Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz niektórych innych ustaw

5) wprowadzenia
obowiązku poinformowania organu prowadzącego
postępowanie administracyjne przez stronę lub uczestnika o każdorazowej
zmianie adresu elektronicznego – uwaga została uwzględniona.
Pozostałe uwagi ILiM dotyczyły akceptacji przyjętego przez Ministerstwo
Administracji i Cyfryzacji kierunku planowanych zmian w zakresie ułatwienia
świadczenia usług administracji publicznej drogą elektroniczną i nie wymagały
wprowadzania zmian w projekcie ustawy.
3. Uwaga zgłoszona przez BPG Polska Audyt sp. z o.o. dotyczyła zmian
wprowadzanych w przepisach dotyczących kontroli, zgłoszono postulat
doprecyzowania obowiązków podmiotów publicznych, poprzez nałożenie na
podmiot publiczny obowiązku (a nie możliwości) udostępnienia testowego
systemu zgodnie z wymogami COBIT ver. 4 oraz ISO: 270001 – 27005 –
uwaga nie została uwzględniona, celem było wprowadzenie alternatywnego
rozwiązania w stosunku do już istniejącego, a nie wprowadzenie obowiązku
udostępniania systemu testowego. Nowe regulacje nie dotyczą systemu
testowego, służącego do rozwoju danego systemu teleinformatycznego, ale
systemu umożliwiającego sprawdzenie (kontrolę) współpracy zewnętrznego
systemu z systemem, który udostępnia wersję testową; nadto nie jest możliwe
odesłanie do wskazanych standardów (tu: Cobit 4), gdyż w ustawie nie należy
odsyłać do metodyk czy przepisów technicznych. Wobec tego wskazanie na
nie jest właściwe. Przywołane normy ISO dotyczą zarządzania
bezpieczeństwem informacji (co podkreślił sam zgłaszający uwagę), a nie
zarządzania funkcjonalnościami systemu, wobec czego odesłanie do nich
również nie jest adekwatne.
4. Uwaga zgłoszona przez Pocztę Polską S.A. dotyczyła wskazania w projekcie
źródła finansowania dla działalności polegającej na potwierdzaniu profilu
zaufanego ePUAP – uwaga nie została uwzględniona; aktualnie potwierdzanie
profilu zaufanego odbywa się bezpłatnie; projektodawca nie zakłada
możliwości wprowadzenia opłat za dokonywanie potwierdzenia profilu
zaufanego ePUAP; podmiot prowadzący punkt potwierdzający profil zaufany
ePUAP będzie pokrywał ewentualne koszty z tym związane ze środków
własnych.
37

Przedstawiciele PIIT, ILiM i Poczty Polskiej S.A. byli obecni na konferencji
uzgodnieniowej projektu ustawy, podczas której projektodawca wyjaśnił swoje
stanowisko odnośnie do uwag, wyjaśnienia zostały przyjęte.

III. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych
Projektowana ustawa ma ułatwiać obywatelom i przedsiębiorcom kontakt drogą
elektroniczną z administracją publiczną i sądami administracyjnymi. Wśród
najważniejszych zmian można wymienić: rozszerzenie możliwości elektronicznej
komunikacji z podmiotami publicznymi, nałożenie na podmioty publiczne
zobowiązane na podstawie przepisów odrębnych do ustalenia wzorów pism
obowiązku udostępniania formularzy elektronicznych, wprowadzenie obowiązku
posiadania Elektronicznej Skrzynki Podawczej przez podmioty publiczne,
zwiększenie liczby punktów potwierdzania profilu zaufanego, a także umożliwienie
elektronicznego wglądu w akta spraw administracyjnych oraz, w pewnym zakresie,
elektroniczne przesyłanie pism procesowych w postępowaniach przed sądami
administracyjnymi.
Projektowana ustawa w aspekcie długofalowym będzie miała pozytywny wpływ na
sektor finansów publicznych (SFP).
Koszty wejścia w życie projektu nie będą stanowiły podstawy o ubieganie się
o dodatkowe środki z budżetu państwa i będą sfinansowane w ramach aktualnych
limitów wydatków będących w dyspozycji właściwych dysponentów.
Poniżej przedstawiono wybrane rozwiązania przyjęte w projekcie, mające
bezpośredni wpływ na sektor finansów publicznych.
W ujęciu całościowym dzięki zmianom zaproponowanym w ustawie uproszczone
zostaną kontakty obywateli i przedsiębiorców z urzędami. Ponadto oczekiwany jest
wzrost wykorzystania elektronicznej drogi komunikacji z administracją, czego
efektem będzie m.in. oszczędność czasu dla administracji i obywateli.
1) Metodyka obliczania korzyści społecznych i dla administracji
Na potrzeby oszacowania korzyści wynikających z proponowanej ustawy
zastosowana zostanie poniższa metodyka odnośnie do korzyści
z upowszechnienia elektronicznej drogi załatwiania spraw urzędowych.
Metodyka została opracowana na podstawie Metody Kosztu Standardowego,
38

wykorzystywanego dla szacunków korzyści z redukcji obciążeń
administracyjnych.
Korzyść społeczna z załatwienia jednej sprawy drogą elektroniczną w miejsce
drogi papierowej (korzyść jednostkowa) oszacowana została na 34,5 zł,
natomiast korzyść dla administracji mieści się w przedziale 5 zł–6,9 zł.
Korzyści społeczne z rozwoju możliwości załatwiania spraw urzędowych drogą
elektroniczną oparte są na oszczędności czasu oraz zmniejszeniu kosztów
komunikacji z urzędem.
Szacując oszczędność czasu przyjęto, że przy załatwianiu spraw drogą
tradycyjną obywatel może osobiście załatwić daną sprawę w urzędzie bądź
wysłać dokumenty pocztą. W tym pierwszym przypadku przyjęto, że czas
poświęcony na daną sprawę jest o dwie godziny dłuższy niż czas poświęcony na
załatwienie sprawy drogą elektroniczną, natomiast w przypadku operatora
pocztowego jest to 1 godzina różnicy.) Dodatkowo, w obu przypadkach
dochodzą koszty wydruku papieru (0,1 zł za kartkę – założono 2 kartki na
sprawę), a na poczcie jeszcze koszt znaczka i koperty (list polecony – 3,8 zł),
koperta – 1 zł). Przyjęto, że połowa spraw, które będą załatwiane drogą
elektroniczną, była dotychczas załatwiana przez osobistą wizytę w urzędzie,
a połowa przez wysyłkę pocztą.
Tak wyliczona oszczędność czasu została pomnożona przez przeciętną
godzinową płacę brutto w gospodarce (przeciętna miesięczna pensja to
3690 zł)), przeciętna liczba przepracowanych godzin to 40 tygodniowo,
zaokrąglono liczbę tygodni w roku do 52. Obliczona w ten sposób średnia
jednostkowa korzyść dla obywatela z załatwienia jednej sprawy drogą
elektroniczną (w miejsce drogi papierowej) wynosi 34,5 zł.)

1) Założenia, dotyczące czasu załatwienia sprawy drogą tradycyjną, przyjęto na podstawie badania PwC
Korzyści ekonomiczne z integracji cyfrowej osób 45+. Analiza przedstawiona w niniejszym OSR nie
uwzględnia niektórych innych dotychczas ponoszonych kosztów, np. kosztów przejazdu, tak więc
określa raczej dolną granicę korzyści dla obywatela.
2) List polecony, ekonomiczny, gabaryt A, waga do 350 g wg cennika Poczty Polskiej z lutego 2013 r.
3) Dane GUS za IV kwartał 2012 r.
4) Wzór dla obliczania korzyści: B=0,5*L*(p_wyn*2+0,2) + 0,5*L*(p_wyn*1 +0,2+3,8+1), gdzie B to
całkowita korzyść, L to liczba spraw załatwianych elektronicznie, p_wyn to przeciętne wynagrodzenie
godzinowe brutto, natomiast parametry liczbowe określają odsetek spraw załatwianych na poczcie
oraz osobiście (0,5 w obu przypadkach), koszty wydruku, znaczków i koperty, a także liczbę godzin
potrzebnych na załatwienie sprawy w urzędzie (2) lub na poczcie (1) – w stosunku do załatwienia
sprawy całkowicie elektronicznie.
39

