Wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony

Przeczytaj także: Bezzasadne wypowiedzenie umowy przez pracownika - jakie roszczenia pracodawcy?

W Uchwale SN stwierdził, że oświadczenie woli nazwane wypowiedzeniem, złożone pracodawcy przez pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony, w której nie przewidziano możliwości jej wypowiedzenia (art. 33 Kodeksu pracy), powoduje rozwiązanie umowy o pracę na mocy przepisów o rozwiązaniu przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia.

Uchwała została wydana w następującym stanie faktycznym: pracownica (dalej „Powódka”) była zatrudniona u pracodawcy (dalej „Pozwany”) od 1 października 2009 r. na podstawie umowy o pracę zawartej na okres dwóch lat. W umowie o pracę nie zastrzeżono możliwości wcześniejszego jej rozwiązania za wypowiedzeniem. W dniu 30 czerwca 2010 r. Pozwany otrzymał wypowiedzenie umowy o pracę sporządzone przez Powódkę. W związku z ww. wypowiedzeniem, Pozwany poinformował Powódkę, że wiążąca strony umowa o pracę nie przewiduje możliwości wcześniejszego rozwiązania stosunku pracy oraz sporządził oświadczenie o rozwiązaniu z Powódką umowy o pracę bez wypowiedzenia, a jako przyczynę wskazał ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych (porzucenie pracy). Następnie Powódka otrzymała świadectwo pracy, w którym zostało wpisane, że stosunek pracy rozwiązał się z dniem 13 lipca 2010 r. bez wypowiedzenia ze strony pracodawcy. W piśmie z dnia 6 sierpnia 2010 r. Powódka zwróciła się do Pozwanego o sprostowanie świadectwa pracy, co do miejsca wykonywania pracy oraz co do sposobu rozwiązania stosunku pracy. Dnia 12 sierpnia 2010 r. Pozwany sporządził nowe świadectwo pracy, w którym zmieniony został jedynie zapis co do miejsca wykonywania pracy. Natomiast zapis co do sposobu rozwiązania stosunku pracy pozostał bez zmian.

W związku z nieuwzględnieniem wniosku przez pracodawcę, pracownica wystąpiła do sądu z żądaniem sprostowania świadectwa pracy. Sąd Rejonowy, rozpatrujący tę sprawę, stanął na stanowisku, że żądanie Powódki sprostowania świadectwa pracy poprzez wykreślenie dotychczasowego zapisu i wskazanie, że stosunek pracy łączący strony rozwiązał się za wypowiedzeniem dokonanym przez pracownika, zasługuje na uwzględnienie. Od wyroku Sądu Rejonowego Pozwany wniósł apelację, przy rozpatrywaniu której Sąd Okręgowy powziął wątpliwość przedstawioną w pytaniu skierowanym do SN.

SN odpowiadając na zagadnienie przedstawione przez Sąd Okręgowy wskazał, że nasuwa ono poważne wątpliwości prawne, które nie były do tej pory wyjaśniane w orzecznictwie SN. Kwestia wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas określony, w której nie przewidziano możliwości jej wypowiedzenia (art. 33 Kodeksu pracy), była rozważana przez SN tylko w odniesieniu do takiego wypowiedzenia, które zostało złożone przez pracodawcę.

Odnosząc się zaś merytorycznie do pytania Sądu Okręgowego, SN wskazał, że wyłączenie możliwości traktowania oświadczenia pracownika o wypowiedzeniu jako wypowiedzenia umowy prowadzi do wniosku, że – respektując jego zamiar rozwiązania stosunku pracy – należy je uważać za rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia (art. 55 Kodeks pracy). Jednym ze skutków takiej kwalifikacji oświadczenia pracownika, zdaniem SN, powinno być wpisanie do świadectwa pracy, że stosunek pracy ustał wskutek rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika.

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika – tak samo, jak takie rozwiązanie umowy przez pracodawcę – wywołuje skutek w postaci rozwiązania stosunku pracy, niezależnie od jego zgodności z przepisami określającymi przesłanki dopuszczalności rozwiązania. Różnią się one zakresem roszczeń przysługujących drugiej stronie.

SN wskazał jednak, że w przypadku „wypowiedzenia” przez pracownika umowy nieprzewidującej możliwości jej wypowiadania, jego działanie z reguły jest sprzeczne z prawem i może go spotkać sankcja odszkodowawcza. SN zwrócił także uwagę na fakt, że tego rodzaju „wypowiedzenie” może nie pociągać za sobą negatywnych dla pracownika skutków, jeżeli zachodziły przesłanki rozwiązania przez niego umowy o pracę bez wypowiedzenia. Przesłanki te należy jednak zawsze oceniać indywidualnie w oparciu o stan faktyczny konkretnej sprawy.

Podsumowując omawianą Uchwałę należy wskazać, że wypowiedzenie przez pracownika umowy o pracę zawartej na czas określony, w której nie przewidziano możliwości jej wypowiedzenia, powoduje rozwiązanie umowy o pracę na mocy przepisów o rozwiązaniu przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia. Pracownik w takim przypadku musi się jednak liczyć z odpowiedzialnością odszkodowawczą wobec pracodawcy, chyba że zachodzą przesłanki rozwiązania przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia.