Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji

poprzez wniesienie przedsiębiorstwa do spółki. Również przewidziany w art. 50 ust. 2
ustawy o k. i p. obowiązek corocznego oferowania przez Skarb Państwa
akcjonariuszom ww. spółki powstałej w trybie prywatyzacji bezpośredniej poprzez
wniesienie przedsiębiorstwa, akcji w takiej liczbie, aby ich udział w kapitale spółki
z dnia wpisania do rejestru, łącznie z akcjami objętymi oraz nabytymi zgodnie z art. 49
ust. 4, mógł po pięciu latach od dnia wpisania spółki do rejestru przedsiębiorców
wynosić 51%, będzie respektowany. Kompetencje ministra właściwego do spraw
Skarbu Państwa w zakresie zbywania akcji przechodzą na organ wykonawczy jednostki
samorządu terytorialnego lub organ wykonawczy związku jednostek samorządu
terytorialnego.
Drugą kategorią podmiotów, które zostaną objęte przedmiotową regulacją, będą spółki,
w których Skarb Państwa posiada akcje powstałe na podstawie odrębnych przepisów
i w innym trybie niż określony w ustawie o k. i p. Ze względu na sposób powstania tych
podmiotów, inny niż określony w ustawie, zamieszczenie przepisów umożliwiających
ich komunalizację następuje w dziale VII ustawy „Przepisy szczególne, przejściowe
i końcowe”.
Dodanie do obecnego art. 69b ust. 1a–1c umożliwi zbywanie nieodpłatnie na zasadach
określnych w art. 4b należących do Skarbu Państwa akcji w takich spółkach. Zbycie
nastąpi przy zachowaniu uprawnienia do nieodpłatnego nabycia akcji, które oceniane
będzie według właściwych przepisów. Projektowana zmiana nie narusza zatem
uprawnienia do nieodpłatnego nabycia akcji w spółkach powstałych na podstawie
odrębnych przepisów niż ustawa o k. i p., np. art. 8 ustawy z dnia 26 sierpnia 1994 r.
o przekształceniach w przemyśle cukrowym (Dz. U. Nr 98, poz. 473, z późn. zm.),
art. 50 ustawy z dnia 29 czerwca 2007 r. o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt
gospodarskich (Dz. U. Nr 133, poz. 921, z późn. zm.). W tym wypadku kompetencje
ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa w zakresie zbywania akcji wykonają
organy wykonawcze jednostki samorządu terytorialnego lub organy wykonawcze
związku jednostek samorządu terytorialnego. Odesłanie do zastosowania dyspozycji
z art. 4c ustawy, przy ewentualnej sprzedaży przez jednostkę samorządu terytorialnego
akcji spółki, wynika z funkcji tegoż przepisu. Zarówno w przypadku sprzedaży przez
samorząd terytorialny akcji spółek powstałych w sposób określony w ustawie o k. i p.,
jak też na podstawie odrębnych przepisów, jednakowo część uzyskanych przychodów
jednostka samorządu terytorialnego lub związek jednostek samorządu terytorialnego
3
będą musiały przekazać, w terminie 3 miesięcy od dnia uzyskania przychodów z tego
tytułu, na wyodrębnione rachunki funduszy celowych, o których mowa w art. 56 ust. 1
ustawy o k. i p. Zaproponowany przepis nie ingeruje w uprawnienia korporacyjne czy
też osobiste akcjonariuszy, wynikające z zapisów statutowych oraz innych przepisów,
w szczególności skutecznie przyznane akcjonariuszom prawo pierwszeństwa nabycia
akcji danej spółki. Prowadząc proces komunalizacji, Minister Skarbu Państwa zawsze
będzie uwzględniał postanowienia statutów i umów spółek, na podstawie których
ustalone zostały ograniczenia w zakresie rozporządzania akcjami i udziałami.
Przewiduje się wstępnie, że akcje ok. 12 spółek, w których Skarb Państwa jest
akcjonariuszem, mogą być nieodpłatnie przekazane jednostkom samorządu
terytorialnego lub związkom tych jednostek samorządu. Niemniej analiza spełnienia
przesłanek komunalizacji (możliwości pozytywnego rozpatrzenia wniosku) odbywa się
w oparciu o przedłożone przez samorządy dane i oświadczenia. Szacowana
hipotetyczna wartość akcji lub udziałów tych podmiotów wyliczona na podstawie
kapitałów własnych (w przypadku braku stosownych danych odnośnie do kapitałów
własnych – na podstawie kapitału podstawowego) to ok. 15,6 mln zł.
Projektowana ustawa będzie wpływała na sytuację i rozwój regionalny między innymi
poprzez zwiększenie przychodów jednostek samorządu terytorialnego pochodzących
z prywatyzacji podmiotów. W przypadku jednak sprzedaży takich akcji część
uzyskanych przychodów jednostka samorządu terytorialnego lub związek jednostek
samorządu terytorialnego będzie musiała przekazać w terminie 3 miesięcy od dnia
uzyskania przychodów z tego tytułu, na wyodrębnione rachunki funduszy celowych,
o których mowa w art. 56 ust. 1 ustawy o k. i p.
Zakłada się, iż pierwsza ewalucja projektu nastąpi na koniec roku 2013, tj. po
zakończeniu realizacji „Planu Prywatyzacji na lata 2012–2013”. Kolejne – po
następnych okresach planowania prywatyzacji. Miernikiem określającym stopień
realizacji założonego celu zmiany będzie liczba skomunalizowanych spółek powstałych
w trybie innym niż komercjalizacja do ogólnej liczby spółek skomunalizowanych
w danym roku. Spośród np. spółek Skarbu Państwa, jakie mogły zostać przekazane na
rzecz jednostek samorządu terytorialnego w roku 2012 r., w trybie komercjalizacji
powstało tylko 40% podmiotów.
Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie
stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.) projekt został udostępniony
4
w Biuletynie Informacji Publicznej, na stronie podmiotowej Ministra Skarbu Państwa.
Żaden podmiot nie zgłosił zainteresowania pracami nad projektem ustawy w ramach
działalności lobbingowej.
Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej i nie wymaga notyfikacji na
podstawie § 4 ust. 1 pkt 1 oraz pkt 5 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia
2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm
i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039, z późn. zm.).


