BHP: badania okresowe pracowników to konieczność

Przeczytaj także: Jakie badania lekarskie pracowników?

Zgodnie bowiem z art. 229 § 4 k. p., pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. Udzielenie urlopu wypoczynkowego oznaczałoby de facto dopuszczenie pracownika do pracy, albowiem urlop wypoczynkowy jest zwolnieniem od pracy. Jednak urlop nie może zostać udzielony osobie niezdolnej do pracy (nie posiadającej ważnych badań okresowych). Wiążąc wskazany przepis z treścią art. 165 i art. 166 k.p. stwierdzić trzeba, iż okres niezdolności do pracy jest przeszkodą w korzystaniu urlopu wypoczynkowego a zatem nie może być okresem wykorzystania urlopu ponieważ ten nie przerywa niezdolności do pracy. Takiej przeszkody nie usuwa również zgoda pracownika na udzielenie mu urlopu. Powyższe stanowisko wynika z istoty i sensu urlopu wypoczynkowego tj. wypoczynku i regeneracji sił, co pozostaje sprzeczności z niezdolnością do pracy, która wyklucza wykorzystanie urlopu zgodnie z jego przeznaczeniem.

W sposób tożsamy odnieść się należy do obowiązku poddania się badaniom lekarskim przez pracownika delegowanego do pełnienia funkcji w zakładowej organizacji związkowej. Czas, w którym pracownik delegowany jest do pełnienia funkcji w zakładowej organizacji związkowej jest czasem zwolnienia od pracy. Nie pozbawia jednak osoby delegowanej statusu pracownika. Obowiązujące przepisy (w tym cytowany wyżej Art. 229 §2 k.p.) nie przewidują dla stron stosunku pracy podstaw do zwolnienia od realizacji obowiązków wynikających z przepisów z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy.

Zwolnienie pracownika z obowiązku świadczenia pracy w związku z pełnieniem funkcji w związkach zawodowych oznacza tylko tyle, że strony umowy o pracę nie wykonują w czasie pełnienia przez pracownika funkcji związkowej praw i obowiązków wynikających z umowy o pracę. Zwolnienie to nie obejmuje jednak swoim zakresem innych obowiązków objętych przepisami prawa a związanymi ze stosunkiem pracy, w tym obowiązku poddania się pracownika badaniom lekarskim. Tak więc, jeżeli w trakcie pełnienia przez pracownika funkcji związkowych upłynie termin ważności badań okresowych, pracodawca powinien skierować pracownika na badania, jednak z uwzględnieniem stanowiska zajmowanego przez niego w tym momencie. Najczęściej będzie to stanowisko administracyjno-biurowe. Po zakończeniu pełnienia funkcji związkowej, jeżeli pracownik będzie powracał na stanowisko pracy wskazane w umowie, nie będzie zobowiązany ponownie poddać się wstępnym badaniom lekarskim celem stwierdzenia braku przeciwwskazań do pracy na tym stanowisku, chyba, że występują tu czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe (art. 229 §1 pkt 2 k.p.).

Maciej Kowalski, radca prawny, partner zarządzający w