Rządowy projekt ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego

– 27 –
3. Ustala się następujące mechanizmy korygujące w zakresie systemu powiadamiania
ratunkowego, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy:
1)
ograniczenie lub wstrzymanie wydatków na upowszechnianie wiedzy o numerach
alarmowych;
2)
ograniczenie wydatków związanych z utrzymaniem obiektów centrów;
3)
ograniczenie wydatków związanych z utrzymaniem systemu teleinformatycznego,
w szczególności ograniczenie wydatków na rozwój nowych usług tego systemu.
4. Minister właściwy do spraw administracji publicznej określi, w drodze
rozporządzenia, co najmniej jeden z mechanizmów korygujących, o których mowa w ust. 3,
w przypadku gdy:
1)
nastąpi zagrożenie przekroczenia bądź przekroczenie limitu wydatków budżetowych
przewidzianych na jeden rok,
2)
w okresie od początku roku kalendarzowego do końca okresu objętego ostatnim
monitoringiem wydatków część limitu rocznego przypadającego proporcjonalnie na ten
okres została przekroczona co najmniej o 10%
– mając na względzie zapewnienie ciągłości funkcjonowania systemu powiadamiania
ratunkowego.
5. Maksymalny limit wydatków z budżetu państwa, w częściach ministra właściwego do
spraw wewnętrznych w zakresie dotyczącym współpracy Policji i Państwowej Straży
Pożarnej z systemem powiadamiania ratunkowego oraz wojewodów w zakresie dotyczącym
współpracy Państwowej Straży Pożarnej z systemem powiadamiania ratunkowego, będących
skutkiem finansowym ustawy, wynosi 330 433 900 zł, z tego:
1)
w 2014 r. – 0 zł;
2)
w 2015 r. – 32 542 600 zł;
3)
w 2016 r. – 33 532 600 zł;
4)
w 2017 r. – 38 871 000 zł;
5)
w 2018 r. – 49 203 900 zł;
6)
w 2019 r. – 34 544 800 zł;
7)
w 2020 r. – 34 893 900 zł;
8)
w 2021 r. – 35 251 300 zł;
9)
w 2022 r. – 35 617 300 zł;
10) w 2023 r. – 35 976 500 zł.
– 28 –
6. W przypadku zagrożenia przekroczenia lub przekroczenia przyjętego na dany rok
budżetowy maksymalnego limitu wydatków, o którym mowa w ust. 5, zostaną zastosowane
mechanizmy korygujące polegające na:
1)
ograniczeniu wydatków związanych z funkcjonowaniem Systemu Wspomagania
Dowodzenia Policji oraz Systemu Wspomagania Decyzji Państwowej Straży Pożarnej,
o których mowa odpowiednio w art. 14a ustawy zmienianej w art. 23 i art. 14g ustawy
zmienianej w art. 24, w szczególności ograniczeniu wydatków na rozwój nowych usług
tych systemów w zakresie dotyczącym współpracy z systemem powiadamiania
ratunkowego;
2)
ograniczeniu wydatków związanych z modernizacją i wdrażaniem nowych usług w sieci
teleinformatycznej w zakresie dotyczącym współpracy z systemem powiadamiania
ratunkowego.
7. Organem właściwym do monitorowania wykorzystania limitu wydatków, o których
mowa w ust. 5, oraz odpowiedzialnym za wdrożenie mechanizmów korygujących, o których
mowa w ust. 6, jest minister właściwy do spraw wewnętrznych. Wdrożenia mechanizmów
korygujących dokonuje minister właściwy do spraw wewnętrznych.
Art. 36. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2014 r., z wyjątkiem art. 20 ust. 1
pkt 2 lit. b, art. 27 pkt 1, 3 i pkt 4 lit. b oraz art. 29 ust. 1 pkt 1, które wchodzą w życie
z dniem 1 stycznia 2015 r.























