Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach odszkodowawczych przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą wojskową oraz o zmianie niektórych innych ustaw

uprawnionych osób oraz trudnościami z planowaniem na tą działalność środków finansowych
(pomoc bezterminowa).
3) z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin –
rozszerzono uprawnienia przewidziane w tej ustawie na rodziny żołnierzy, którzy ponieśli
śmierć, po zwolnieniu z czynnej służby wojskowej, w następstwie wypadku lub choroby
pozostających w związku z pełnieniem tej służby, w szczególności przez wydłużenie okresu
pozwalającego nabyć te świadczenia;
4) z dnia 17 grudnia 1974 r. o uposa eniu ołnierzy niezawodowych – w związku z potrzebą
rozszerzenia pomocy dla rodzin żołnierzy, którzy zmarli po zwolnieniu z czynnej służby
wojskowej, w następstwie wypadku lub choroby pozostających w związku z pełnieniem czynnej
służby wojskowej istnieje potrzeba wprowadzenia przepisu umożliwiającego przyznanie przez
Ministra Obrony Narodowej zapomogi pieniężnej członkom rodziny tych żołnierzy.
Wprowadzenie takiego rozwiązania umożliwi analogicznie jak w przypadku żołnierzy
zawodowych objęcie stosowną opieką rodzin żołnierzy tragicznie zmarłych w wyniku
odniesionych obrażeń w trakcie pełnienia czynnej służby wojskowej.
5) z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym ołnierzy zawodowych oraz ich rodzin –
zmiany zaproponowane w ustawie są spowodowane potrzebą zapewnienia członkom rodziny
uprawnionym do renty rodzinnej jednakowo wysokiego zabezpieczenia materialnego z tytułu
śmierci jedynego żywiciela. Ideą proponowanych zmian jest rozszerzenie kręgu osób
uprawnionych i wprowadzenie korzystniejszych rozwiązań w kwestii wysokości rent
rodzinnych.
W razie śmierci lub zaginięcia żołnierza w kraju, renta rodzinna wymierzana jest obecnie od
renty inwalidzkiej I grupy (80 % podstawy wymiaru), jaka przysługiwałaby zmarłemu albo
zaginionemu żołnierzowi w dniu śmierci. W tej samej wysokości ustalana będzie podstawa
wymiaru renty rodzinnej również w przypadku śmierci żołnierza po zwolnieniu ze służby, jeżeli
śmierć nastąpiła wskutek wypadku pozostającego w związku z pełnieniem czynnej służby
wojskowej albo choroby powstałej w związku ze szczególnym właściwościami lub warunkami
służby wojskowej.
Dodatkowo uregulowana została sytuacja małżonków pozostałych po żołnierzach zmarłych
po zwolnieniu ze służby wojskowej wskutek wypadku lub choroby powstałej w czasie
wykonywania zadań służbowych poza granicami państwa. Coraz większe zaangażowanie Sił
Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w działania związane z zażegnywaniem konfliktów
zbrojnych w różnych regionach świata oraz akcje zapobieżenia aktom terroru lub ich skutkom
powoduje, że do kraju powracają żołnierze ciężko ranni, niekiedy w stanie krytycznym. W
obowiązujących regulacjach prawnych wyłącznie w razie śmierci lub zaginięcia żołnierza w
czasie wykonywania zadań służbowych poza granicami państwa renta rodzinna wymierzana jest
w wysokości uposażenia i przysługuje małżonkowi bez względu na wiek i stan zdrowia. Taka
sama regulacja dotyczyć będzie małżonka pozostałego po żołnierzu zwolnionym ze służby,
jeżeli jego śmierć nastąpiłaby wskutek wypadku lub choroby powstałej w czasie wykonywania
zadań służbowych poza granicami państwa.
Ponadto renta rodzinna będzie przysługiwała małżonkowi bez względu na wiek i stan
zdrowia oraz osiągane przychody nie tylko w przypadku śmierci żołnierza pozostającej w
związku ze służbą wojskową w następstwie czynu karalnego ale również po śmierci żołnierza
zwolnionego ze służby, jeżeli śmierć jego śmierć pozostająca w związku ze służba wojskową
jest następstwem czynu karalnego.
Przedstawione w projekcie ustawy zapisy nie powinny w odczuciu społecznym naruszać
zasad solidaryzmu społecznego. Wdowy i wdowcy po żołnierzach, którzy ponieśli śmierć w
czasie służby, jak i po zwolnieniu powinni być objęci opieką państwa. Zostanie rozszerzona
pomoc na kontynuowanie nauki przyznawana z funduszu socjalnego dla emerytów i rencistów
dla dzieci pobierających rentę rodzinną (od 16 do 25 roku życia) po żołnierzu, który zmarł po
zwolnieniu ze służby wojskowej wskutek wypadku lub choroby pozostających w związku z
wykonywaniem zadań służbowych;

