Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny i niektórych innych ustaw

Art. 4. W przypadku wystąpienia do Republiki Włoskiej o przekazanie osoby
ściganej na podstawie europejskiego nakazu aresztowania, o wykonanie orzeczenia
o karach o charakterze pieniężnym lub o wykonanie orzeczenia przepadku:
1) przepisu art. 607r § 3 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks
postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555, z późn. zm.2)),
dodanego przez art. 2 pkt 3 niniejszej ustawy, nie stosuje się;
2) przepisy art. 607u, art. 611fg pkt 10 i art. 611fw § 3 pkt 8 ustawy
z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U.
Nr 89, poz. 555, z późn. zm.2)) stosuje się w dotychczasowym
brzmieniu
– do dnia 31 grudnia 2013 r.

Art. 5. Ustawa wchodzi w życie po upływie dwóch miesięcy od dnia
ogłoszenia.
1) Niniejszą ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego
oraz ustawę z dnia 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny
zabronione pod groźbą kary.
2) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1997 r. Nr 128, poz. 840, z 1999 r. Nr 64,
poz. 729 i Nr 83, poz. 931, z 2000 r. Nr 48, poz. 548, Nr 93, poz. 1027 i Nr 116, poz. 1216, z 2001 r.
Nr 98, poz. 1071, z 2003 r. Nr 111, poz. 1061, Nr 121, poz. 1142, Nr 179, poz. 1750, Nr 199,
poz. 1935 i Nr 228, poz. 2255, z 2004 r. Nr 25, poz. 219, Nr 69, poz. 626, Nr 93, poz. 889 i Nr 243,
poz. 2426, z 2005 r. Nr 86, poz. 732, Nr 90, poz. 757, Nr 132, poz. 1109, Nr 163, poz. 1363, Nr 178,
poz. 1479 i Nr 180, poz. 1493, z 2006 r. Nr 190, poz. 1409, Nr 218, poz. 1592 i Nr 226, poz. 1648,
z 2007 r. Nr 89, poz. 589, Nr 123, poz. 850, Nr 124, poz. 859, Nr 192, poz. 1378, z 2008 r. Nr 90,
poz. 560, Nr 122, poz. 782, Nr 171, poz. 1056, Nr 173, poz. 1080 i Nr 214, poz. 1344, z 2009 r. Nr 62,
poz. 504, Nr 63, poz. 533, Nr 166, poz. 1317, Nr 168, poz. 1323, Nr 190, poz. 1474, Nr 201, poz. 1540
i Nr 206, poz. 1589, z 2010 r. Nr 7, poz. 46, Nr 40, poz. 227 i 229, Nr 98, poz. 625 i 626, Nr 125,
poz. 842, Nr 127, poz. 857, Nr 152, poz. 1018 i 1021, Nr 182, poz. 1228, Nr 225, poz. 1474, Nr 240,
poz. 1602 oraz z 2011 r. Nr 17, poz. 78, Nr 24, poz. 130, Nr 39, poz. 202, Nr 48, poz. 245, Nr 72,
poz. 381 i Nr 94, poz. 549.
3) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1999 r. Nr 83, poz. 931, z 2000 r. Nr 50,
poz. 580, Nr 62, poz. 717, Nr 73, poz. 852 i Nr 93, poz. 1027, z 2001 r. Nr 98, poz. 1071 i Nr 106,
poz. 1149, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, z 2003 r. Nr 17, poz. 155, Nr 111, poz. 1061 i Nr 130, poz. 1188,