Oszczędność po stronie administracji obejmuje redukcję kosztów wysyłki
pocztowej i wynosi między 5 zł a 6,9 zł, w zależności od formy korespondencji
(list polecony bądź list polecony z dodatkową usługą potwierdzenia odbioru).
Dodatkowa oszczędność (istotna w dłuższym okresie), wynikająca
z usprawnienia pracy urzędów, nie jest w niniejszej analizie kwantyfikowana;
2) Wprowadzenie obowiązku posługiwania się Elektroniczną Skrzynką Podawczą
(ESP)
Koszty: brak dodatkowych kosztów zakupu aplikacji; dla wszystkich podmiotów
publicznych dostępna jest nieodpłatna aplikacja ESP na ePUAP. Korzystanie
z aplikacji ESP nie wymaga posiadania przez podmiot publiczny systemu
Elektronicznego Zarządzania Dokumentacją, zapewnienia odpowiedniej innej
infrastruktury technicznej czy też użycia dodatkowego wyspecjalizowanego
oprogramowania.
Korzyści: umożliwienie obywatelom i przedsiębiorcom składania pism
w postaci elektronicznej za pomocą elektronicznych skrzynek podawczych do
wszystkich podmiotów właściwych do rozpatrzenia spraw danego rodzaju.
Przykładowo, przy założeniu, że wszystkie urzędy objęte badaniem (liczba
urzędów objętych badaniem – 1556) „Wpływ cyfryzacji na działanie urzędów
administracji publicznej w Polsce w 2012 r.” zainstalują u siebie system ESP,
korzyści społeczne wyniosłyby 213 tys. zł rocznie, natomiast korzyści dla
administracji między 40 a 60 tys. zł rocznie (szczegółowa metodologia znajduje
się poniżej). Jednocześnie mając na uwadze powyższe należy wskazać, iż brak
jest zbiorczych statystyk, precyzyjnie wskazujących liczbę podmiotów
publicznych w Polsce (zgodnie ze sprawozdaniem REGON samych
samorządowych jednostek posiadających i nieposiadających osobowości
prawnej jest blisko 65 tys., a państwowych jednostek budżetowych w kraju
ponad 3 tys.). Dlatego też badanie „Wpływ cyfryzacji …”, uwzględnia tylko
część urzędów świadczących usługi na rzecz przedsiębiorców i obywateli
tj. 51,5% urzędów gmin, 58,4% urzędów powiatowych, 50% urzędów
marszałkowskich oraz 29 urzędów centralnej administracji rządowej
i państwowej.
40

