Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw

Art. 3. W ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o wiadczeniach pieniężnych z
ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r. Nr 77,
poz. 512, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 29:
a) uchyla się ust. 3,
b) ust. 5 otrzymuje brzmienie:
„5. Zasiłek macierzyński przysługuje przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy
jako okres urlopu macierzyńskiego, okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego,
okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, okres dodatkowego urlopu na
warunkach urlopu macierzyńskiego oraz okres urlopu rodzicielskiego, z
zastrzeżeniem ust. 6.”,
c) ust. 7 otrzymuje brzmienie:
„7. Wysoko ć zasiłku macierzyńskiego pomniejsza się proporcjonalnie do wymiaru
czasu pracy, w którym pracownik łączy korzystanie z dodatkowego urlopu
macierzyńskiego, dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub
urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego takiego
urlopu na zasadach okre lonych w art. 1821, art. 1822 i art. 183 Kodeksu pracy.”;

2) art. 29a otrzymuje brzmienie:
„29a. Zasiłek macierzyński przysługuje również ubezpieczonemu-ojcu dziecka przez
okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres
dodatkowego urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu
macierzyńskiego, okres dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,
urlopu ojcowskiego lub urlopu rodzicielskiego przysługującego pracownikowi-ojcu
wychowującemu dziecko.”;

3) art. 31 otrzymuje brzmienie:
„Art. 31. 1. Miesięczny zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu
pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres dodatkowego urlopu
macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, okres
dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz okres urlopu
ojcowskiego wynosi 100% podstawy wymiaru zasiłku, z zastrzeżeniem ust. 3.

5
2. Miesięczny zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako
okres urlopu rodzicielskiego wynosi 60% podstawy wymiaru zasiłku.
3. Do zasiłku macierzyńskiego stosuje się odpowiednio przepisy art. 11 ust. 4 oraz
art. 12 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 i 3.”.

Art. 4. W ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach
rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.) wprowadza się
następujące zmiany:

1) w art. 33:
a) ust. 4d otrzymuje brzmienie:
„4d. Starosta nie może pozbawić statusu bezrobotnego kobiety w ciąży z powodu
niezdolno ci do pracy związanej z ciążą i porodem, trwającej przez nieprzerwany
okres 90 dni, o którym mowa w ust. 4 pkt 9, z wyłączeniem przypadku złożenia
wniosku o pozbawienie tego statusu przez samą bezrobotną”,
b) po ust. 4f dodaje się ust. 4g w brzmieniu:
„4g. Starosta nie może pozbawić statusu bezrobotnego kobiety po urodzeniu dziecka
z powodu braku zdolno ci i gotowo ci do podjęcia zatrudnienia spowodowanej
opieką nad tym dzieckiem przez okres, przez który przysługiwałby jej, zgodnie z
odrębnymi przepisami, zasiłek w okresie urlopu macierzyńskiego, dodatkowego
urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego, z wyłączeniem przypadku
złożenia wniosku o pozbawienie tego statusu przez samą bezrobotną.”;
2) art. 104a otrzymuje brzmienie:
„Art. 104a. Pracodawcy oraz inne jednostki organizacyjne nie opłacają składek na
Fundusz Pracy za zatrudnionych pracowników powracających z urlopu
macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego lub
urlopu wychowawczego w okresie 36 miesięcy począwszy od pierwszego miesiąca
po powrocie z urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego, urlopu
rodzicielskiego lub urlopu wychowawczego.”.

Art. 5. W ustawie z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie
niewypłacalno ci pracodawcy (Dz. U. Nr 158, poz. 1121, z późn. zm.) art. 9a
otrzymuje brzmienie:

6
„Art. 9a. Pracodawca, o którym mowa w art. 9, nie opłaca składek na Fundusz za
pracowników powracających z urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu
macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego lub urlopu wychowawczego w okresie 36
miesięcy począwszy od pierwszego miesiąca po powrocie z urlopu macierzyńskiego,
dodatkowego urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego lub urlopu
wychowawczego.”.

Art. 6. W ustawie z dnia 6 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz
niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 237, poz. 1654) wprowadza się następujące
zmiany:
1) w art. 12:
a) w ust. 2 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
„2) w 2012 r. i do dnia 31 sierpnia 2013 r. - do 4 tygodni.”,
b) w ust. 3 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
„2) w 2012 r. i do dnia 31 sierpnia 2013 r. - do 6 tygodni.”,
c) W ust. 4 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
„2) w 2012 r. i do dnia 31 sierpnia 2013 r. - do 2 tygodni.”;
2) w art. 13 uchyla się ust. 2.

Art. 7. Przepisy ustawy stosuje się do pracowników, których dzieci urodziły się albo
którzy przyjęli dziecko na wychowanie i wystąpili do sądu opiekuńczego z wnioskiem
o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka lub którzy przyjęli
dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza, z wyjątkiem rodziny zastępczej
zawodowej, po dniu 31 grudnia 2012 r.

