Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o Funduszu Kolejowym oraz ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe"

Wobec powyższego wnioskodawcy przedstawiają projekt ustawy, której przyjęcie w sposób
znaczący przyczyni się do poprawy sytuacji polskiej infrastruktury kolejowej, spowoduje
wzrost konkurencyjności polskiego transportu kolejowego, a przy tym poprawi stan budżetu
państwa.
Proponowana ustawa zmieniająca przepisy ustawy o Funduszu Kolejowym oraz ustawy
o komercjalizacji, restrukturyzacji i modernizacji przedsiębiorstwa państwowego
„Polskie Koleje Państwowe” przyniesie wiele pozytywnych skutków dla transportu
kolejowego:

1. Zwiększenie środków finansowych na inwestycje w infrastrukturę kolejową:
Powołany do życia w końcu 2005 r. Fundusz Kolejowy miał na celu zapewnić
dodatkowe środki finansowe przeznaczane na inwestycje i utrzymanie infrastruktury
kolejowej. W uzasadnieniu do projektu ustawy o Funduszu Kolejowym wskazano, iż
„Głównym celem ustawy jest zapewnienie dodatkowych środków finansowych na inwestycje
i utrzymanie infrastruktury kolejowej w zakresie wynikającym z programów rozwoju
infrastruktury transportowej”. Ponadto ustawa o Funduszu Kolejowym w art. 3 ust. 1
stanowi, iż środki finansowe przeznaczone są na finansowanie zadań takich jak:
przygotowanie oraz przebudowy linii kolejowych, remonty i utrzymanie linii kolejowych,
likwidację zbędnych linii kolejowych oraz wydatki bieżące PKP PLK SA, związane z
działalnością polegającą na zarządzaniu infrastrukturą kolejową.
Ustawa zmieniająca z 20 maja 2010 r. umożliwiła wykorzystanie środków z Funduszu
na rzecz spłaty zadłużenia spółek Polskie Koleje Państwowe SA i Przewozy Regionalne Sp.
z o.o. wbrew celom ustawy o Funduszu Kolejowym, gdyż ustawa ta została przyjęta w celu
przeznaczenia środków funduszu na rzecz inwestycji w spółce PKP PLK SA, a nie na spłatę
długów PKP SA i PR Sp. z o.o. Na etapie prac legislacyjnych wobec projektu ustawy
zmieniającej podnoszono liczne wątpliwości. W szczególności nie uwzględnione zostały
uwagi spółek PKP Polskie Linie Kolejowe SA i Przewozy Regionalne Sp. z o.o. Spółki
wskazywały m.in. na problem rozszerzenia zakresu zadań finansowanych z Funduszu
Kolejowego, czego skutkiem miało być zmniejszenie środków na dofinansowanie
infrastruktury kolejowej.
Polska infrastruktura kolejowa od lat boryka się z problemem braku środków
finansowych. Z tego powodu w ciągu ostatnich 20 lat w Polsce zamknięto blisko 10 tysięcy
kilometrów linii kolejowych, co stanowi niechlubny rekord wśród krajów Unii Europejskiej.
W dodatku linie kolejowe wymagają obecnie kosztownej modernizacji w celu dostosowania
infrastruktury kolejowej do pojazdów kolejowych dużych prędkości.
Wnioskodawcy przedstawiają projekt ustawy, która stanowi odpowiedź na wskazane
problemy polskich linii kolejowych. Zwiększy liczbę środków finansowych przeznaczonych
na rozwój i modernizację linii kolejowych, a przez to spowoduje wzrost konkurencyjności
transportu kolejowego.