6

z 2004 r. Nr 51, poz. 514, Nr 69, poz. 626, Nr 93, poz. 889, Nr 240, poz. 2405 i Nr 264, poz. 2641,
z 2005 r. Nr 10, poz. 70, Nr 48, poz. 461, Nr 77, poz. 680, Nr 96, poz. 821, Nr 141, poz. 1181, Nr 143,
poz. 1203, Nr 163, poz. 1363, Nr 169, poz. 1416 i Nr 178, poz. 1479, z 2006 r. Nr 15, poz. 118, Nr 66,
poz. 467, Nr 95, poz. 659, Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 141, poz. 1009 i 1013, Nr 167, poz. 1192
i Nr 226, poz. 1647 i 1648, z 2007 r. Nr 20, poz. 116, Nr 64, poz. 432, Nr 80, poz. 539, Nr 89,
poz. 589, Nr 99, poz. 664, Nr 112, poz. 766, Nr 123, poz. 849 i Nr 128, poz. 903, z 2008 r. Nr 27,
poz. 162, Nr 100, poz. 648, Nr 107, poz. 686, Nr 123, poz. 802, Nr 182, poz. 1133, Nr 208, poz. 1308,
Nr 214, poz. 1344, Nr 225, poz. 1485, Nr 234, poz. 1571 i Nr 237, poz. 1651, z 2009 r. Nr 8, poz. 39,
Nr 20, poz. 104, Nr 28, poz. 171, Nr 68, poz. 585, Nr 85, poz. 716, Nr 127, poz. 1051, Nr 144,
poz. 1178, Nr 168, poz. 1323, Nr 178, poz. 1375, Nr 190, poz. 1474, Nr 206, poz. 1589, z 2010 r. Nr 7,
poz. 46, Nr 98, poz. 626, Nr 106, poz. 669, Nr 122, poz. 826, Nr 125, poz. 842, Nr 182, poz. 1228
i Nr 197, poz. 1307 oraz z 2011 r. Nr 48, poz. 245 i 246.
4) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 93, poz. 889, Nr 191, poz. 1956
i Nr 243, poz. 2442, z 2005 r. Nr 157, poz. 1316, Nr 178, poz. 1479, Nr 180, poz. 1492 i Nr 183,
poz. 1538, z 2006 r. Nr 120, poz. 826, z 2007 r. Nr 75, poz. 492 i Nr 166, poz. 1172, z 2008 r. Nr 214,
poz. 1344, z 2009 r. Nr 20, poz. 106, Nr 62, poz. 504, Nr 166, poz. 1317 i Nr 201, poz. 1540, z 2010 r.
Nr 81, poz. 530 i Nr 127, poz. 857 oraz z 2011 r. Nr 63, poz. 322.




29/06/KC

7
UZASADNIENIE


Projekt zawiera propozycje zmian legislacyjnych w zakresie przestępstw związanych
z działalnością terrorystyczną. Obowiązek kryminalizacji wynika z konieczności
implementacji decyzji ramowej Rady 2008/919/WSiSW z 28 listopada 2008 r. zmieniającej
decyzję ramową 2002/475/WSiSW w sprawie zwalczania terroryzmu (Dz. Urz. UE L 330/21
z 9 grudnia 2008 r., dalej jako decyzja ramowa w sprawie terroryzmu). Jako państwo
członkowskie Unii Europejskiej Rzeczpospolita Polska jest zobowiązana do wdrożenia
przepisów tej decyzji ramowej do krajowego porządku prawnego do dnia 9 grudnia 2010 r.
Celem projektu jest ponadto umożliwienie sądom polskim uznawania w postępowaniu
karnym orzeczeń karnych zapadłych w państwach członkowskich Unii Europejskiej pod
nieobecność danej osoby na rozprawie, jak również zapewnienie uznania orzeczeń polskich
sądów wydanych w analogicznych przypadkach. Wymóg taki wynika z decyzji ramowej
Rady 2009/299/WSiSW z 26 lutego 2009 r. zmieniającej decyzje ramowe 2002/584/WSiSW,
2005/214/WSiSW, 2006/783/WSiSW, 2008/909/WSiSW oraz 2008/947/WSiSW i tym
samym wzmacniającej prawa procesowe osób oraz ułatwiającej stosowanie zasady
wzajemnego uznawania do orzeczeń wydanych pod nieobecność danej osoby na rozprawie
(dalej jako decyzja ramowa w sprawie orzeczeń zapadłych pod nieobecność oskarżonego)1).
Termin wdrożenia tego aktu prawnego upłynął z dniem 28 marca 2011 r.
Ponadto projektowana ustawa ma na celu transpozycję do prawa polskiego przepisów decyzji
ramowej Rady 2008/913/WSiSW z 28 listopada 2008 r. w sprawie zwalczania pewnych form
i przejawów rasizmu i ksenofobii za pomocą środków prawnokarnych (dalej jako decyzja
ramowa w sprawie rasizmu i ksenofobii)2). Termin implementacji decyzji ramowej upłynął
z dniem 28 listopada 2010 r.
Projekt wprowadza ponadto racjonalizatorską korektę art. 240 K.k. określającego typ
przestępstwa zaniechania denucjacji w zakresie najpoważniejszych czynów zabronionych.
1) Dz. Urz. UE z 27.03.2009 r., L 81 s. 24.
2) Dz. Urz. UE z 06.12.2008 r., L 328 s. 55.

ZMIANY W KODEKSIE KARNYM W ZAKRESIE NOWELIZACJI ART. 240 K.K.

