Poselski projekt ustawy o rekompensacie za zwrot niektórych nieruchomości

mowa w ustawie o rekompensacie za zwrot niektórych nieruchomości (Dz. U. Nr, poz.), w
terminie do dnia 30 czerwca roku następnego.";

3) w art. 20c w ust. 1 w pkt dodaje się lit. e w brzmieniu:
"e) koszty wykonywania przez Agencję ustawy z dnia o rekompensacie za zwrot niektórych
nieruchomości (Dz. U. Nr, poz.)”

4) w art. 24 w ust. 1 dodaje się pkt 7 w brzmieniu:

„7) sprzedaży nieruchomości, o których mowa w art. …….pkt 2 ustawy z dnia o
rekompensacie za zwrot niektórych nieruchomości (Dz. U. Nr, poz.), począwszy od dnia ….
r – w wysokości określonej w rocznym planie finansowym Zasoby Własności Rolnej Skarbu
Państwa od wejścia w życie tej ustawy.

Art. 26. W ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004
r. Nr 261, poz. 2603 i Nr 281, poz. 2782) wart. 23 dodaje się ust. 4a w brzmieniu:


„4a) Od wpływów uzyskanych z gospodarowania nieruchomościami Skarbu Państwa, o
których mowa w ust.1 przekazuje się 5% tych wpływów na państwowy fundusz celowy pod
nazwą Fundusz Rekompensacyjny, o którym mowa w art. 28 ustawy z dnia …… o
rekompensacie za zwrot niektórych nieruchomości (Dz. U. Nr, poz.).”

Art. 27. W ustawie z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (Dz. U. z 2003
r. Nr 159, poz. 1548, z późno zm.) wart. 25 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Dział Skarbu Państwa obejmuje sprawy dotyczące gospodarowaniem mieniem Skarbu
Państwa, w tym komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych oraz
narodowych funduszy inwestycyjnych, a także rekompensat za zwrot niektórych
nieruchomości, jak również ochrony interesów Skarbu Państwa – z wyjątkiem spraw, które na
mocy odrębnych przepisów przypisane są innym działom.”

Art. 28. W ustawie z dnia 9 września 2000 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2004 r. Nr 253,
poz. 2532 oraz z 2005 r. Nr 14, poz. 115) w art. 2 ust. 1 w pkt 1 lit. m otrzymuje brzmienie:

„m) rekompensat w rozumieniu ustawy z dnia ……o rekompensacie za zwrot niektórych
nieruchomości (Dz. U. Nr, poz.).”

Art. 29. W ustawie z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu
terytorialnego (Dz. U. Nr 203, poz. 1966) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 4 w ust. 1 pkt 4 otrzymuje brzmienie:
,,4) dochody z majątku gminy, o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej;";
2) w art. 5 w ust. 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
,,3) dochody z majątku powiatu, o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej;";
3) w art. 6 w ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
,,2) dochody z majątku województwa, o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej;".

Rozdział 7
Przepisy końcowe

Art. 30. Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.



Uzasadnienie

Proponowany przez Prawo i Sprawiedliwość projekt ustawy o kompensacie za zwrot
niektórych nieruchomości jest kolejną, prawdopodobnie ostatnią z możliwych, szansą
prawnego uregulowania zakresu, skali i sposobu naprawienia krzywd wyrządzonych aktami
nacjonalizacyjnymi, wydanymi w związku ze zmianami politycznymi wynikającymi z
zakończenia II wojny światowej. Na podstawie bowiem wadliwych decyzji wydanych na
podstawie ustaw nacjonalizacyjnych, a następnie na wskutek bezczynności organów
administracji Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, wielu obecnych posiadaczy nieruchomości,
w szczególności nieruchomości położonych na obszarze tzw. Ziem Odzyskanych,
zobowiązanych zostało do zwrotu posiadanych nieruchomości lub narażeni są na roszczenia
ze strony byłych ich właścicieli. W środkach masowego przekazu wielokrotnie przedstawiany
jest ogrom tragedii ludzkiej, jaki powstaje w wyniku obowiązku zwrotu posiadanych
nieruchomości. Częstokroć posiadacze tych nieruchomości tracą jedyne miejsca
zamieszkania, ale i posiadane mienie. Przyjęcie proponowanego projektu ustawy pozwoli
przywrócić tym ludziom poczuciem sprawiedliwości oraz wiarę w zasady demokratycznego
państwa prawnego. Państwa, które nie pozostawia swoich obywateli w krytycznych dla nich
sytuacjach życiowych.