Art. 8. Ustawa wchodzi w życie 14 dni po ogłoszeniu.


7

UZASADNIENIE

Cel ustawy

Rozwiązania zaproponowane w projekcie mają na celu ukierunkowanie
polityki państwa na wspieranie możliwo ci łatwiejszego godzenia obowiązków
zawodowych i rodzinnych przez pracowników matki i ojców oraz wspieranie postaw
partnerstwa w rodzinie. Przyczyni się również do wsparcia pracowników rodziców w
sprawowaniu opieki nad dziećmi.

Dodatkowy urlop macierzyński – art. 1821 k.p.

Ustawa nowelizująca kodeks pracy z dnia 6 grudnia 2008 r. wprowadziła
instytucję dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Uprawnienie to przysługuje od dnia
1 stycznia 2010 r., a jego wymiar jest w latach 2010–2014 jest stopniowo
podwyższany.
Kodeks pracy w sposób wyczerpujący reguluje uprawnienie do dodatkowego
urlopu macierzyńskiego pracowników matek i ojców (art. 1821 oraz art. 1822 k.p.), a
także rodziców dzieci przysposobionych (art. 183 k.p.), w równym stopniu co
oznacza, że nie ma potrzeby jego zmiany.
Dodatkowy urlop macierzyński inaczej niż urlop macierzyński ma charakter
dobrowolny, zarówno jego wykorzystanie, jak i wymiar jego wykorzystania.
Przysługuje zarówno pracownikowi matce, jaki i ojcu. Warto podkre lić, że pracownik
ojciec może skorzystać z dodatkowego urlopu macierzyńskiego zarówno w
przypadku, kiedy korzystał z czę ci urlopu macierzyńskiego po rezygnacji z czę ci
urlopu przez pracownicę (art. 180 § 5 k.p.) albo w razie jej zgonu (art. 180 § 7 k.p.),
jak również w przypadku, gdy pracownik matka skorzystała z cało ci wymiaru urlopu
macierzyńskiego.
Wspomniany przepis art. 1821 § 1 k.p., jak i analogiczny art. 183 § 3 normują
maksymalny wymiar dodatkowego urlopu macierzyńskiego.
Dodatkowego urlopu macierzyńskiego udziela się bezpo rednio po
wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego w wymiarze tygodnia lub jego wielokrotno ci
w zależno ci od wyboru uprawnionego. Urlop ten nie może być dzielony między

8
rodziców, choć taka możliwo ć przysługuje w przypadku urlopu macierzyńskiego.
Jedynie w przypadku mierci pracownika korzystającego z dodatkowego urlopu
macierzyńskiego, z niewykorzystanej czę ci tego urlopu może skorzystać drugi z
rodziców (art. 1821 § 6 i art. 1822 § 1 w zw. z art. 180 § 7 k.p.).
Dodatkowego urlopu macierzyńskiego udziela się na pisemny wniosek
pracownika Należy go złożyć w terminie nie krótszym niż 7 dni przed rozpoczęciem
korzystania z niego, a pracodawca jest obowiązany wniosek ten uwzględnić. Jeżeli z
urlopu macierzyńskiego korzystała matka, za z dodatkowego urlopu
macierzyńskiego ma skorzystać ojciec, we wniosku o jego udzielenie musi wskazać
termin zakończenia urlopu macierzyńskiego przez pracownicę.
W przypadku korzystania z dodatkowego urlopu macierzyńskiego pracownik
jest objęty ochroną, jaka przysługuje osobom korzystającym z urlopu
macierzyńskiego.
Na podstawie art. 1821 § 4 k.p. korzystanie z dodatkowego urlopu
macierzyńskiego można łączyć z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego
dodatkowego urlopu macierzyńskiego w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego
wymiaru czasu pracy. Warto nadmienić, że nie wydłuża to okresu uprawnienia do
dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Wysoko ć zasiłku macierzyńskiego
pomniejsza się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy, w którym pracownik łączy
korzystanie z dodatkowego urlopu macierzyńskiego z wykonywaniem pracy.
W przypadku projektowanych rozwiązań dodatkowy urlop macierzyński w
równym stopniu mogą wykorzystywać kobiety i mężczyźni, co sprzyja polityce
niedyskryminacji obywateli.

Urlop rodzicielski – art. 1822 k.p.

Wprowadzenie urlopu rodzicielskiego jako uprawnienia obojga rodziców jest
uzasadnione z przynamniej dwóch względów. Po pierwsze, w imię realizacji zasady
równo ci w dostępie do zatrudnienia urlop rodzicielski powinien być przeznaczony
dla obojga rodziców. Po drugie, z powodu budowania postaw partnerstwa w rodzinie,
należy umożliwić dziecku kontakt z obojgiem rodziców. Wprowadzenie pewnego
obowiązkowego – np. przynajmniej 4-tygodniowego okresu urlopu rodzicielskiego dla
każdego z rodziców – wpłynęłoby na zmniejszenie stygmatyzacji młodych kobiet jako
potencjalnych matek, a w związku z tym jako osób w trudniejszej sytuacji na rynku

9