5
OCENA SKUTKÓW REGULACJI

I. Podmioty, na które oddziałuje projektowana regulacja
W części dotyczącej zmiany ustawy o k. i p. projekt ustawy odnosi się do wszystkich
podmiotów z opracowywanego w Ministerstwie Skarbu Państwa „Planu Prywatyzacji
na lata 2012–2013”. Przepisy ustawy będą miały wpływ na jednostki samorządu
terytorialnego, związki międzygminne i związki powiatów.
Podmioty, na które oddziałuje projektowana regulacja, to w szczególności:
1) minister właściwy do spraw Skarbu Państwa,
2) spółki z udziałem Skarbu Państwa powstałe w trybie innym niż komercjalizacja,
3) jednostki samorządu terytorialnego.
II. Konsultacje społeczne
Projekt został udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej
Ministra Skarbu Państwa oraz zostanie rozesłany do zaopiniowania przez:
1) Business Centre Club,
2) Forum Związków Zawodowych,
3) Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego,
4) Krajową Izbę Gospodarczą,
5) Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”,
6) Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych,
7) Polską Konfederację Pracodawców Prywatnych „Lewiatan”,
8) Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej,
9) Trójstronną Komisję do spraw Społeczno-Gospodarczych,
10) Związek Rzemiosła Polskiego.
W trakcie konsultacji społecznych uwagi zgłosiło Ogólnopolskie Porozumienie
Związków Zawodowych. W ocenie OPZZ wątpliwość budzi w szczególności brak
zabezpieczenia przez projektodawcę w procesie prywatyzacji praw ekonomicznych
i socjalnych pracowników komunalizowanych spółek powstałych na podstawie
odrębnych przepisów i w trybie innym niż określony w ustawie o komercjalizacji
i prywatyzacji. Ponadto wyjaśnienia wymaga, czy projektowana regulacja odnosi się do
wszystkich podmiotów z opracowanego w Ministerstwie Skarbu Państwa ,,Planu
Prywatyzacji na lata 2012–2013”, tj. 300 spółek, o czym mowa jest w Ocenie Skutków
Regulacji (OSR), czy też jedynie do około 12 spółek, na co wskazują dalsze zapisy
6
OSR oraz treść uzasadnienia. Przyjmując założenie, że zakres proponowanej ustawy jest
ograniczony do około 12 spółek, zaproponowano – w celu zapewnienia transparentności
zaprojektowanego procesu komunalizacji – podanie ich nazw.
Uwaga nie może zostać uwzględniona ponieważ proces komunalizacji nie jest
prywatyzacją w rozumieniu ustawy o k. i p., w którym istnieje możliwość
zabezpieczenia interesów pracowniczych. Ponadto projekt ustawy nie odnosi się do
zamkniętego katalogu spółek i nie można w jego treści podać ich nazw. Obecny
wolumen 12 spółek, których przedmiot działalności może być związany z realizacją
zadań własnych jednostki terytorialnej, został ustalony na podstawie wstępnego
zainteresowania samorządów terytorialnych takimi podmiotami.
III. Skutki wprowadzenia regulacji
1. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżety
jednostek samorządu terytorialnego
Dla samorządów przekazanie nieodpłatne akcji spowoduje zwiększenie ich aktywów
bilansowych i nie spowoduje zmniejszenia dochodów budżetu państwa. Wprowadzenie
nowej regulacji może spowodować zmniejszenie przychodów z prywatyzacji z powodu
mniejszej liczby podmiotów podlegających prywatyzacji na zasadach ogólnych.
Przewiduje się wstępnie, że akcje ok. 12 spółek, w których Skarb Państwa jest
akcjonariuszem, mogą być nieodpłatnie przekazane jednostkom samorządu
terytorialnego lub związkom tych jednostek samorządu. Niemniej analiza spełnienia
przesłanek komunalizacji (możliwości pozytywnego rozpatrzenia wniosku) odbywa się
w oparciu o przedłożone przez samorządy dane i oświadczenia. Obecny wolumen
spółek, których przedmiot działalności może być związany z realizacją zadań własnych
jednostki terytorialnej, został ustalony na podstawie wstępnego zainteresowania
samorządów terytorialnych takimi podmiotami. Wnioski te jednak nie podlegały dalszej
ocenie, bowiem spółki będące w obszarze zainteresowania powstały w innym trybie niż
komercjalizacja.
W dotychczas skomunalizowanych spółkach największą grupę stanowiły spółki
z branży transportowej (PKS), usług komunalnych (wodociągi i kanalizacja)
i uzdrowiska. Dalszy proces komunalizacji również będzie dotyczyć spółek z branż
silnie związanych z zadaniami własnymi samorządów, o ile organy wykonawcze
jednostek samorządu terytorialnego zgłoszą odpowiednie wnioski i będą spełnione
7