Projekt ustawy przewiduje, że rekompensata będzie przysługiwała posiadaczowi
samoistnemu, które objął we władnie w latach 1944-1962 nieruchomości na podstawie
wskazanych w art. 2 aktów nacjonalizacyjnych i na podstawie prawomocnego orzeczenia
sądu lub ugody dokonał zwrotu nieruchomości na rzecz właściciela lub jest zobowiązany do
jej zwrotu. Jednocześnie ustawa przewiduje, rekompensata będzie świadczeniem pieniężnym
zaś prawo do nie je będzie niezbywalne.
Rekompensata będzie przysługiwała w wysokości 80% zwróconego mienia.
Określenia wartości nieruchomości, która została zwrócona lub względem, której stwierdzone
zostało zobowiązanie do jej zwrotu dokonywać się będzie się według stanu faktycznego i
prawnego, z uwzględnieniem obciążeń z dnia jego zwrotu przez samoistnego posiadacza oraz
według cen z dnia wydania decyzji o przyznaniu rekompensaty. Określenia tej wartości
będzie dokonywał rzeczoznawca majątkowa. W przypadku współwłasności lub spadkobrania
oraz rozliczenia poniesionych nakładów na posiadaną nieruchomość wysokość rekompensaty
ustala się przy pomocy mnożników odpowiadających udziałowi osób uprawnionych we
współwłasności lub spadku. Zaliczenie świadczeń, o których mowa w art. 8 ust. 2 , powoduje,
że jeżeli ich wartość jest równa lub wyższa niż wysokość rekompensaty określonej na
podstawie art. 8, rekompensata nie przysługuje, jeżeli wartość ich jest niższa, osobie
uprawnionej przysługuje różnica pomiędzy tymi wielkościami.
Postępowanie w sprawie o rekompensatę opiera się co do zasady na przepisach
Kodeksu postępowania administracyjnego, od którego ustawa przewiduje pewne odstępstwa.
Uzasadnienia wymagają więc tylko przepisy szczególne. Jest postępowanie wszczynane na
wniosek osoby uprawnionej sporządzony na formularzu, z załączeniem wskazanych
dokumentów, złożony nie później niż w terminie 10 lat od dnia wejścia w życie ustawy. Po
upływie tego terminu uprawnienie do złożenia wniosku wygasa Uprawnienie formalne do
złożenia wniosku posiadają osoby, którym przysługuje rekompensata. Decyzja o przyznaniu
prawa rekompensaty powinna być wydana przez wojewodę w ciągu 3 miesięcy od dnia
złożenia wniosku. W decyzji o przyznaniu rekompensaty zawiera się w szczególności
wskazanie osoby uprawnionej, rodzaj, oznaczenie i wartość zwróconego. mienia, wysokość
rekompensaty, terminy wypłaty rekompensaty. Może być wydana również decyzja odmowna.
Od decyzji wojewody służy odwołanie, organem odwoławczym jest minister właściwy do
spraw Skarbu Państwa.
Rejestr osób, którym przyznano rekompensatę, został powierzony wojewodom.
Utworzą oni rejestry wojewódzkie prowadzone w systemie informatycznym. Będzie w nich
zawarta treść decyzji o przyznaniu rekompensaty oraz dane osób, którym przyznano
rekompensatę. Całość tych danych, po aktualizacji, będzie przekazywana ministrowi
właściwemu do spraw Skarbu Państwa, który będzie prowadzić rejestr centralny.
Wojewodowie są zobowiązani do przekazywania rejestrów po upływie 15 miesięcy do banku
obsługującego wypłaty rekompensat. Wojewodowie są również zobowiązani do aktualizacji
rejestrów. Przekazywanie rejestrów do banku na poziomie wojewodów pozwala na szybsze
przekazywanie danych o osobach, którym przyznano rekompensatę, do banku oraz umożliwi
bankowi koordynowanie przepływem danych według standardu opracowanego przez bank.
Wpis decyzji wojewody o przyznaniu rekompensaty do wojewódzkiego rejestru
nastąpić ma po zakończeniu postępowania. Zakończenie postępowania obejmuje zarówno
wydanie decyzji pozytywnej przyznającej rekompensatę, jak i przyznanie rekompensaty w
wyniku odwołania się od decyzji negatywnej lub podjęcia innych rozstrzygnięć kończących
postępowanie o rekompensatę. Przepisy ustawy pozwalają wojewodzie na zebranie decyzji o
przyznaniu rekompensaty i wpisanie ich do rejestru, który w formie nośnika magnetycznego
jest przekazywany do banku obsługującego wypłaty rekompensat.