2. Duże oszczędności budżetu państwa na rzecz Funduszu Kolejowego.

Przyjęcie zaproponowanej ustawy przyniesie duże korzyści budżetowe. Utrzymanie
i modernizacja linii kolejowych stanowi obecnie ogromne obciążenie budżetu państwa,
jednak przeznaczenie znacznych ilości środków finansowych na te cele jest bezdyskusyjnie
konieczne.
Przesunięcie środków Funduszu Kolejowego z inwestycji w infrastrukturę kolejową na rzecz
spłaty długów PKP PLK spowodowało powstanie sytuacji, w której państwo zamiast
inwestować rozwój linii kolejowych te same pieniądze przeznaczy na wykup akcji, które
Skarb Państwa może objąć bez ich wykupu, bowiem zgodnie z art. 15 ust. 9 ustawy o
komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie
Koleje Państwowe” w przypadku prywatyzacji lub likwidacji PKP SA, akcje PLK SA będące
własnością PKP SA przejmuje Skarb Państwa reprezentowany przez ministra właściwego do
spraw transportu.
Obecnie na gruncie ustawy o Funduszu Kolejowym w latach 2011-2014 na nabycie od PKP
SA przez Skarb Państwa udziałów akcji PKP PLK SA będzie przeznaczana corocznie kwota
co najmniej 500 mln zł, z wyjątkiem roku 2012, w którym kwota ta wyniesie co najmniej 350
mln zł. Są to ogromne środki finansowe, które budżet państwa pozbawił infrastruktury
kolejowej na rzecz spłaty zadłużenia PKP SA.
Skutkiem finansowym proponowanej ustawy będzie powstanie oszczędności budżetu państwa
sięgających kwoty 1 miliarda 350 milionów złotych. Zaoszczędzone środki mogą zostać
przeznaczone zgodnie z pierwotnym celem na rozwój infrastruktury kolejowej, co w sposób
znaczny przyczyni się po rozwoju transportu kolejowego i stanowić będzie ważny skutek
gospodarczy ustawy.

3. Wzrost konkurencyjności transportu kolejowego.
Proponowana ustawa zapewniając większą ilość środków finansowych przeznaczonych na
infrastrukturę kolejową w sposób znaczący poprawi jakość linii kolejowych, a co za tym idzie
spowoduje wzrost konkurencyjności na rynku transportu kolejowego i w związku z tym
podniesie poziom konkurencyjności całej gospodarki.
Podsumowując, proponowana ustawa wskutek zmiany ustawy o Funduszu Kolejowym
spowoduje przeznaczenie środków Funduszu Kolejowego zgodnie z celem ustawy na
utrzymanie, modernizację i inwestycje w polskie linie kolejowe, co poprawi jakość
infrastruktury kolejowej, a w efekcie przyczyni się do poprawy transportu kolejowego w
Polsce. Ponadto wskutek zmiany ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji
przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” Skarb Państwa zgodnie z
pierwotnymi założeniami ustawy będzie mógł przejąć akcje PLK SA będące własnością PKP
SA wyłącznie w przypadku prywatyzacji lub likwidacji PKP SA, a nie w formie wykupu
akcjo PKP SA ze środków Funduszu Kolejowego, co mogłoby zostać uznane za ukrytą formę
udzielenia pomocy publicznej.

























OCENA SKUTKÓW REGULACJI

1. Podmioty, na które oddziałuje ustawa.
Projektowana zmiana ustawy oddziałuje na Polskie Koleje Państwowe SA, PKP Polskie Linie
Kolejowe SA oraz na Przewozy Regionalne Sp. z o.o., jak również na przedsiębiorstwa
korzystające z infrastruktury kolejowej.

2. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżety
jednostek samorządu terytorialnego.
Regulacje ustawowe nie będą miały wpływu na budżety jednostek samorządu terytorialnego.
Proponowane regulacje będą miały wpływ na budżet państwa, wobec czego Skarb Państwa
zaoszczędzi w latach 2012-2014 kwotę 1 miliarda i 350 milionów złotych, która zostałaby
przeznaczona na wykup akcji PKP SA w PKP PLK SA. Proponowana regulacja pozwoli na
współfinansowanie projektów związanych z infrastrukturą kolejową ze środków Unii
Europejskiej. Przedmiotowe regulacje przyczynią się do poprawy jakości polskiej sieci
kolejowej i zwiększenia atrakcyjności przewozów towarowych i usług koleją, a tym samym
do wzrostu przychodów z tytułu udostępniania tras kolejowych przez PKP PLK SA i
długoterminowej stabilizacji finansowej zarządcy narodowej infrastruktury kolejowej.

3. Wpływ regulacji na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na
funkcjonowanie przedsiębiorstw.
Projekt wpłynie korzystnie na rozwój polskiej infrastruktury kolejowej. Dodatkowe środki
finansowe przeznaczone na utrzymanie i modernizację linii kolejowych poprawią
konkurencyjność polskiej gospodarki, a w szczególności wzmocnią konkurencyjność na
rynku transportu kolejowego.

4. Wpływ regulacji na sytuację i rozwój regionalny.
Regulacja odniesie pozytywny wpływ na rzecz rozwoju regionalnego. Przeznaczenie środków
Funduszu Kolejowego na utrzymanie i rewitalizację linii kolejowych zapewni rozwój linii
kolejowych w poszczególnych regionach, a ponadto umożliwi przywrócenie do użytku
zamkniętych linii kolejowych, co wzmocni konkurencyjność poszczególnych regionów.

5. Ocena pod względem zgodności z prawem Unii Europejskiej
Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.