Rządowy projekt ustawy o odnawialnych źródłach energii

– 144 –
2. Pierwszego przeglądu funkcjonowania mechanizmów i instrumentów wspierających
wytwarzanie energii elektrycznej lub ciepła z odnawialnych źródeł energii oraz wytwarzanie
biogazu rolniczego w instalacjach odnawialnego źródła energii po wejściu w życie niniejszej
ustawy i przedłożenia Sejmowi informacji o skutkach jej obowiązywania wraz
z propozycjami zmian Rada Ministrów dokona nie później niż do dnia 31 grudnia 2017 r.
Art. 198. Przez osobę, o której mowa w art. 9v i art. 9x ustawy zmienianej w art. 170,
w brzmieniu dotychczasowym, rozumie się wytwórców, o których mowa w art. 4 ust. 1
i art. 19 ust. 1.
Rozdział 12
Przepisy końcowe
Art. 199. 1. Maksymalny limit wydatków z budżetu państwa przeznaczonych na
wykonywanie zadań Prezesa URE, wynikających z niniejszej ustawy wynosi:
1)
w 2015 r. – 5 291 183,00 zł;
2)
w 2016 r. – 4 189 920,00 zł;
3)
w 2017 r. – 4 833 324,00 zł;
4)
w 2018 r. – 5 073 324,00 zł;
5)
w 2019 r. – 4 833 324,00 zł;
6)
w 2020 r. – 4 833 324,00 zł;
7)
w 2021 r. – 100 000,00 zł;
8)
w 2022 r. – 100 000,00 zł;
9)
w 2023 r. – 100 000,00 zł;
10) w 2024 r. – 100 000,00 zł.
2. Prezes URE monitoruje wykorzystanie limitu wydatków, o którym mowa w ust. 1,
oraz wdraża mechanizmy korygujące, o których mowa w ust. 3.
3. W przypadku gdy wielkość wydatków po pierwszym półroczu danego roku
budżetowego wyniesie więcej niż 65% limitu wydatków przewidzianych na dany rok,
dysponent środków obniża wielkość środków przeznaczonych na wydatki w drugim półroczu
o kwotę stanowiącą różnicę pomiędzy wielkością tego limitu a kwotą przekroczenia
wydatków.
4. W przypadku gdy wielkość wydatków w poszczególnych miesiącach zgodna jest
z planem finansowym, przepisu ust. 3 nie stosuje się.

– 145 –
Art. 200. 1. Maksymalny limit wydatków z budżetu państwa przeznaczonych na
powołanie Operatora Rozliczeń Energii Odnawialnej S.A. wynosi:
1)
w 2015 r. – 274 000,00 zł;
2)
w latach 2016–2025 – 0 zł.
2. Minister właściwy do spraw Skarbu Państwa monitoruje wykorzystanie limitu
wydatków, o którym mowa w ust. 1, oraz wdraża mechanizmy korygujące, o których mowa
w ust. 3.
3. W przypadku gdy wielkość wydatków po pierwszym półroczu danego roku
budżetowego wyniesie więcej niż 65% limitu wydatków przewidzianych na dany rok,
dysponent środków obniża wielkość środków przeznaczonych na wydatki w drugim półroczu
o kwotę stanowiącą różnicę pomiędzy wielkością tego limitu a kwotą przekroczenia
wydatków.
4. W przypadku gdy wielkość wydatków w poszczególnych miesiącach zgodna jest
z planem finansowym, przepisu ust. 3 nie stosuje się.
Art. 201. Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem:
1)
rozdziału 4,
2)
art. 169,
3)
art. 170 pkt 5, 7–9, 10 w zakresie uchylanego art. 9o, pkt 12 w zakresie uchylanego
art. 9v i uchylanego art. 9x w zakresie, w jakim odsyła do stosowania art. 9v, pkt 19, 20
i 27,
4)
art. 173 pkt 1 lit. a
– które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2016 r.

















