Rządowy projekt ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej

2) pomocy w opiece i wychowaniu dziecka.


Art. 8. Rodzina może otrzymać wsparcie przez działania:
1) asystentów
rodziny;
2) zespołów interdyscyplinarnych;
3) placówek wsparcia dziennego;
4) rodzin
wspierających;
5) innych podmiotów lub instytucji działających na rzecz dziecka i rodziny.

Rozdział 2
Praca z rodziną


Art. 9. 1. Pracę z rodziną organizuje gmina lub podmiot, któremu gmina zleciła
realizację tego zadania na podstawie art. 180.

2. Praca z rodziną jest prowadzona w szczególności w formie:
1) konsultacji i poradnictwa specjalistycznego;
2) terapii i mediacji;
3) organizowania
usług dla rodzin z dziećmi;
4) pomocy prawnej, szczególnie w zakresie prawa rodzinnego;
5) organizowania dla rodzin spotkań, mających na celu wymianę ich doświadczeń oraz
zapobieganie izolacji, zwanych dalej „grupami wsparcia”.

Art. 10. 1. W przypadku powzięcia informacji o rodzinie przeżywającej trudności
w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, kierownik ośrodka pomocy społecznej
zleca przeprowadzenie w tej rodzinie rodzinnego wywiadu środowiskowego, o którym mowa
w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362,
z późn. zm .3)).
2. Jeżeli rodzinny wywiad środowiskowy potwierdzi występowanie trudności
w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych przez rodzinę, kierownik ośrodka
pomocy społecznej przekazuje kwestionariusz wywiadu asystentowi rodziny, który podejmuje
pracę z tą rodziną.

3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2009 r. Nr 202, poz. 1551, Nr 219, poz. 1706
i Nr 221, poz. 1738 oraz z 2010 r. Nr 28, poz. 146, Nr 40, poz. 229, Nr 81, poz. 527 i Nr 125, poz. 842.


5
3. Powierzając asystentowi rodziny pracę z daną rodziną, uwzględnia się przede
wszystkim zakres pomocy, jaka powinna być udzielona rodzinie.


Art. 11. 1. Asystent rodziny prowadzi pracę z rodziną za jej zgodą i z jej aktywnym
udziałem, motywując rodzinę do aktywnego współdziałania w realizacji planu pracy z
rodziną.
2. Praca z rodziną jest prowadzona w miejscu jej zamieszkania lub w miejscu
wskazanym przez rodzinę.
3. Praca z rodziną jest prowadzona także w przypadku czasowego umieszczenia
dziecka poza rodziną.


Art. 12. 1. Do zadań asystenta rodziny należy w szczególności:
1) udzielanie pomocy rodzinom zastępczym spokrewnionym oraz pełnoletnim
wychowankom opuszczającym te rodziny;
2) prowadzenie poradnictwa i edukacji dla rodzin będących w trudnej sytuacji życiowej,
w tym poradnictwa dotyczącego możliwości rozwiązywania problemów, oraz
udzielanie informacji na temat pomocy świadczonej przez właściwe instytucje
rządowe, samorządowe i organizacje pozarządowe;
3) udzielanie pomocy rodzinom w poprawie ich sytuacji życiowej, w tym w uzyskaniu
zatrudnienia, podnoszeniu kwalifikacji zawodowych oraz zdobywaniu umiejętności
prawidłowego prowadzenia gospodarstwa domowego;
4) współpraca z jednostkami administracji rządowej i samorządowej, właściwymi
organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami i osobami specjalizującymi
się w działaniach na rzecz dziecka i rodziny;
5) sporządzanie planu pracy z rodziną, we współpracy z członkami rodziny
i w konsultacji z zespołem interdyscyplinarnym, określającego cel, spodziewane
efekty, zakres działań oraz role wszystkich osób, których dotyczy plan pracy
z rodziną, w przezwyciężeniu kryzysu w rodzinie;
6) monitorowanie funkcjonowania rodziny po zakończeniu pracy z rodziną;
7) prowadzenie dokumentacji dotyczącej pracy z rodziną;
8) sporządzanie na wniosek sądu opinii o rodzinie i jej członkach;
9) współpraca z rodziną zastępczą, rodzinnym domem dziecka, placówką opiekuńczo-
wychowawczą, regionalną placówką opiekuńczo-terapeutyczną lub interwencyjnym
ośrodkiem preadopcyjnym, w których umieszczono dziecko z rodziny przeżywającej

6
trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej, oraz koordynatorem
rodzinnej pieczy zastępczej i sądem.

