Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników

„§ 4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może
upoważnić podległy mu organ podatkowy do przekazywania
informacji, o których mowa w § 1.
§ 5. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może
upoważnić podległy mu organ podatkowy do otrzymywania
informacji od władz państwa członkowskiego Unii
Europejskiej lub terytoriów, o których mowa w § 1 pkt 2.”.

Art. 2. W ustawie z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji
i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. z 2004 r. Nr 269, poz. 2681,
z późn. zm2)) w art. 10b w ust. 2 uchyla się pkt 1.

Art. 3. Osobom, które były wspólnikami spółki cywilnej w chwili rozwiązania
spółki, przysługuje prawo do złożenia wniosku o wznowienie postępowania w terminie
miesiąca od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy w sprawach nadpłaty, w których:
1) odmówiono wszczęcia postępowania;
2) postępowanie zostało umorzone;
3) odmówiono stwierdzenia nadpłaty.

Art. 4. 1. Przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 3b § 2 pkt 1 ustawy
wymienionej w art. 1 oraz na podstawie art. 10b ust. 2 pkt 1 ustawy wymienionej
w art. 2 zachowują moc do dnia 31 grudnia 2010 r.
2. Przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 67b § 5 ustawy
wymienionej w art. 1 w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie
niniejszej ustawy w zakresie:
1) udzielania ulg w spłacie zobowiązań podatkowych stanowiących
pomoc regionalną – zachowują moc do dnia 31 grudnia 2013 r.;
2) udzielania niektórych ulg w spłacie zobowiązań podatkowych
stanowiących pomoc publiczną na szkolenia oraz zatrudnienie

5
pracowników znajdujących się w szczególnie niekorzystnej
sytuacji i na zatrudnienie pracowników niepełnosprawnych –
zachowują moc do dnia 30 czerwca 2014 r.

Art. 5. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia,
z wyjątkiem art. 1 pkt 11, który wchodzi w życie pierwszego dnia miesiąca
następującego po upływie 9 miesięcy od dnia ogłoszenia.
1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 85, poz. 727,
Nr 86, poz. 732 i Nr 143, poz. 1199, z 2006 r. Nr 66, poz. 470, Nr 104, poz. 708, Nr 217, poz. 1590
i Nr 225, poz. 1635, z 2007 r. Nr 112, poz. 769, Nr 120, poz. 818, Nr 192, poz. 1378 i Nr 225,
poz. 1671, z 2008 r. Nr 118, poz. 745, Nr 141, poz. 888, Nr 180, poz. 1109 i Nr 209, poz. 1316, 1318
i 1320, z 2009 r. Nr 18, poz. 97, Nr 44, poz. 362, Nr 57, poz. 466, Nr 131, poz. 1075, Nr 157,
poz. 1241, Nr 166, poz. 1317, Nr 168, poz. 1323, Nr 213, poz. 1652 i Nr 216, poz. 1676 oraz z 2010 r.
Nr 40, poz. 230 i Nr 57, poz. 355.
2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 62, poz. 577,
Nr 96, poz. 959 i Nr 116, poz. 1203, z 2005 r. Nr 183, poz. 1538, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711
i Nr 157, poz. 1119, z 2008 r. Nr 171, poz. 1056 i Nr 180, poz. 1109 oraz z 2009 r. Nr 42, poz. 341,
Nr 165, poz. 1316 i Nr 166, poz. 1317.

