Senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego

Warszawa, 20 lutego 2009 r.


BAS – WAL – 284/09


Pan
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej


Opinia
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej senackiego projektu
ustawy o zmianie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego (przedstawiciel
wnioskodawców: senator Piotr Krzysztof Głowski)

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992
roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity: Monitor Polski z 2002 r.,
Nr 23, poz. 398 ze zmianami.) sporządza się następującą opinię:


1.
Przedmiot projektu ustawy
Projekt ustawy zakłada zmianę art. 3 ust 4 oraz art. 4 ust. 4 pkt 3 ustawy z dnia
11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (Dz. U. Nr 64, poz. 592, ze
zmianą; dalej: Ustawa). Zgodnie z zaproponowanym nowym brzmieniem art. 3
ust. 4 Ustawy w przypadku braku uprawnionego do pierwokupu (dzierżawcy
nieruchomości rolnej) prawo pierwokupu przysługuje z mocy ustawy Agencji
Nieruchomości Rolnych, jeżeli sprzedawana nieruchomość rolna ma
powierzchnię nie mniejszą niż 1 ha użytków rolnych. W zmienianym art. 4 ust.
4 pkt 3 wprowadza się zasadę, zgodnie z którą jeżeli przeniesienie własności
nieruchomości rolnej następuje w wyniku zawarcia umowy innej niż umowa
sprzedaży to Agencja Nieruchomości Rolnych, działająca na rzecz Skarbu
Państwa, może złożyć oświadczenie o nabyciu tej nieruchomości za zapłatą
równowartości pieniężnej, jeżeli przenoszona jest własność nieruchomości
rolnej o obszarze większym niż 1 ha użytków rolnych.

2.
Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem
W zakresie uregulowanym w projekcie ustawy należy wskazać na
postanowienia Tytułu III rozdziału 4 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę
Europejską (dalej: TWE) dotyczące kapitału i płatności.


3.
Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa Unii
Europejskiej
Przepisy dotyczące przepływu kapitału objęte wspomnianymi regulacjami TWE
odnoszą się do zakupu nieruchomości przez obywateli państw członkowskich
Unii Europejskiej położonych na terytorium innego państwa członkowskiego.
Analiza orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości prowadzi do
wniosku, że zamierzenie wnioskodawców projektu powinno zostać poddane
ocenie w świetle jednej z podstawowych wolności wspólnotowych: swobody
przepływu kapitału (wyrok ETS z 5 marca 2002 roku, Reisch and Others, C –
515/99, C - 527/99 – C - 540/99 oraz przywołane tam wcześniejsze orzeczenia
Trybunału Sprawiedliwości). Trybunał potwierdził w tym orzeczeniu, że
przepływ kapitału obejmuje inwestycje w nieruchomości na terytorium państwa
członkowskiego przez nierezydentów, a ograniczenia w tym zakresie są
dopuszczalne, jeżeli ustawodawstwo krajowe, w sposób niedyskryminacyjny,
wskazuje na cel, jakim jest interes publiczny, a także jeżeli przestrzegana jest
zasada proporcjonalności. Trybunał wskazuje ponadto, że ograniczenia takie są
dopuszczalne, jeżeli cel wskazany powyżej nie może być osiągnięty w mniej
restrykcyjny sposób. W tym kontekście należy również wspomnieć
wcześniejszy wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 1 czerwca 1999, w sprawie
Konle (C - 302/97).
Przedstawiony projekt ustawy, nie zmieniając celu Ustawy, zmniejsza
ograniczenia w zakresie nabywania nieruchomości rolnych w porównaniu z
obecnie obowiązującym (niekwestionowanym przez Komisję Europejską).
Proponowane regulacje nie zawierają ograniczeń uzależnionych od
przynależności państwowej nabywców nieruchomości.
W tym stanie rzeczy należy uznać, że przedstawiony projekt ustawy o zmianie
ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.

4.
Konkluzje
Projekt ustawy o zmianie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego jest zgodny z
prawem Unii Europejskiej.

Opracował: Zespół Prawa Europejskiego i Międzynarodowego

Akceptował: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych


Michał Królikowski



Deskryptory bazy REX: Unia Europejska, nieruchomości, cudzoziemcy, rolnictwo

2
Warszawa, 20 lutego 2009 r.

BAS – WAL – 285/09


Pan
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczpospolitej Polskiej

Opinia
w sprawie, czy senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o kształtowaniu
ustroju rolnego (przedstawiciel wnioskodawców: senator Piotr Krzysztof
Głowski) jest projektem ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej

Projekt ustawy zakłada zmianę art. 3 ust 4 oraz art. 4 ust. 4 pkt 3 ustawy z dnia
11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (Dz. U. Nr 64, poz. 592, ze
zmianą; dalej: Ustawa). Zgodnie z zaproponowanym nowym brzmieniem art. 3
ust. 4 Ustawy w przypadku braku uprawnionego do pierwokupu (dzierżawcy
nieruchomości rolnej) prawo pierwokupu przysługuje z mocy ustawy Agencji
Nieruchomości Rolnych, jeżeli sprzedawana nieruchomość rolna ma
powierzchnię nie mniejszą niż 1 ha użytków rolnych. W zmienianym art. 4 ust.
4 pkt 3 wprowadza się zasadę, zgodnie z którą jeżeli przeniesienie własności
nieruchomości rolnej następuje w wyniku zawarcia umowy innej niż umowa
sprzedaży to Agencja Nieruchomości Rolnych, działająca na rzecz Skarbu
Państwa, może złożyć oświadczenie o nabyciu tej nieruchomości za zapłatą
równowartości pieniężnej, jeżeli przenoszona jest własność nieruchomości
rolnej o obszarze większym niż 1 ha użytków rolnych.
Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskie i nie ma na celu
wykonywania prawa UE.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego nie jest
projektem ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej.

Opracował: Zespół Prawa Europejskiego i Międzynarodowego

Akceptował: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych


Michał Królikowski

Deskryptory bazy REX: Unia Europejska, nieruchomości, cudzoziemcy, rolnictwo