UZASADNIENIE

1. Potrzeba i cel uchwalenia ustawy o odnawialnych źródłach energii

Rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii (OZE) w Polsce jest postrzegany
głównie jako działanie zmniejszające obciążenie środowiska oraz zwiększające
bezpieczeństwo energetyczne kraju. Ma to szczególne znaczenie w sytuacji, gdy polska
elektroenergetyka oparta jest w około 90% na węglu, w związku z czym,
zdywersyfikowanie źródeł wytwarzania energii elektrycznej oraz rozwój są niezwykle
istotne. Wymaga zaznaczenia, że rozwój energetyki odnawialnej powinien opierać się
przede wszystkim na generacji rozproszonej, która jednocześnie przyczynia się do
zmniejszenia strat związanych z przesyłem energii, a tym samym istotnie poprawia
bezpieczeństwo energetyczne i redukuje emisję gazów cieplarnianych.
Aktualnym dokumentem strategicznym w zakresie rozwoju energetyki państwa jest
Polityka energetyczna Polski do 2030 r., uchwalona przez Radę Ministrów w dniu
10 listopada 2009 r. Jednym z priorytetów tej strategii jest zapewnienie osiągnięcia
przez Polskę w 2020 r. co najmniej 15% udziału energii z odnawialnych źródeł
w zużyciu energii finalnej brutto, w tym co najmniej 10% udziału energii odnawialnej
zużywanej w transporcie. Zobowiązanie osiągnięcia powyższego celu wynika
bezpośrednio z dyrektywy 2009/28/WE w sprawie promowania stosowania energii ze
źródeł odnawialnych zmieniającej i w następstwie uchylającej dyrektywy 2001/77/WE
oraz 2003/30/WE.
Zasadniczo w celu osiągnięcia ww. celów obligatoryjnych poprzez przepisy przyjęte
w projekcie ustawy Polska ma wypełnić obowiązek osiągnięcia celów pośrednich,
kształtujących się w poszczególnych latach na poziomie: 9,54% do 2014 r., 10,71% do
2016 r. oraz 12,27% do 2018 r. W ramach realizacji zobowiązań zawartych
w dyrektywie 2009/28/WE Rada Ministrów w dniu 6 grudnia 2010 r. przyjęła „Krajowy
plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych”, zwany dalej „KPD”, który
został następnie przekazany do Komisji Europejskiej. KPD określa krajowe cele
w zakresie udziału energii ze źródeł odnawialnych zużyte w sektorze transportowym,
sektorze energii elektrycznej, sektorze ogrzewania i chłodzenia w 2020 r. W KPD
przyjęto, iż osiągnięcie powyższego celu oparte będzie o dwa filary zasobów
dostępnych i możliwych do wykorzystania w Polsce, tj. poprzez wzrost wytwarzania
energii elektrycznej z generacji wiatrowej oraz większe wykorzystanie energetyczne
biomasy.
Podkreślić jednakże należy, że osiągnięcie tego celu będzie możliwe jedynie pod
warunkiem zapewnienia zrównoważonego rozwoju wykorzystania odnawialnych źródeł
energii. Rozwój tych źródeł powinien bowiem następować z uwzględnieniem nie tylko
zobowiązań Polski w zakresie zapewnienia odpowiedniego udziału energii z OZE
w zużyciu energii ogółem, ale także następować z uwzględnieniem uwarunkowań
w zakresie ochrony środowiska. Rozwój OZE nie może pociągać za sobą negatywnych
skutków dla gospodarki, w tym dla zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego kraju.
Powyższe oznacza, że powinien on następować w sposób zapewniający uwzględnienie
nie tylko interesów przedsiębiorców działających w sektorze energetyki odnawialnej,
ale także innych podmiotów, na których rozwój energetyki odnawialnej będzie miał
wpływ, w szczególności odbiorców energii, podmiotów prowadzących działalność
w sektorze rolnictwa czy też gminy na terenie których powstawać będą odnawialne
źródła energii.
Jednocześnie polityka klimatyczno-energetyczna przyjęta we wszystkich krajach Unii
Europejskiej jako podstawa rozwoju przemysłu, a w szczególności rozwoju sektora
energetycznego, nakłada na państwa członkowskie szereg celów i konkretnych zadań
dla jej realizacji. Sytuacja, w której znajduje się Polska, jest szczególna ze względu na
historycznie uwarunkowaną specyfikę branży energetycznej opartej na paliwach
kopalnych.
Stan realizacji poszczególnych zadań niezbędnych do wdrożenia polityki opartej na
uwzględnieniu kosztów środowiskowych wysokoemisyjnych gałęzi gospodarki,
wymagają systemowych i skoordynowanych działań. Specyfika rozwoju wykorzystania
odnawialnych źródeł energii wiąże się więc z koniecznością zintegrowania
i zsynchronizowania szeregu działań znajdujących się w sferze zainteresowania wielu
organów (w szczególności Ministra Gospodarki, Ministra Środowiska, Ministra
Infrastruktury i Rozwoju oraz Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi). Konieczne jest także
określenie szczegółowych działań służących rozwojowi energetyki odnawialnej, w tym
dotyczących poszczególnych rodzajów technologii wytwarzania energii elektrycznej
i ciepła z odnawialnych źródeł energii.
2
Obecnie nie ma w Polsce dedykowanego aktu prawnego rangi ustawowej, który
dotyczyłby wyłącznie szeroko pojętej problematyki energetyki odnawialnej. Skala
wyzwań wiążących się z rozwojem wykorzystania odnawialnych źródeł energii
wskazuje na potrzebę uchwalenia takiej ustawy.
Na uwagę zasługuje fakt, że wśród państw liderów Unii Europejskiej w zakresie
wykorzystania OZE zdecydowana większość uchwaliła dedykowaną ustawę
umożliwiającą zagwarantowanie trwałego rozwoju gospodarki energetycznej opartej
o wykorzystanie zasobów OZE w kontekście ochrony klimatu i środowiska, na co
wskazuje poniższe zestawienie.
Państwo
Nazwa regulacji (EN) Nazwa regulacji (oryginalna)
Data wejścia
w życie
Austria
Federal Act on the
Bundesgesetz, mit dem Neuregelungen 24.08.2002
Promotion of
auf dem Gebiet der
Electricity Produced
Elektrizitätserzeugung aus
from Renewable
Erneuerbaren Energieträgern und auf
Energy Sources
dem Gebiet der Kraft-Wärme-
(Green Electricity Act) Kopplung erlassen werden
(Ökostromgesetz - ÖSG)
Cypr
. W przypadku obydwu ww. grup biomasy obserwuje się
zjawisko nasilającego się importu. Trend wzrostowy w tym zakresie obserwowany jest
od 2006 r., kiedy zaczęły funkcjonować przepisy wspierające, na równi z innymi
technologiami, współspalanie biomasy z innymi paliwami kopalnymi. Jednocześnie
w tym czasie odnotowano spadek eksportu oraz wzrost deficytu w handlu biomasą stałą,
pochodzenia zarówno leśnego, jak i rolniczego.
Jeszcze bardziej znaczący w analizowanym okresie jest wzrost importu biomasy
odpadowej pochodzenia rolniczego, w szczególności makuchów słonecznika, oliwek,
orzechów i innych pozostałości z ekstrakcji roślin oleistych. Surowce te nie mają
w Polsce znaczącego zastosowania poza energetycznym i w praktyce mogą być
wykorzystane tylko w dużych kotłach energetycznych, głównie fluidalnych.
Katalog importowanych surowców pochodzenia organicznego na cele energetyczne jest
znacznie dłuższy i pochodzą one z ponad 50 krajów świata, przebywając często znaczne
odległości. W szczególności odległy transport importowanej biomasy ma bezpośredni
wpływ na zwiększenie emisji gazów cieplarnianych, co stoi w sprzeczności z główną
ideą promocji zielonej energetyki, czyli promowaniem technologii niskoemisyjnych,
a także ochronę klimatu i środowiska naturalnego.
Wzrastający popyt na biomasę stałą spowodować może utrzymanie się trendu
wzrostowego ceny biomasy, co z kolei wywoła negatywne skutki gospodarcze
i środowiskowe. Do najważniejszych negatywnych efektów związanych ze wzrostem
cen biomasy wynikających z intensywnego wykorzystania tego surowca w procesach
współspalania należą m.in.:
− spadek opłacalności energetycznego wykorzystania biomasy, co za tym idzie
zmniejszenie konkurencyjności jej wykorzystania na rynku oraz ograniczenie
inwestycji w tym zakresie,

1) Statystyki Ministerstwa Finansów (dostępne w bazie danych GUS) pokazują, że rosnący import dotyczy przede wszystkim
drewna z lasów i biomasy suchej, zazwyczaj granulatu z przemysłu drzewnego i rolnictwa.
41