Kontrole NFZ a prawa świadczeniodawcy

Przeczytaj także: Nadchodzą zmiany w NFZ

Protokół kontroli

Zawiadomienie o wszczęciu kontroli, zgodnie z § 4 ust. 1 Rozporządzenia w sprawie szczegółowego sposobu i trybu przeprowadzania kontroli, może zostać wręczone podmiotowi leczniczemu dopiero w chwili rozpoczynania czynności kontrolnych. W większości przypadkach zatem kontrole takie są przeprowadzane u świadczeniodawcy „z zaskoczenia”, w sytuacji, w której nie ma możliwości przygotowania się do nich. Powyższe powoduje, iż w protokole kontroli NFZ wskazuje zazwyczaj szereg uchybień związanych zarówno z prowadzeniem dokumentacji medycznej (lub jej braku), organizacją udzielanych świadczeń zdrowotnych jak i kwalifikacjami kadry medycznej. Protokół kontroli stwierdza stan faktyczny zastany przez kontrolerów NFZ w chwili przeprowadzania kontroli. Nie znaczy to jednak, iż świadczeniodawca nie ma możliwości ustosunkowania się do twierdzeń przedstawionych przez NFZ w protokole. Otóż zgodnie z art. 64 ust. 6a ustawy o finansowaniu świadczeń opieki zdrowotnej, świadczeniodawca może, w terminie 7 dni od dnia otrzymania protokołu kontroli, zgłosić na piśmie zastrzeżenia co do ustaleń zawartych w nim przez kontrolerów NFZ. Zastrzeżenia te rozpatrywane są w terminie 14 dniu przez kontrolera (który przeprowadzał dane postępowanie kontrolne). W przypadku nieuwzględnienia zastrzeżeń kontroler niezwłocznie przekazuje na piśmie swoje stanowisko świadczeniodawcy zgłaszającemu zastrzeżenia.

Wystąpienie pokontrolne

Następnie NFZ przesyła kontrolowanemu podmiotowi leczniczemu wystąpienie pokontrolne, w którym nie tylko wskazuje szczegółowo uchybienia, które zostały wykryte w czasie postępowania kontrolnego, ale przede wszystkim wskazuje zalecenia pokontrolne, a także w wielu przypadkach nakłada karę umowną na świadczeniodawcę za nieprawidłowe wykonywanie umowy. Wystąpienie pokontrolne jest bardzo istotnym elementem postępowania kontrolnego, bowiem co do zasady zawiera w swej treści wezwanie do zapłaty (w przypadku, gdy NFZ nałożył karę umowną).

Od otrzymania takiego wystąpienia pokontrolnego świadczeniodawcy przysługuje w terminie 7 dni zgłoszenie zastrzeżeń, w tym przypadku, co do wystąpienia pokontrolnego. Przy czym wskazać należy, iż w przeważającej części zastrzeżenia te rzadko kiedy są uwzględniane przez NFZ.

Zażalenie na czynność dyrektora OW NFZ

W takiej sytuacji świadczeniodawcy pozostaje jedynie złożenie zażalenia na czynność dyrektora określonego Oddziału Wojewódzkiego NFZ (OW NFZ) do Prezesa NFZ zgodnie z art. 160 ustawy o finansowaniu świadczeń opieki zdrowotnej. Co istotne takie zażalenie wnosi się w terminie 14 dni od dnia otrzymania wystąpienia pokontrolnego, za pośrednictwem danego OW NFZ (tzn. iż zażalenie powinno być złożone na dzienniku podawczym danego OW NFZ lub przesłane pocztą na jego adres). Na rozpatrzenie takiego zażalenia Prezes NFZ ma 14 dni, przy czym jest to jedynie termin instrukcyjny, tzn. taki, za którego przekroczenie Prezes NFZ nie ponosi żadnych konsekwencji. Prezes NFZ zażalenie takie może uwzględnić i uchylić w całości czynność Prezesa, lub utrzymać w mocy czynność dokonaną przez Dyrektora NFZ (np. nałożoną karę). W takiej sytuacji podmiot leczniczy może złożyć wniosek o ponowne rozpatrzenie zażalenia, tym razem bezpośrednio do Prezesa NFZ. Wniosek taki składa się w terminie 14 dni od dnia otrzymania rozstrzygnięcia w przedmiocie składanego uprzednio zażalenia.

Podsumowanie:
Mając na względzie liczne terminy określone w ustawie, których przekroczenie powoduje bezskuteczność wniesionych zastrzeżeń (termin 7 dni) lub zażalenia na czynność dyrektora OW NFZ do Prezesa NFZ (termin 14 dni), należy wskazać, iż niezbędne wydaje się być prawidłowe pod względem formalnoprawnym przygotowanie przysługujących świadczeniodawcy środków prawnych i wniesienie ich w należyty sposób. Należy bowiem mieć tu na uwadze, iż postępowanie odwoławcze od wyników przeprowadzonej kontroli następuje w ramach tej samej instytucji, która kontrolę przeprowadzała tj. Narodowego Funduszu Zdrowia. W związku z powyższym niezmiernie istotne staje się być prawne uzasadnienie wnoszonych do NFZ środków odwoławczych.