18/05/BS

6
UZASADNIENIE

Przedłożony projekt ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz ustawy
o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników, zwanej dalej „ustawą”, został
opracowany na podstawie założeń do projektu ustawy przyjętych przez Radę Ministrów
w dniu 15 grudnia 2009 r.
Niniejszym projektem są wprowadzane zmiany w dwóch ustawach: z dnia 29 sierpnia
1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.) oraz z dnia
13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U.
z 2004 r. Nr 269, poz. 2681, z późn. zm.) w zakresie: ułatwień w składaniu dokumentów
elektronicznych – deklaracji podatkowych i zgłoszeń identyfikacyjnych oraz aktualizacyjnych
podatników i płatników, modyfikacji mechanizmu określenia wysokości stawki odsetek za
zwłokę, modyfikacji zasad udzielania ulg w spłacie zobowiązań podatkowych, które stanowią
pomoc publiczną, usunięcia wątpliwości interpretacyjnych w zakresie rozpoczęcia biegu
terminu przedawnienia, wprowadzenia możliwości zwrotu nadpłaty podatku dla byłych
wspólników spółki cywilnej (w związku z wykonaniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego
– sygn. P80/08), zwiększenia częstotliwości sporządzania i przekazywania przez banki
i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe informacji o założonych i zlikwidowanych
rachunkach bankowych przez przedsiębiorców, przyznania ministrowi właściwemu do spraw
finansów publicznych uprawnienia do upoważnienia podległego mu organu podatkowego do
występowania do władz obcych z wnioskiem o doręczenie pisma organu podatkowego,
usunięcia wątpliwości w zakresie zasad wszczęcia postępowania w sprawach zabezpieczenia
zobowiązań podatkowych oraz możliwości upoważnienia przez ministra właściwego do
spraw finansów publicznych podległego mu organu podatkowego do przekazywania
i otrzymywania informacji podatkowych od właściwych władz państw członkowskich Unii
Europejskiej o przychodach z oszczędności.
Ułatwienia w zakresie składania dokumentów elektronicznych

Obecnie na podstawie art. 3b § 2 pkt 1 ustawy – Ordynacja podatkowa, minister
właściwy do spraw finansów publicznych jest zobowiązany do określenia w porozumieniu
z ministrem właściwym do spraw informatyzacji, w drodze rozporządzenia, struktury
logicznej deklaracji i podań składanych za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
W załącznikach do aktów wykonawczych wydawanych na podstawie ww. upoważnienia
ustawowego struktury logiczne deklaracji i podań liczą kilkaset stron. Przykładowo załącznik
nr 1 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie struktury
logicznej deklaracji i podań, sposobu ich przesyłania oraz rodzajów podpisu elektronicznego,
którymi powinny być opatrzone (Dz. U. Nr 246, poz. 1820, z późn. zm.), liczy ponad 70 stron
i określa format danych XML (XSD) wyznaczający strukturę deklaracji i podań oraz zawiera
m.in. dane adresowe urzędów skarbowych oraz nazwy państw. Należy podkreślić, że każda
zmiana we wzorze formularza deklaracji, podania czy zgłoszenia (w tym w zakresie danych
teleadresowych) wymaga wydania nowego aktu wykonawczego, uwzględniającego zaistniałe
zmiany.
Na gruncie obecnego stanu prawnego, na przestrzeni kilku lat, objętość wszystkich
załączników do rozporządzeń wydawanych na podstawie wskazanego upoważnienia wynosi
kilka tysięcy stron. Należy też zauważyć, że weryfikacja struktury elektronicznej deklaracji,
w toku procesu legislacyjnego, jest procesem znaczenie trudniejszym niż weryfikacja
„papierowego” wzoru deklaracji, ponieważ wymaga wiedzy specjalistycznej
i przeprowadzenia czasochłonnych testów. Ponadto struktury logiczne deklaracji mają
charakter techniczno-informatyczny i w praktyce zainteresowane jest nimi bardzo wąskie
grono osób – tj. informatycy tworzący programy komputerowe do obsługi tych deklaracji. Dla
podmiotów, które będą składać deklaracje w formie elektronicznej, istotny jest dostęp do
deklaracji w formie elektronicznej na stronie internetowej, a nie informatyczne zasady
tworzenia tej deklaracji zawarte w odpowiedniej strukturze logicznej.
Mając na uwadze powyższe względy w art. 1 pkt 1 i art. 2 ustawy uchylono obowiązek
określenia w aktach wykonawczych struktur logicznych deklaracji i podań oraz zgłoszeń
identyfikacyjnych i aktualizacyjnych. Przyjęto, że w tym zakresie będzie wystarczające
zmieszczenie wzorów struktur logicznych deklaracji podatkowych i zgłoszeń
identyfikacyjnych oraz aktualizacyjnych w centralnym repozytorium wzorów pism w formie
dokumentów elektronicznych prowadzonym zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie
art. 58 ust. 3 ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz. U. Nr 130,
poz. 1450, z późn. zm.).
W celu zapewnienia harmonijnego wejścia w życie regulacji zawartych w ustawie
w omawianym zakresie oraz regulacji zawartych w ustawie z dnia 12 lutego 2010 r. o zmianie
ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, ustawy –
Kodeks postępowania administracyjnego, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych
innych ustaw (Dz. U. Nr 40, poz. 230) w art. 4 w ust. 1 wprowadzono przepis przejściowy
zachowujący moc obowiązującą przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 3b
§ 2 pkt 1 ustawy – Ordynacja podatkowa oraz art. 10b ust. 2 pkt 1 ustawy o zasadach