Do końca 2012 r. na platformie ePUAP założono 8257 elektronicznych skrzynek
podawczych. Badanie „Wpływ cyfryzacji...”, opracowane przez firmę PBS na
zlecenie MAiC i obejmujące urzędy gminne, urzędy powiatowe, urzędy
marszałkowskie oraz wybrane urzędy centralne i inne urzędy państwowe
(łącznie zbadano ponad 1500 jednostek) pokazuje, że w połowie 2012 r. aż 96%
przeanalizowanych urzędów posiadało ESP, z czego 87% posiadało ESP
umiejscowione na platformie ePUAP. Oba wskaźniki wzrosły istotnie
w porównaniu z 2011 r., kiedy 88% badanych podmiotów posiadało ESP,
z czego tylko 69% umiejscowiło ją na platformie ePUAP. Należy podkreślić
jednak, że badanie objęło jedynie część podmiotów, zobowiązanych w świetle
projektowanej ustawy, do posiadania ESP.
Rośnie także wykorzystanie ESP wśród badanych podmiotów. Jeszcze w 2011 r.
tylko do 28% podmiotów wpłynęły pisma w postaci elektronicznej na ESP.
W ciągu jednego roku odsetek ten urósł ponad dwukrotnie, osiągając 70%.
Badanie „Wpływ cyfryzacji…” wskazuje także, że wśród urzędów
posiadających ESP 7% wszystkich dokumentów wpłynęło do tych jednostek w
postaci elektronicznej.
Upowszechnienie ESP przynosi korzyści zarówno po stronie administracji
(niższe koszty wysyłki dokumentów oraz oszczędność czasu), jak również po
stronie obywateli (oszczędność czasu i kosztów wysyłki dokumentów).
Jednostkowe korzyści wynoszą między 5 a 6,9 zł) po stronie administracji oraz
ok. 34,5 zł po stronie obywateli (zgodnie z metodologią opisaną na wstępie
w pkt 1). Na podstawie powyższych obliczeń, przy założeniu, że uwzględnione
w badaniu „Wpływ cyfryzacji…” podmioty, które jeszcze nie korzystają z ESP,
zainstalują u siebie taki system, oraz że będą otrzymywały tą drogą przeciętną
liczbę pism wysyłanych na ESP na obecnym poziomie, korzyści społeczne
wyniosłyby przynajmniej 213 tys. zł rocznie, natomiast korzyści dla
administracji między 40 a 60 tys. zł rocznie). Dotyczy to jedynie zainstalowania

5) Wpływ cyfryzacji na działanie urzędów administracji publicznej w Polsce w 2012 r., Ministerstwo
Administracji i Cyfryzacji,
PB) oraz uśrednionej kwoty kosztu stworzenia jednego formularza dla
danego wzoru (5 tys. zł). Z uzyskanych informacji wynika, że koszt
przygotowania wzoru dokumentu elektronicznego oraz formularza
elektronicznego może wynieść od 0 zł (brak dodatkowych kosztów w przypadku
przygotowania wzoru i formularza przy wykorzystaniu własnych zasobów) do
10 tys. zł (w przypadku zlecenia przygotowania wzoru i formularza podmiotowi
zewnętrznemu).
Koszty wdrożenia projektowanej regulacji zostaną sfinansowane ze środków
budżetowych podmiotów zobowiązanych do wprowadzenia projektowanych
rozwiązań, w związku z czym koszty wytworzenia wzoru oraz formularza
zostaną pokryte w ramach środków budżetowych pozostających w dyspozycji
ww. podmiotów. Niemniej jednak proponowane zmiany będą mogły być

w miejsce papierowej. Obecnie ok. 96% badanych urzędów posługuje się ESP. Przeciętnie 7% pism
wpływających do urzędu pochodzi z ESP (szacunki na potrzeby OSR zostały dokonane w zależności
od wielkości urzędu, badanie rozróżnia 5 klas wielkości według liczby pracowników). Ponadto dla
obliczania korzyści społecznych uwzględniono, że część wpływających dokumentów pochodzi
z innych urzędów (a więc nie powinna być klasyfikowana jako korzyści społeczne w rozumieniu
stosowanej metodologii). Aby obliczyć dolną granicę korzyści społecznych, przyjęto, że wszystkie
dokumenty wysyłane przez urzędy drogą elektroniczną kierowane są do innych urzędów – tak więc
w wyliczeniu korzyści społecznej uwzględniona jest różnica miedzy dokumentami wpływającymi do
urzędów a wysyłanymi. Jest to zatem minimalna liczba dokumentów wysyłanych elektronicznie przez
obywateli do urzędów.
8) Liczba wniosków obejmuje tylko wzory istniejące i zgłoszone w trakcie badania przeprowadzonego
przez MAiC na potrzeby prac nad projektem założeń do projektu ustawy o informatyzacji i nie stanowi
wartości docelowej.
42