Senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o referendum lokalnym

8
opiniodawczych, czy konsultacyjnych. Choć mówi ona tylko o referendach, których wynik
powinien być rozstrzygający (art. 56 ustawy o referendum lokalnym), to przecież wynik
referendum nie musi być rozumiany jako ostatecznie załatwiający sprawę.
„Wprawdzie zaskarżony przepis czytany literalnie sprawia wrażenie, jakby w sposób
ostateczny zamykał możliwość przeprowadzenia referendów w innych sprawach, niż
mieszczące się w zakresie zadań i kompetencji organów danej jednostki. Jak to jednak
wykazano już wyżej, wykładnia systemowa, przeprowadzona na poziomie ustawowym nie
uprawnia do takiego zamykającego drogę dla innych referendów, rozumienia tego przepisu.
Zachodzi zatem konieczność nie tyle uchylenia go w tej właśnie części, która
jest zgodna z Konstytucją, lecz niepełna, ale uzupełnienia treściami
wynikającymi z Konstytucji, wraz z którymi stworzy on całkowitą definicję
przedmiotu referendum lokalnego”.
Wyrok TK jest wyrokiem stwierdzającym zgodność zaskarżonego przepisu z
Konstytucją. Jednocześnie jest jednak wyrokiem interpretacyjnym. Oznacza, to, że
zaskarżony przepis jest zgodny z Konstytucją pod warunkiem, że rozumiany będzie w ten
sposób, jaki wyraźnie wskazano w sentencji wyroku.
Należy jednak zwrócić uwagę, że TK stwierdził, iż zachodzi „konieczność […]
uzupełnienia [przepisu] treściami wynikającymi z Konstytucji, wraz z którymi stworzy on
całkowitą definicję przedmiotu referendum lokalnego”.
2.9. Wyrok wywołuje skutki prawne z dniem publikacji. Trybunał nie zdecydował się
na odsunięcie w czasie terminu utraty mocy obowiązującej przepisu.
3. Cele i zakres projektowanej ustawy
Mając na uwadze konieczność wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego z
dnia 4 września 2007 r., kierując się brzmieniem sentencji wyroku oraz motywami jego
uzasadnienia, proponuje się, aby w ustawie o referendum lokalnym w art. 2 po ust. 1 dodać
ust. 1a.
Propozycja ta oparta jest o poniższe wskazania wywiedzione z uzasadnienia wyroku:
1) referendum może być przeprowadzone także w sprawach, które nie mieszczą się w
zakresie zadań i kompetencji organów danej jednostki,
2) referendum może być przeprowadzone w sprawach, które nie są zastrzeżone do
wyłącznej kompetencji organów innych władz publicznych
9
3) referendum nie musi polegać na rozstrzyganiu sprawy, lecz także na wyrażeniu
stanowiska (referendum opiniodawcze),
4) referendum z pkt 1–3 powinno być dopuszczalne co najmniej w istotnych sprawach
dotyczących społecznych, gospodarczych lub kulturowych więzi łączących daną
wspólnotę.
Konsekwencją dodania w art. 2 ust. 1a jest zmiana ust. 2, w którym należy
w odesłaniu dodać również „ust. 1a”.
4. Konsultacje
Zarówno w piśmie Krajowego Biura Wyborczego, Ministra Spraw Wewnętrznych
i Administracji, jak i Unii Metropolii Polskich nie zgłoszono uwag do projektu ustawy.
5. Skutki finansowe wykonania projektowanej ustawy
Ustawa powoduje skutki finansowe związane z koniecznością przeprowadzenia
referendów.
6. Oświadczenie o zgodności z prawem Unii Europejskiej
Projektowana ustawa nie jest objęta prawem Unii Europejskiej.
10
Warszawa, 2 lipca 2009 r.
BAS-WAL-1393/09
Pan
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej


Opinia prawna
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej senackiego projektu
ustawy o zmianie ustawy o referendum lokalnym (przedstawiciel
wnioskodawcy: senator Bohdan Józef Paszkowski)


Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca
1992 r. – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2009 r. Nr 5, poz.
47) sporządza się następującą opinię:


1. Przedmiot projektu ustawy
Przedstawiony projekt ustawy przewiduje dodanie ust. 1a oraz zmianę
ust. 2 w art. 2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym (Dz. U.
Nr 88, poz. 985, ze zmianami) – w związku z wyrokiem Trybunału
Konstytucyjnego z dnia 26 lutego 2003 r. (sygn. akt K 30/02; Dz. U. Nr 44, poz.
388), stwierdzającym zgodność art. 2 ust. 1 zmienianej ustawy z Konstytucją
RP.1 Zmiana zakłada, że w referendum lokalnym, mieszkańcy jednostki
samorządu terytorialnego jako członkowie wspólnoty samorządowej będą
zajmowali także stanowisko w istotnych sprawach dotyczących społecznych,
gospodarczych lub kulturowych więzi łączących wspólnotę, a niezastrzeżonych
do wyłącznej kompetencji organów innych władz publicznych.
Proponowana ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia
ogłoszenia.

2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem ustawy
Kwestie stanowiące przedmiot projektu ustawy nie są regulowane
prawem Unii Europejskiej.

1 Jednocześnie Trybunał Konstytucyjny zauważył w swoim wyroku, że zaskarżony przepis art. 2 ust. 1 ustawy o
referendum lokalnym stanowi regulację niepełną, która wymaga „uzupełnienia treściami wynikającymi z
Konstytucji, wraz z którymi stworzy on całkowitą definicję przedmiotu referendum lokalnego”.
3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
Prawo Unii Europejskiej nie reguluje kwestii zawartych w przepisach
opiniowanego projektu.

4. Konkluzja
Przedmiot projektu ustawy o zmianie ustawy o referendum lokalnym nie
jest objęty prawem Unii Europejskiej.

Sporządził: Zespół Prawa Europejskiego i Międzynarodowego

Akceptował: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych


Michał Królikowski









Deskryptory Bazy REX: projekt ustawy, referendum, samorząd terytorialny, Unia Europejska

2