Odpowiedzialność pracownika za szkodę w mieniu

Przeczytaj także: Wyrządzenie szkody a odpowiedzialność pracownika

Okolicznością, którą pracownik może przywołać na swoją obronę, jest w szczególności zarzut, iż to pracodawca nie zapewnił realnych warunków umożliwiających sprawowanie przez pracownika pieczy nad mieniem. Zaniedbania pracodawcy w tym zakresie mogą przejawiać się m.in. w niewłaściwej organizacji procesu pracy w zakresie gospodarowania mieniem powierzonym pracownikowi bądź powierzeniu mienia pracownikowi, który nie ma ku temu odpowiednich kwalifikacji czy przygotowania zawodowego. Jednak nawet jeżeli pracownik udowodni wystąpienie takich okoliczności, nie przesądza to automatycznie o zwolnieniu go z odpowiedzialności za zaistniałą szkodę. Ze swojej strony musi on dodatkowo wykazać, że nie popełnił zaniedbań w sprawowaniu pieczy nad przekazanym mu mieniem. Wystąpienie uchybień pracownika w tym względzie wyklucza całkowite zwolnienie go z odpowiedzialności materialnej za szkodę, choć może przesądzić o zasądzeniu niższego odszkodowania.

Mało czasu na dochodzenie roszczeń

Generalnie roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem trzech lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne (art. 291 § 1 K.p.). Od tej zasady są jednak wyjątki, dotyczące roszczeń pracodawcy o naprawienie szkody w mieniu powierzonym (art. 291 § 2 K.p.). Roszczenia tego typu ulegają przedawnieniu z upływem jednego roku liczonego od dnia, w którym pracodawca powziął wiadomość o wyrządzeniu szkody przez pracownika.

Należy jednak zauważyć, że odmienny termin przedawnienia dotyczy roszczeń wynikających z prawa wekslowego (m.in. z weksla in blanco, który może być wystawiony na kwotę szkody powstałej w mieniu). Takie roszczenia przedawniają się z upływem trzech lat. Przepisy prawa wekslowego wyłączają w tym przypadku regulacje Kodeksu pracy ustalające roczny termin przedawnienia roszczeń z odpowiedzialności materialnej pracownika. Natomiast w innych sytuacjach dochodzenia odszkodowania od pracownika odpowiedzialnego materialnie, pracodawca musi się "zmieścić" w rocznym terminie przedawnienia roszczenia. Wyjątek od powyższego terminu dotyczy tylko wyrządzenia przez pracownika szkody umyślnie (celowo). Wówczas terminy przedawnienia, znacznie dłuższe niż roczne, wyznacza art. 442¹ Kodeksu cywilnego.

Podstawa prawna

• Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.)
• Ustawa z dnia 23.04.1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. nr 16, poz. 93 ze zm.)

Wydawnictwo Podatkowe GOFIN – wydawca czasopism, Gazety Podatkowej i serwisów internetowych dostarczających specjalistycznej wiedzy z zakresu podatków, rachunkowości, ubezpieczeń i prawa pracy.