1.
Nowelizacja art. 240 K.k. polega na wyeliminowaniu z zakresu normowania tego przepisu
typu czynu zabronionego określonego w art. 189a (handel ludźmi). Wprowadzenie
sankcjonowanego karnie obowiązku denucjacji w zakresie przestępstwa handlu ludźmi
skutkowało niezamierzonymi przez ustawodawcę negatywnymi konsekwencjami
społecznymi, w szczególności utrudniało wykonywanie zadań publicznych powierzonych
organizacjom pozarządowym w zakresie udzielania pomocy osobom pokrzywdzonym tego
rodzaju przestępstwem. Ponadto obowiązek prawny denucjacji stwarzał realne
niebezpieczeństwo powtórnej wiktymizacji pokrzywdzonych, którzy nie dopełniali tego
obowiązku w odniesieniu do innych osób pokrzywdzonych przestępstwem handlu ludźmi,
o których wiedzę czerpali z własnych doświadczeń wynikających bezpośrednio z faktu
popełnienia na ich szkodę tego przestępstwa.


ZMIANY W KODEKSIE KARNYM ZWI ZANE Z DZIAŁALNO CI
TERRORYSTYCZN

2.
Decyzja ramowa 2008/919/WSiSW zmienia art. 3 wcześniejszej decyzji ramowej
2002/475/WSiSW, poszerzając katalog „przestępstw związanych z działalnością
terrorystyczną”. Państwa członkowskie zostały zobowiązane do kryminalizacji publicznego
nawoływania do popełnienia przestępstwa terrorystycznego, rekrutacji na potrzeby
terroryzmu oraz szkolenia na potrzeby terroryzmu.
Zgodnie z pkt 11 preambuły odpowiednie kary i sankcje powinny być przewidziane za
umyślne popełnienie wymienionych przestępstw zarówno przez osoby fizyczne, jak i prawne.
Zobowiązanie do kryminalizacji zasadniczo tych samych zachowań zawiera Konwencja Rady
Europy o zapobieganiu terroryzmowi (Dz. U. z 2008 r. Nr 161, poz. 998).

3.
Zgodnie z definicją określoną w art. 3 ust. 1 lit. a) decyzji ramowej, istotą przestępstwa

2
publicznego nawoływania do popełnienia przestępstwa terrorystycznego jest
rozpowszechnianie lub innego rodzaju udostępnienie przekazu do publicznej wiadomości
z zamiarem nakłonienia do popełnienia przestępstwa terrorystycznego (określonego w decyzji
ramowej 2002/475/WSiSW), jeżeli takie zachowanie, niezależnie od tego czy stanowi
bezpośrednie nakłanianie do popełnienia przestępstw terrorystycznych, stwarza
niebezpieczeństwo, że jedno lub więcej takich przestępstw może zostać popełnionych.
Na gruncie prawa polskiego tak określone zachowanie odpowiada przestępstwu publicznego
nawoływania użytego w art. 255 § 1 K.k., popełnionemu w zamiarze bezpośrednim.

4.
Art. 3 ust. 1 lit. c) decyzji ramowej definiuje przestępstwo prowadzenia szkoleń na potrzeby
terroryzmu. Przestępstwo to zostało zdefiniowanie jako dostarczanie wskazówek dotyczących
metod lub technik, w tym w szczególności tych wymienionych w decyzji ramowej, na
potrzeby popełnienia (przez inną osobę) jednego z przestępstw terrorystycznych, przy czym
sprawca musi mieć świadomość, że przekazywane umiejętności będą w tym celu
wykorzystane. Takie zachowanie spełnia przesłanki pomocnictwa z art. 18 § 3 K.k. Należy
wskazać, że art. 4 decyzji ramowej 2002/475/WSiSW nakłada obowiązek penalizacji form
zjawiskowych wskazanego czynu zabronionego. Wymóg ten wydaje się spełniony przy
zastosowaniu akceptowanej zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie (uchwała Sądu
Najwyższego z dnia 21 października 2003 r., I KZP 11/03, OSNKW 2003, z. 11 – 12,
poz. 89) konstrukcji tzw. łańcuszkowego pomocnictwa do pomocnictwa.
Dodatkowo, gdy szkolenia przybierają postać nawiązującą do potocznego znaczenia tego
słowa, tj. przeprowadzanie instruktażu dla określonej grupy osób, jak się wydaje, będą mogły
być również kwalifikowane, jako „branie udziału w zorganizowanej grupie” z art. 258 K.k.
Problem powstaje, w przypadku gdy zachowanie sprawcy nie jest ukierunkowane na
konkretną osobę czy grupę osób, np. materiały instruktażowe dotyczące popełniania
przestępstw o charakterze terrorystycznym umieszczone są na stronach internetowych,
dostępnych dla nieograniczonej liczby osób. Takie zachowania pozostawałyby w obecnym
stanie prawnym bezkarne. Lukę tę zapełnia proponowana zmiana Kodeksu karnego
polegająca na dodaniu nowego przepisu kryminalizujacego rozpowszechnianie lub publiczne
prezentowanie informacji w zamiarze, aby zostało popełnione przestępstwo o charakterze
terrorystycznym (art. 255a).

3