2
ewidencji i identyfikacji podatników i płatników do dnia 31 grudnia 2010 r. Przepis ten
umożliwi, mimo uchylenia upoważnień w zmienianej ustawie i braku analogicznych
upoważnień w tym zakresie, uniknięcie luki prawnej z uwagi na stopniowe publikowanie w
centralnym repozytorium wzorów dokumentów elektronicznych: deklaracji i podań oraz
zgłoszeń identyfikacyjnych i aktualizacyjnych.
Doprecyzowanie zasad sprawowania przez ministra właściwego do spraw finansów
publicznych ogólnego nadzoru w sprawach podatkowych

Zgodnie z obecnym brzmieniem art. 14 ustawy – Ordynacja podatkowa, minister
właściwy do spraw finansów publicznych jest zobowiązany do sprawowania ogólnego
nadzoru w sprawach podatkowych. Zgodnie z art. 5 ust. 6 pkt 2 ustawy z dnia 21 czerwca
1996 r. o urzędach i izbach skarbowych (Dz. U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1267, z późn. zm.) do
zakresu działania naczelników urzędów skarbowych – podległych temu organowi
administracji rządowej – należy przyjmowanie deklaracji podatkowych. Mając na uwadze
konieczność zwiększenia funkcjonalności systemów informatycznych znajdujących się
w urzędach skarbowych oraz racjonalizacji zadań analityczno-sprawozdawczych, ustawa
w art. 1 pkt 2 wprowadza przepisy uprawniające ministra właściwego do spraw finansów
publicznych do przetwarzania danych zawartych w deklaracjach podatkowych pod
warunkiem zachowania przepisów o ochronie danych osobowych oraz tajemnic ustawowo
chronionych, tj. m.in.: tajemnicy skarbowej, tajemnicy bankowej czy tajemnicy zawodowej.
Zmiana zasad ustalania wysokości stawki odsetek za zwłokę
Zgodnie z brzmieniem art. 56 ustawy – Ordynacja podatkowa, stawka odsetek za zwłokę
wynosi 200 % podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, ustalanej zgodnie
z przepisami o Narodowym Banku Polskim. W związku z obserwowaną tendencją słabszej
reakcji banków na zmiany stóp procentowanych ustalanych przez Radę Polityki Pieniężnej
różnica między stawką oprocentowania kredytów obrotowych oraz stawką odsetek za zwłokę
od zaległości podatkowych zmniejsza się, szczególnie w zakresie stawki obniżonej, o której
mowa w art. 56 § 1a ustawy – Ordynacja podatkowa. W celu zagwarantowania
dyscyplinującego charakteru odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych (stosowanych też
do innych należności publicznoprawnych) jest konieczne zachowanie odpowiednich relacji
między stawkami kredytów a odsetkami od zaległości podatkowych i modyfikacja obecnego
mechanizmu ich ustalania. Podwyższenie stawki powinno także zwiększyć skłonność
podatników do regulowania w pierwszej kolejności należności publicznoprawnych.

3