10
6) z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji
Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Słu by Kontrwywiadu Wojskowego, Słu by
Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Stra y Granicznej, Biura
Ochrony Rządu, Państwowej Stra y Po arnej i Słu by Więziennej oraz ich rodzin – analogiczne
rozwiązania jak w pkt 5 przewidziano dla funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego
oraz Służby Wywiadu Wojskowego;
7) z dnia 24 sierpnia 2001 r. o andarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych –
zakłada się, że terenowymi jednostkami organizacyjnymi andarmerii Wojskowej pozostaną
oddziały i wydziały andarmerii Wojskowej. W skład oddziałów andarmerii Wojskowej będą
wchodzić placówki andarmerii Wojskowej, jako ich zamiejscowe komórki wewnętrzne.
Spowoduje to, że do placówek andarmerii Wojskowej w sprawach nieuregulowanych w ustawie
nie będzie się stosować przepisów dotyczących jednostek wojskowych. Powyższa zmiana znacznie
usprawni pracę tych komórek, gdyż nie będą w nich realizowane wszystkie zadania wykonywane
przez typową jednostkę wojskową, a jedynie zadania określone ustawą o andarmerii Wojskowej i
wojskowych organach porządkowych.
Zmiana zapisu art. 7 ust. 2 spowoduje włączenie obecnie istniejących Placówek andarmerii
Wojskowej (45) w struktury Oddziałów andarmerii Wojskowej co znacznie usprawni pracę tych
komórek, gdyż zakres zadań realizowanych obejmował będzie głownie zadania określone w
ustawie o andarmerii Wojskowej. Następstwem tej zmiany będzie dokonanie skreślenia w każdej
z przyporządkowanych Placówek andarmerii Wojskowej, dwóch stanowisk wojskowych, tj.
zmniejszenie etatów Oddziałów
andarmerii Wojskowej o 90 stanowisk podoficerów
zawodowych.
8) z dnia 11 września 2003 r. o słu bie wojskowej ołnierzy zawodowych – w związku z potrzebą
rozszerzenia pomocy dla rodzin żołnierzy zawodowych, którzy zmarli po zwolnieniu z
zawodowej służby wojskowej w następstwie wypadku lub choroby pozostających w związku z
wykonywaniem zadań służbowych istnieje potrzeba wprowadzenia przepisu umożliwiającego
przyznanie przez Ministra Obrony Narodowej zapomogi pieniężnej członkom rodziny tych
żołnierzy. Wprowadzenie takiego rozwiązania umożliwi objęcie stosowną opieką rodzin
żołnierzy tragicznie zmarłych w wyniku odniesionych obrażeń szczególnie w trakcie
wykonywania zadań służbowych na misjach poza granicami kraju.
Proponuje się, aby należności określone w art. 98 ust. 1 mogły być otrzymywane przez
członków rodziny zmarłych żołnierzy zawodowych na zasadzie naturalnej sukcesji po
żołnierzu, bez konieczności spełniania warunków określonych w wojskowych przepisach
emerytalnych oraz ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, z pó n. zm.), z uwzględnieniem
określonej kolejności osób uprawnionych do ich wypłaty.
Obowiązujący przepis art. 98 ust. 2 wskazuje członków zmarłych żołnierzy zawodowych
uprawnionych do odprawy pośmiertnej oraz należności pieniężnych określonych w art. 95 pkt 2
– 6. Wskazane należności przysługują tym osobom tylko wówczas, jeżeli spełniają one warunki
wymagane do uzyskania renty rodzinnej, określone w ustawie z dnia 10 grudnia 1993 r. o
zaopatrzeniu emerytalnym ołnierzy zawodowych oraz ich rodzin. Zgodnie z art. 24 ust. 1 tej
ustawy, renta rodzinna przysługuje na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 17
grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przy czym
przepis ten określa dodatkowe zasady związane z nabywaniem prawa do świadczeń.
Z uwagi na szereg ograniczeń w zakresie nabywania prawa do renty rodzinnej przez
poszczególnych członków rodziny określonych w wymienionych ustawach, zasadnym jest
odstąpienie od wymogu „spełnienia warunków wymaganych do uzyskania renty rodzinnej”.
Należności w wysokości przysługującej rodzinom zmarłych żołnierzy przysługiwałyby
żołnierzom (gdyby żyli) bez konieczności spełnienia dodatkowych warunków, zasadnym jest
więc, by po ich śmierci analogicznie otrzymywali je członkowie rodzin, tj. również bez
konieczności spełnienia przez nich jakichkolwiek warunków.

