Co grozi za łamanie praw pracownika?

Przeczytaj także: Naruszenie praw pracownika a kodeks karny

Kara grzywny od tysiąca do 30 tysięcy złotych może zostać nałożona na pracodawcę lub osobę działającą w jego imieniu, jeżeli:

• zawiera on z pracownikiem umowę cywilnoprawną w sytuacji, gdy powinna być zawarta umowa o pracę,
• nie potwierdził na piśmie zawartej z pracownikiem umowy o pracę,
• wypowiedział lub rozwiązał z pracownikiem stosunek pracy bez wypowiedzenia,
  naruszając w ten sposób przepisy prawa pracy,
• zastosował wobec pracowników inne kary niż przewidziane w przepisach o odpowiedzialności porządkowej pracowników,
• narusza przepisy o czasie pracy, o uprawnieniach pracowników związanych z rodzicielstwem i zatrudnianiu młodocianych,
• nie prowadzi dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy, akt osobowych pracowników, a jeśli je prowadzi, to pozostawia je w warunkach grożących uszkodzeniem lub zniszczeniem.

Takiej samej karze podlegają pracodawcy, którzy, wbrew obowiązkowi:

• nie wypłacają w ustalonym terminie wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia przysługującego pracownikowi lub uprawnionemu do tego świadczenia członkowi rodziny pracownika albo obniżają bezpodstawnie wysokość tego wynagrodzenia lub świadczenia,
• nie udzielają przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego lub obniżają bez powodu jego wymiar,
• odmawiają wydania pracownikowi świadectwa pracy,
• wstrzymują się od wykonania orzeczenia sądu pracy lub ugody zawartej przed komisją pojednawczą lub sądem pracy,
• nie zawiadamiają w terminie 30 dni właściwego okręgowego inspektora pracy oraz państwowego inspektora sanitarnego o miejscu, rodzaju, zakresie prowadzonej działalności, jak też o zmianie miejsca, rodzaju i zakresu prowadzonej działalności oraz o zmianie technologii, jeżeli może ona powodować zwiększenie zagrożenia dla zdrowia pracowników,
• nie zapewniają, aby budowa lub przebudowa obiektu budowlanego lub jego części, w których mają się znajdować pomieszczenia pracy, była wykonana na podstawie projektów uwzględniających wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy,
• wyposażają stanowiska pracy w maszyny i inne urządzenia techniczne niespełniające wymagań dotyczących oceny zgodności lub dostarczają pracownikowi środki ochrony indywidualnej, które również nie spełniają wymagań dotyczących oceny zgodności,
• stosują materiały i procesy technologiczne bez ustalenia stopnia ich szkodliwości dla zdrowia pracowników i nie podejmują w związku z tym odpowiednich środków ostrożności,
• stosują substancje chemiczne i ich mieszaniny, które są nieoznakowane w sposób widoczny, umożliwiający ich identyfikację,
• używają substancji i mieszanin niebezpiecznych, stwarzających zagrożenie, nieposiadających kart charakterystyki oraz opakowań zabezpieczających przed ich szkodliwym działaniem, pożarem czy wybuchem,
• nie zawiadamiają właściwego okręgowego inspektora pracy, prokuratora lub innego właściwego organu o śmiertelnym, ciężkim czy zbiorowym wypadku przy pracy, o każdym innym wypadku, jeżeli może być on uznany za wypadek przy pracy oraz nie zgłaszają choroby zawodowej lub podejrzenia o taką chorobę oraz nie ujawniają ich albo przedstawiają niezgodne z prawdą informacje, dowody i dokumenty, które dotyczą takich wypadków i chorób,
• nie wykonują w wyznaczonym terminie nakazu Państwowej Inspekcji Pracy lub utrudniają działalność tego organu, szczególnie w zakresie wizytacji w zakładzie pracy,
• bez zezwolenia właściwego inspektora pracy dopuszczają do pracy lub innych zajęć zarobkowych dziecko do ukończenia przez nie 16. roku życia.

Jak widać, lista wykroczeń jest spora. Pracodawcy powinni jednak zdawać sobie sprawę, że łamiąc prawa pracownicze, nie pozostaną bezkarni.

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (art. 281, art. 282, art. 283)

Karolina Łapińska