2. Liczba rodzin, z którymi jeden asystent rodziny może w tym samym czasie
prowadzić pracę, jest uzależniona od stopnia jego przygotowania i doświadczenia
zawodowego oraz stopnia trudności wykonywanych zadań, łącznie nie może jednak
przekroczyć 20 rodzin.


Art. 13. 1. Asystent rodziny, w związku z wykonywaniem swoich zadań, ma prawo
do:
1) wglądu do dokumentów zawierających dane osobowe członków rodziny, niezbędne do
prowadzenia pracy z rodziną, w tym:
a) imię i nazwisko,
b) datę urodzenia,
c) obywatelstwo,
d) adres miejsca zamieszkania,
e) stan cywilny,
f) wykształcenie,
g) zawód,
h) miejsce pracy,
i) źródła dochodu,
j) dane dotyczące warunków mieszkaniowych,
k) dane dotyczące sytuacji prawnej oraz aktualnego miejsca pobytu dziecka i jego
rodzeństwa,
l) dane o rozwoju psychofizycznym dziecka;
2) występowania do właściwych organów władzy publicznej, organizacji oraz instytucji
o udzielenie informacji, w tym zawierających dane osobowe, niezbędnych do
udzielenia pomocy rodzinie;
3) przedstawiania właściwym organom władzy publicznej, organizacjom oraz
instytucjom ocen i wniosków zmierzających do zapewnienia skutecznej ochrony praw
rodzin.

2. Na wniosek asystenta rodziny podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych udziela
asystentowi rodziny informacji o stanie zdrowia członków rodziny w związku z prowadzoną
przez niego pracą z rodziną, w zakresie niezbędnym do udzielenia pomocy rodzinie.


7

3. Asystent rodziny ma prawo do korzystania z poradnictwa, które ma na celu
zachowanie i wzmocnienie jego kompetencji oraz przeciwdziałanie zjawisku wypalenia
zawodowego.

4. Asystent rodziny, wykonując czynności w ramach swoich obowiązków, korzysta
z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych.


Art. 14. 1. Asystenta rodziny zatrudnia wójt lub podmiot, któremu gmina na podstawie
art. 180 zleciła prowadzenie pracy z rodziną.

2. Praca asystenta rodziny jest wykonywana w ramach stosunku pracy w systemie
zadaniowego czasu pracy albo umowy o świadczenie usług, do której, zgodnie z ustawą
z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.4)), stosuje
się przepisy dotyczące zlecenia.

3. Praca asystenta rodziny nie może być łączona z wykonywaniem obowiązków
pracownika socjalnego.

4. Asystent rodziny nie może być pracownikiem ośrodka pomocy społecznej
w gminie, w której wykonuje pracę asystenta rodziny.


Art. 15. 1. Asystentem rodziny może być osoba, która:
1) posiada:
a) wykształcenie wyższe na kierunku pedagogika, psychologia, socjologia, nauki
o rodzinie lub praca socjalna lub
b) wykształcenie wyższe na dowolnym kierunku, uzupełnione szkoleniem z zakresu
pracy z dziećmi lub rodziną i udokumentuje co najmniej roczny staż pracy
z dziećmi lub rodziną, lub
c) co najmniej wykształcenie średnie, szkolenie z zakresu pracy z dziećmi lub
rodziną i udokumentuje co najmniej 3-letni staż pracy z dziećmi lub rodziną;

4) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1971 r. Nr 27, poz. 252, z 1976 r. Nr 19, poz. 122, z 1982 r.
Nr 11, poz. 81, Nr 19, poz. 147 i Nr 30, poz. 210, z 1984 r. Nr 45, poz. 242, z 1985 r. Nr 22, poz. 99, z 1989 r. Nr 3, poz.
11, z 1990 r. Nr 34, poz. 198, Nr 55, poz. 321 i Nr 79, poz. 464, z 1991 r. Nr 107, poz. 464 i Nr 115, poz. 496, z 1993 r.
Nr 17, poz. 78, z 1994 r. Nr 27, poz. 96, Nr 85, poz. 388 i Nr 105, poz. 509, z 1995 r. Nr 83, poz. 417, z 1996 r. Nr 114,
poz. 542, Nr 139, poz. 646 i Nr 149, poz. 703, z 1997 r. Nr 43, poz. 272, Nr 115, poz. 741, Nr 117, poz. 751 i Nr 157,
poz. 1040, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 117, poz. 758, z 1999 r. Nr 52, poz. 532, z 2000 r. Nr 22, poz. 271, Nr 74,
poz. 855 i 857, Nr 88, poz. 983 i Nr 114, poz. 1191, z 2001 r. Nr 11, poz. 91, Nr 71, poz. 733, Nr 130, poz. 1450
i Nr 145, poz. 1638, z 2002 r. Nr 113, poz. 984 i Nr 141, poz. 1176, z 2003 r. Nr 49, poz. 408, Nr 60, poz. 535, Nr 64,
poz. 592 i Nr 124, poz. 1151, z 2004 r. Nr 91, poz. 870, Nr 96, poz. 959, Nr 162, poz. 1692, Nr 172, poz. 1804 i Nr 281,
poz. 2783, z 2005 r. Nr 48, poz. 462, Nr 157, poz. 1316 i Nr 172, poz. 1438, z 2006 r. Nr 133, poz. 935 i Nr 164,
poz. 1166, z 2007 r. Nr 80, poz. 538, Nr 82, poz. 577 i Nr 181, poz. 1287, z 2008 r. Nr 116, poz. 731, Nr 163, poz. 1012,
Nr 220, poz. 1425 i 1431, Nr 228, poz. 1506, z 2009 r. Nr 42, poz. 341, Nr 79, poz. 662 i Nr 131, poz. 1075 oraz
z 2010 r. Nr 40, poz. 222 i Nr 155, poz. 1037.

8
2) nie jest i nie była pozbawiona władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska nie jest
jej zawieszona ani ograniczona;
3) wypełnia obowiązek alimentacyjny – w przypadku gdy taki obowiązek został na nią
nałożony na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez
sąd;
4) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne
przestępstwo skarbowe.
2. Asystent rodziny jest obowiązany do systematycznego podnoszenia swoich
kwalifikacji w zakresie pracy z dziećmi lub rodziną, w szczególności przez udział
w szkoleniach oraz samokształcenie.

3. Minister właściwy do spraw rodziny określi, w drodze rozporządzenia, liczbę
godzin i zakres programowy szkoleń, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b i c, oraz
kwalifikacje osób, które mogą prowadzić szkolenia, mając na uwadze zapewnienie
odpowiedniego poziomu wykonywania zadań przez asystenta rodziny.


Art. 16. 1. W przypadku wszczęcia przeciwko asystentowi rodziny postępowania
karnego o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego zawiesza się go
w pełnieniu obowiązków do czasu prawomocnego zakończenia postępowania.
2. W okresie zawieszenia, o którym mowa w ust. 1, asystent rodziny otrzymuje
połowę przysługującego mu wynagrodzenia.
3.
W przypadku umorzenia postępowania karnego albo wydania wyroku
uniewinniającego asystentowi rodziny wypłaca się pozostałą część wynagrodzenia; nie
dotyczy to warunkowego umorzenia postępowania karnego.
4. Asystentowi rodziny zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę, w przypadku
umorzenia postępowania karnego albo wydania wyroku uniewinniającego, okres zawieszenia
wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze; nie dotyczy to
warunkowego umorzenia postępowania karnego.


Art. 17. 1. Na wniosek asystenta rodziny, kierownik ośrodka pomocy społecznej
powołuje zespół interdyscyplinarny.

2. Do zadań zespołu interdyscyplinarnego należy w szczególności:
1) diagnoza trudności występujących w rodzinie;

9