Rekompensata wypłacana jest w czterech równych ratach rocznych i podlega
waloryzacji według metody określonej w art. 19. Waloryzację wypłaca się jednocześnie z
wypłatą raty rekompensaty Wypłaty rekompensat finansowane są ze środków zgromadzonych
na państwowym funduszu celowym zwanym Funduszem Rekompensacyjnym, który zostanie
utworzony na podstawie ustawy.
Przychodami Funduszu Rekompensacyjnego są:
a) przychody ze sprzedaży nieruchomości pochodzących z Zasobu Własności Rolnej
Skarbu Państwa, z ich częściami składowymi o łącznej powierzchni nie mniejszej niż 500 tys.
ha, z z
b) wpłaty 5% wpływów z gospodarowania nieruchomościami przekazanymi przez
Skarb Państwa jednostkom samorządu terytorialnego na podstawie przepisów
wprowadzających ustawy regulujące ustrój samorządu terytorialnego wchodzącymi w skład
zasobu gminy, powiatu, samorządowego, województwa;
c) wpłaty 5% z gospodarowania nieruchomościami Skarbu Państwa, którymi
gospodarują starostowie wykonujący zadania zlecone z zakresu administracji rządowej;
d) wpłaty 80% wpływów z gospodarowania nieruchomościami i przedsiębiorstwami
Skarbu Państwa pozostałymi po rozwiązaniu umów o odpłatne korzystanie z
przedsiębiorstwa, dzierżawy lub likwidacji państwowych osób prawnych;
e) odsetki z tytułu oprocentowania środków zgromadzonych na rachunku Funduszu
Rekompensacyjnego;
f) pożyczki z budżetu państwa udzielane, w przypadku niedoboru środków
wymienionych wyżej wymienionych w kwocie pozwalającej na właściwą i sprawną wypłatę
rekompensat.
W zakresie obsługi wypłat rekompensat ustawa przesądziła, że będzie to bank
państwowy powołany do obsługi zobowiązań państwa (Bank Gospodarstwa Krajowego) na
podstawie umowy zawartej z ministrem właściwym do spraw Skarbu Państwa, po
zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Tryb przekazywania
środków z państwowego funduszu celowego do banku obsługującego wypłaty rekompensat
oraz terminy wypłaty rat rekompensaty określi natomiast rozporządzenie Rady Ministrów.
Przedmiotowa regulacja nie jest objęta prawem Unii Europejskiej i rodzi pozytywne
skutki społeczno-gospodarcze.