11
Proponowane rozwiązanie dodatkowo uzasadnia jednorazowy charakter wypłaty tych
należności, który zasadniczo odróżnia je od świadczeń przysługujących na podstawie przepisów
emerytalnych. Dotychczasowa praktyka stosowania art. 98 ust. 2 wskazuje, że przy braku
określonych członków rodziny (np. małżonka) i niespełnianiu wymaganych ustawowo
warunków przez pozostałych członków rodziny przedmiotowe należności nie mogły być
wypłacane. Przeczy to ratio legis art. 98 ust. 2 i założonej przez ustawodawcę funkcji tych
należności.
Zmiana ta ma szczególne znaczenie w aktualnych uwarunkowaniach, w związku z
zaangażowaniem polskich żołnierzy w misję w Afganistanie. Zastosowanie nowych rozwiązań
do członków rodziny żołnierzy poległych podczas wykonywania zadań służbowych w polskich
kontyngentach wojskowych zapewniłoby możliwość wypłacania wskazanych należności
pieniężnych w przypadkach, gdy polegli żołnierze nie posiadali małżonków, a inni członkowie
rodziny nie spełniają warunków do otrzymania tych należności.
Proponowana zmiana art. 111 stworzy możliwość wydłużenia – w szczególnie
uzasadnionych przypadkach, maksymalnie do 65 lat – wieku, do którego mogą pełnić służbę
wojskową żołnierz zawodowi wyznaczeni na stanowiska służbowe zaszeregowane do stopni
generałów (admirałów) w organizacji międzynarodowej albo międzynarodowej strukturze
wojskowej. W aktualnym stanie prawnym wszyscy żołnierze zawodowi podlegają
obligatoryjnemu zwolnieniu ze służby wojskowej wskutek osiągnięcia wieku 60 lat.
Projektowane rozwiązanie pozwoli wykorzystywać, na potrzeby Sił Zbrojnych, rozległą wiedzę
i doświadczenie zdobyte w czasie pełnienia służby przez żołnierzy w wyznaczonych na
wskazane stanowiska służbowe w strukturach międzynarodowych.
9) z dnia 9 czerwca 2006 r. o słu bie funkcjonariuszy Słu by Kontrwywiadu Wojskowego oraz
Słu by Wywiadu Wojskowego – w zakresie uprawnień przysługujących rodzinom zmarłych
byłych funkcjonariuszy zaproponowano rozwiązania analogiczne jak w przypadku rodzin
zmarłych byłych żołnierzy zawodowych.

Zakres projektowanej ustawy nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.

OCENA SKUTKÓW REGULACJI
1. Zakres
oddziaływania projektowanych regulacji prawnych:

W zakresie podmiotowym przepisy dotyczyć będą rodzin żołnierzy, którzy ponieśli śmierć,
po zwolnieniu z czynnej służby wojskowej, w następstwie wypadku lub choroby pozostających w
związku z pełnieniem czynnej służby wojskowej (wykonywaniem zadań służbowych). Przepisy te
będą obejmowały także rodziny funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby
Wywiadu Wojskowego.
Ponadto podmiotami, na które będzie oddziaływać przedmiotowa regulacja są żołnierze
zawodowi, którzy pozostawaliby w czynnej służbie wojskowej po osiągnięciu przez nich wieku
sześćdziesięciu lat oraz organy wojskowe właściwe w sprawach kadrowych.
Projektowana regulacja dotyczyć będzie także żołnierzy andarmerii Wojskowej oraz
organów wojskowych właściwych w sprawach kadrowych.
2. Konsultacje
społeczne:
Przedmiotowa regulacja nie podlegała konsultacjom społecznym.
3. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych, w tym na budżet państwa i budżety
jednostek samorządu terytorialnego:
Wejście w życie projektowanych zmian dotyczących ustalania wysokości wojskowych rent
rodzinnych na nowych zasadach skutkować będą zwiększeniem wydatków na renty rodzinne po
żołnierzach. Ponieważ trudno przewidzieć ile osób obejmą proponowane zmiany zatem wstępnie
oszacowano skutki uwzględniając renty rodzinne przy świadczeniach odszkodowawczych z tytułu