10/98rch

UZASADNIENIE

Projekt ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego powstał na podstawie
projektowanej w 2011 r. nowelizacji ustawy o zarządzaniu kryzysowym, której
elementem miało być wprowadzenie przepisów dotyczących systemu powiadamiania
ratunkowego. Założenia ww. nowelizacji zostały przyjęte przez Radę Ministrów w dniu
22 czerwca 2011 r. Projekt w wersji normatywnej w części dotyczącej systemu
powiadamiania ratunkowego był wówczas przedmiotem prac Komitetu Rady Ministrów
oraz przedłożony został Radzie Ministrów. W dniu 26 lipca 2011 r. Rada Ministrów
odroczyła prace nad wyżej wymienionym projektem.
System powiadamiania ratunkowego jest systemem krytycznym z punktu widzenia
bezpieczeństwa obywateli. Efektem jego wdrożenia ma być poprawa dostępności usługi
powiadamiania alarmowego i zmniejszenie czasu oczekiwania na reakcję służb
ratunkowych na zgłoszenie, a tym samym poprawa bezpieczeństwa obywateli
i zwiększenie efektywności współdziałania służb.
Projektowany system polegający na rozdzieleniu funkcji odbioru zgłoszeń alarmowych
od funkcji dysponowania zasobów ratowniczych jest przedsięwzięciem, które wdrażane
jest w wielu krajach Unii Europejskiej. W szczególności trend ten jest zauważalny
w nowych państwach Unii Europejskiej, które w ramach zobowiązania do wdrożenia
rozwiązań w zakresie europejskiego numeru alarmowego 112 stworzyły w tym zakresie
nowoczesne i efektywne rozwiązania organizacyjne.
W państwach Unii Europejskiej zastosowane zostały różne rozwiązania systemów
powiadamiania ratunkowego – od modelu dyspozytorskiego (przyjmowanie zgłoszeń
przez służby ratunkowe), przez operatorsko-dyspozytorski (przyjmowanie zgłoszeń
przez operatorów, którzy wstępnie kwalifikują zgłoszenie i przekazują je do
dyspozytorów znajdujących się w ramach tej samej struktury), aż po model operatorski
(przyjmowanie i obsługa zgłoszenia w Centrach Powiadamiania Ratunkowego (CPR),
pełna kwalifikacja zgłoszenia, przekazanie służbom pełnego obrazu sytuacji).
Jednocześnie zauważalne są dążenia do:
1) tworzenia wspólnych systemów informatycznych, baz danych dla wszystkich CPR
na terenie danego kraju;
2) zmniejszania liczby CPR na rzecz budowy większych ośrodków;
3) wprowadzania numeru 112 jako jedynego numeru alarmowego właściwego dla
wszystkich zdarzeń.
Widoczne są również tendencje polegające na odejściu od modeli dyspozytorskiego
i operatorsko-dyspozytorskiego, poprzez przenoszenie obsługi zgłoszeń alarmowych do
CPR zbudowanych poza strukturami służb ratunkowych. Model taki został uznany za
bardzo efektywny, ale jednocześnie tańszy w utrzymaniu.
Ponadto państwa UE dążą do zapewnienia możliwości obsługi w CPR zgłoszeń
przesyłanych z wykorzystaniem nowych technologii, np. SMS lub eCall. Za bardzo
istotne uznaje się umożliwienie operatorowi w CPR dokładnej lokalizacji dzwoniącego.
Projekt ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego proponuje mechanizmy zgodne
ze wspomnianymi wyżej nowoczesnymi rozwiązaniami przyjmowanymi w większości
państw UE.
Regulacja w sposób kompleksowy normuje zagadnienia z zakresu systemu
powiadamiania ratunkowego, opierając system powiadamiania ratunkowego na
centrach powiadamiania ratunkowego. W projekcie określone zostały zadania systemu
powiadamiania ratunkowego, z których podstawowym pozostaje obsługa zgłoszeń
alarmowych kierowanych do numerów alarmowych 112, 997, 998 i 999 w taki sposób,
aby zapewnić społeczeństwu łatwy i skuteczny dostęp do numerów alarmowych
i umożliwić odpowiednim podmiotom, w szczególności Policji, Państwowej Straży
Pożarnej i jednostkom systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne, zaangażowanie
właściwych zasobów ratowniczych, które powinny być zadysponowane w związku ze
zgłoszeniem alarmowym. Projekt wskazuje organy właściwe w sprawach
powiadamiania ratunkowego, ich zadania oraz organizację systemu powiadamiania
ratunkowego. W proponowanych przepisach przewidziano regulację dotyczącą
wymogów, które postawione zostaną operatorom numerów alarmowych, zasady ich
szkolenia oraz sposób finansowania systemu powiadamiania ratunkowego. Projekt
zawiera regulację technicznej strony funkcjonowania systemu powiadamiania
ratunkowego.
Opierając się na dotychczasowych doświadczeniach, a także biorąc pod uwagę
zaawansowanie prac prowadzonych przez organy centralne i wojewodów w zakresie
organizacji systemu powiadamiania ratunkowego, przyjęto, że optymalnym
2

rozwiązaniem, zarówno pod względem poprawy obsługi zgłoszeń alarmowych, jak
również ekonomizacji wydatków, będzie zorganizowanie Centrów Powiadamiania
Ratunkowego, zwanych dalej „CPR”, według modelu operatorskiego, pozostawiając
zagadnienie dysponowania własnych zasobów ratowniczych właściwym podmiotom, do
których zadań należy ochrona przynajmniej jednej z następujących wartości: życie,
zdrowie, bezpieczeństwo i porządek publiczny, mienie lub środowisko.
Ustawa normuje następujące zagadnienia z zakresu powiadamiania ratunkowego:
1) zadania systemu powiadamiania ratunkowego;
2) organy właściwe w sprawach powiadamiania ratunkowego;
3) zadania organów i innych podmiotów, o których mowa powyżej;
4) organizację systemu powiadamiania ratunkowego, w tym kwestie techniczne oraz
zasady szkolenia operatorów numerów alarmowych;
5) zasady finansowania systemu powiadamiania ratunkowego.
Wprowadzona struktura podziału kompetencji w zakresie funkcjonowania systemu
powiadamiania ratunkowego powinna być następująca: organem, który planuje
i organizuje system powiadamiania ratunkowego oraz nadzoruje i koordynuje jego
funkcjonowanie na terenie kraju, będzie minister właściwy do spraw administracji
publicznej. Dodatkowo, minister będzie odpowiadał za upowszechnianie wiedzy
o numerach alarmowych, co jest zadaniem istotnym, bowiem – w interesie osób
zamieszkujących bądź przebywających na terenie UE – Komisja Europejska nakazała
poszczególnym państwom członkowskim upowszechnianie wiedzy na temat numeru
alarmowego 112. Dostępność tej wiedzy, a w konsekwencji znajomość zasad
funkcjonowania numeru alarmowego, z pewnością przyczyni się do wzrostu poczucia
bezpieczeństwa obywateli Polski. Ponadto propagowane będą informacje na temat
właściwych zachowań towarzyszących wzywaniu pomocy oraz zasadności korzystania
z numeru alarmowego. Dzięki temu, zmniejszeniu może ulec ilość zgłoszeń fałszywych
i złośliwych.
Wojewoda z kolei będzie tworzył CPR w strukturze urzędu wojewódzkiego lub będzie
mógł, w drodze porozumienia, powierzyć jego organizowanie i prowadzenie staroście
lub prezydentowi miasta na prawach powiatu, służbie, inspekcji lub straży wchodzącej
w skład zespolonej administracji wojewódzkiej.
3