowych objętych monopolem Państwa nie wymaga uzyskania zezwolenia, ale tylko
zatwierdzenia regulaminu gry, podmiot realizujący monopol Państwa będzie zobowiązany
do złożenia odrębnego wniosku o zatwierdzenie strony internetowej. Strona internetowa,
zgodnie z wprowadzonym art. 9 ust. 3 będzie musiała spełniać, podobnie jak w przypadku
zakładów wzajemnych urządzanych przez sieć Internet, wymogi dotyczące archiwizacji
wszelkich danych wymienianych między podmiotem a uczestnikiem gry, w tym
pozwalających na ustalenie przebiegu i wyniku gry, przeprowadzanych transakcji
wynikających z tej gry oraz danych niezbędnych do identyfikacji uczestnika gry.
Dodatkowo wszelkie transakcje wynikające z zakładów w grach liczbowych będą musiały
być przeprowadzone wyłącznie za pośrednictwem rachunku bankowego zgodnie z art.
15e ustawy.
Dodatkowo ograniczono w art. 9 ust. 5 możliwość przyjmowania stawek w grach
liczbowych przez Internet wyłącznie do przypadków obejmujących uzyskiwanie wyników
gier liczbowych odbywa się poza siecią Internet raz w ciągu jednego dnia nie częściej niż
3 razy w tygodniu. Rozwiązanie to uwzględnia dotychczasową praktykę losowań w grach
liczbowych, w których w większości losowania odbywają się trzy razy w tygodniu.
Równocześnie eliminuje to sytuację, w której większa liczba losowań mogłaby
doprowadzić do nadmiernego przyciągania grających, co stałoby w sprzeczności z celem
ustawy, tj. kanalizowania zainteresowania grami hazardowymi w legalnej działalności
jednakże
z
równoczesnym
stworzeniem
mechanizmów
zapobiegających
niekontrolowanemu wzrostowi uczestnictwa w grach hazardowych.
Konsekwencją wprowadzonych rozwiązań jest także uszczegółowienie przepisów
dotyczących elementów, jakie powinny być zawarte w regulaminie gry. W art. 61 ust. 1
pkt 2 dodano wymóg umieszczenia w regulaminie gier liczbowych częstotliwości
uzyskiwania wyniku gry. Natomiast w dodanym art. 61 ust. 1 pkt 2a wprowadzono
obowiązek zawarcia w regulaminie zakładów wzajemnych urządzanych przez sieć Internet
albo gier liczbowych, w których typowanie liczb, znaków lub innych wyróżników, wpłacanie
stawek i wypłacanie wygranych odbywa się przez sieć Internet - adres strony internetowej
wykorzystywanej w tym celu i zasady weryfikacji ukończenia 18 roku życia przez
uczestników gry hazardowej.
W związku z wprowadzeniem instytucji zatwierdzenia strony internetowej dla gier
liczbowych w art. 68 i art. 69 ustawy wprowadzono zmiany dotyczące opłaty pobieranej za
zatwierdzenie takiej strony. Opłata ta, w wysokości 5000% kwoty bazowej, odpowiada
opłacie pobieranej przy wydawaniu zezwolenia na urządzanie zakładów wzajemnych
przez sieć Internet za każdą stronę internetową wykorzystywaną do urządzania zakładów
wzajemnych. W 2013r. kwota bazowa wynosi 3665,68 zł, co oznacza, że opłata za
zatwierdzenie
strony
internetowej
wynosić
będzie
183 284zł.
Art. 15f - Ustawa wprowadza nowy art. 15f, w którym nakłada na podmioty urządzające
gry hazardowe przez sieć Internet obowiązek wdrożenia polityki odpowiedzialnej gry,
mającej na celu w szczególności ochronę graczy przed negatywnymi skutkami hazardu.
7