12
wypadku, bąd szczególnych właściwości służby przysługujących zmarłym żołnierzom, emerytom,
rencistom.
1. Szacunkowy jednostkowy koszt renty rodzinnej po byłym żołnierzu zawodowym
zmarłym po zwolnieniu ze służby w następstwie wypadku lub choroby pozostającej w związku z
wykonywaniem zadań służbowych.
Biorąc pod uwagę za podstawę wymiaru świadczenia (uposażenie szeregowego
zawodowego + 1/12 dodatkowego uposażenia rocznego) w wysokości ok. 2700, 00 zł, żołnierz
który zmarł w wyniku obrażeń związanych ze służba wojskową, małżonek żołnierza zawodowego
w obecnie obowiązującym systemie otrzymywałby rentę w wysokości 85% renty inwalidzkiej
przysługującej zmarłemu tj. 1606, 00 zł.
Po wprowadzeniu zmian wynikających z powyższej ustawy świadczenie to będzie
wyliczane od wysokości I grupy inwalidzkiej i będzie wynosiło 2065,00 zł. Jednostkowy wzrost
kosztów wynosi 460, 00 zł miesięcznie.
2. Szacunkowy jednostkowy koszt renty rodzinnej po byłym żołnierzu zawodowym
zmarłym po zwolnieniu ze służby wskutek wypadku lub choroby powstałych w czasie służby poza
granicami.
Biorąc pod uwagę za podstawę wymiaru świadczenia (uposażenie szeregowego
zawodowego + 1/12 dodatkowego uposażenia rocznego) w wysokości ok. 2700, 00 zł, żołnierza
który zmarł w wyniku obrażeń związanych ze służba wojskową poza granicami małżonek żołnierza
zawodowego w obecnie obowiązującym systemie otrzymywałby rentę w wysokości 85% renty
inwalidzkiej przysługującej zmarłemu tj. 1606, 00 zł.
Po wprowadzeniu zmian wynikających z powyższej ustawy świadczenie to będzie
wyliczane od uposażenia żołnierza i będzie wynosiło 2500,00 zł. Jednostkowy wzrost kosztów
wynosi 900, 00 zł miesięcznie.

Następstwem zmiany ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o andarmerii Wojskowej i
wojskowych organach porządkowych będzie dokonanie skreślenia w każdej z przyporządkowanych
Placówek andarmerii Wojskowej, dwóch stanowisk wojskowych, tj. zmniejszenie etatów Oddziałów
andarmerii Wojskowej o 90 stanowisk podoficerów zawodowych.

W wyniku wprowadzonych zmian organizacyjnych oszczędności środków budżetowych
związane z wydatkami osobowymi wynosić będą ok. 4.320 tys. zł. w skali roku. Wprowadzone
zmiany organizacyjne nie będą generować dodatkowych kosztów związanych z wydatkami
rzeczowymi, gdyż struktura organizacyjna i dyslokacja Oddziałów andarmerii Wojskowej i Placówek
andarmerii Wojskowej, jako ich zamiejscowych komórek wewnętrznych nie ulegnie zmianie.

4. Wpływ regulacji na rynek pracy:
Zaproponowane rozwiązania nie będą miały wpływu na rynek pracy.
5. Wpływ regulacji na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym
funkcjonowanie przedsiębiorstw:
Niniejsza regulacja nie ma wpływu na konkurencyjność gospodarki.
6. Wpływ regulacji na sytuację i rozwój regionów:
Przyjęte w projekcie rozwiązania nie maja wpływu na sytuację i rozwój regionów.


13
Warszawa, 28 grudnia 2009 r.

BAS-WAL-2679/09



Pan Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej


Opinia
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej poselskiego projektu
ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach odszkodowawczych
przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze
służbą wojskową oraz o zmianie niektórych innych ustaw (przedstawiciel
wnioskodawców: poseł Czesław Mroczek)

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992
roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (M.P. z 2009 r. Nr 5, poz. 47) sporządza
się następującą opinię:

1. Przedmiot projektu ustawy
Projekt ma na celu zmianę ustaw:
z dnia 11 kwietnia 2003 r. o świadczeniach odszkodowawczych
przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku
ze służbą wojskową (Dz. U. Nr 83, poz. 760, ze zmianami);
z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony
Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2004 r. Nr 241, poz. 2416, ze
zmianami);
z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i
wojskowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 87, ze
zmianami);
z dnia 17 grudnia 1974 r. o uposażeniu żołnierzy niezawodowych (Dz.
U. z 2002 r. Nr 76, poz. 693, ze zmianami);
z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy
zawodowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 66, ze
zmianami);
z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy
Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu,
Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego,
Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura
Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz
ich rodzin (Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 67, ze zmianami);