Mając na uwadze, że działalność w zakresie gier hazardowych jest działalnością
specyficzną, z którą wiąże się ryzyko zagrożeń dla graczy, w szczególności ryzyko
uzależnień wskutek nadmiernego i nieodpowiedzialnego uczestniczenia w grach
hazardowych, rozwiązanie to jest w pełni uzasadnione. Zwłaszcza w przypadku hazardu
internetowego, który jest łatwo dostępny i dla gracza, konieczne jest wdrożenie
mechanizmów, które pozwolą mu na kontrolę swojej aktywności w zakresie uczestnictwa
w grach hazardowych w Internecie.
Niniejsza ustawa realizuje zatem zasadniczy cel, jakim jest ochrona grających. Kierując
ich uwagę na legalne gry i dopuszczając urządzanie gier liczbowych w Internecie (w
ograniczonym zakresie) równocześnie nakłada na podmioty urządzające gry hazardowe
obowiązki związane z dbałością o dobro gracza, w tym przede wszystkim w zakresie
rzetelnego informowania o zagrożeniach związanych z hazardem i umożliwienia
podejmowania świadomych decyzji co do uczestnictwa w grze.
Inicjatywa ta jest zgodna z działaniami podejmowanymi na poziomie unijnym.
Do wdrożenia polityki odpowiedzialnej gry będą zobowiązane także podmioty już
posiadające zezwolenia na urządzanie zakładów wzajemnych przez sieć Internet (art. 4
projektu).
Art. 86 ust. 3 – przewiduje zmianę w zakresie przychodów Funduszu Rozwoju Kultury
Fizycznej ustalając je na poziomie 78, 5 % wpływów z dopłat ustanowionych w grach
objętych monopolem państwa.
Art. 88 ust. 3 - przewiduje zmianę w zakresie przychodów Funduszu Rozwiązywania
Problemów Hazardowych ustalając je na poziomie 1,5 % wpływów z dopłat ustanowionych
w grach objętych monopolem państwa.
W warunkach roku 2013, zgodnie z prognozami Totalizatora Sportowego w zakresie wpłat
z dopłat do stawek w grach hazardowych objętych monopolem państwa - stanowiącymi
podstawę ustalania wysokości planowanych przychodów: Funduszu Rozwoju Kultury
Fizycznej oraz Funduszu Rozwiązywania Problemów Hazardowych (ujętymi w załączniku
Nr 6 do ustawy budżetowej na rok 2013) - przyjęcie proponowanych rozwiązań
oznaczałoby w skali 2013 r. skutki w postaci wzrostu przychodów Funduszu Rozwoju
Kultury Fizycznej w kwocie ok.10,4 mln zł i odpowiednio spadek w tej wysokości
przychodów Funduszu Rozwiązywania Problemów Hazardowych. Jednakże ww. spadek w
tej wysokości przychodów Funduszu Rozwiązywania Problemów Hazardowych nie musi
nastąpić w przypadku spodziewanego wzrostu dochodów Totalizatora Sportowego
związanego z proponowaną zmianą ustawy i tym samym zwiększenia wpływów
przeznaczonych na dopłaty.

Przepis przejściowy (art. 2) zobowiązuje podmiot wykonujący monopol Państwa do
dostosowania regulaminów gier do wymogów określonych w art. 61 ust. 1 pkt 2 w terminie
6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

Przepis przejściowy (art. 3) nakłada na podmioty posiadające w dniu wejścia w życie
ustawy zezwolenie na urządzanie zakładów wzajemnych przez sieć Internet obowiązek
wdrożenia polityki odpowiedzialnej gry w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie
ustawy.

Art. 4 - określa termin wejścia w życie ustawy (Ustawa wchodzi w życie z dniem 1
stycznia 2014r.)

Projektowane zmiany zawierają normy techniczne w rozumieniu rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego
8

systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65,
poz. 597), w związku z czym podlegają notyfikacji.
Kwestie będące przedmiotem niniejszego projektu nie podlegają harmonizacji z prawem
UE.

. Nowelizacja ustawy oddziałuje głównie na jednoosobową spółkę Skarbu Państwa -
Totalizator Sportowy Sp. z o.o. - umożliwiając uruchomienie nowego kanału sprzedaży
gier liczbowych przez sieć Internet, które stanowią monopol państwa. Nowelizacja ustawy
oddziałuje również na podmioty wykorzystujące sieć Internet przy urządzaniu zakładów
wzajemnych, nakładając na nich obowiązek wprowadzenia tzw. polityki odpowiedzialnej
gry, mającej chronić graczy przed negatywnymi skutkami hazardu.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o grach hazardowych nie był przedmiotem konsultacji.
W związku z wprowadzeniem na mocy niniejszej nowelizacji ustawy możliwości
wykorzystania kanału dystrybucji, jakim jest Internet, do typowania liczb, znaków lub
innych wyróżników grze liczbowej, wpłacania stawek i wypłacania wygranych w grach
liczbowych należy się liczyć ze zwiększonym zainteresowaniem, a tym samym ze
zwiększonymi dochodami budżetu państwa z podatku od gier. Określenie kwoty jest
niemożliwe do oszacowania z uwagi na brak danych, dotyczących stopnia zwiększenia
zainteresowania się graczy grami losowymi za pomocą Internetu.
Wejście w życie ustawy nie zwiększy wydatków budżetu państwa oraz nie spowoduje
zwiększenia wydatków innych jednostek sektora finansów publicznych, w tym wydatków
budżetów jednostek samorządu terytorialnego.
9