Referendarz sądowy - uprawnienia

Przeczytaj także: E-sąd: elektroniczne postępowanie upominawcze

Sąd rejonowy, do którego przekazano w ten sposób jedną ze spraw, powziął wątpliwość, czy praktyka ta jest zgodna z konstytucją. Jego zdaniem rozstrzygnięcie w kwestii właściwości sądu jest czynnością z zakresu wymierzania sprawiedliwości, co – według konstytucji – należy do wyłącznej właściwości sądów.

Jaką funkcję sprawuje referendarz sądowy?

Tymczasem referendarze sądowi nie mają uprawnień sędziów, są bowiem urzędnikami sądowymi. Wprawdzie w zakresie wykonywanych obowiązków referendarz jest niezależny co do treści wydawanych orzeczeń i zarządzeń określonych w ustawach, jednak nie posiada sędziowskiego atrybutu niezawisłości. Referendarze wykonują czynności dokładnie wskazane w kpc. W praktyce w postępowaniu cywilnym referendarz np.:

• prowadzi postępowanie wieczystoksięgowe,
• rozpoznaje wnioski o wpis do rejestru zastawów i do Krajowego Rejestru Zastawów,
• rozpoznaje wnioski o zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata lub radcy prawnego,
• wydaje nakazy zapłaty w postępowaniu upominawczym,
• nadaje klauzulę wykonalności niektórym tytułom egzekucyjnym.

Sąd wniósł pytanie prawne do Trybunału Konstytucyjnego odnośnie do zgodności z konstytucją stosowanej praktyki. Odpowiedź na nie jest niezwykle istotna, bowiem przyjęta praktyka usprawnia e-postępowanie, odciąża sędziów i przyspiesza merytoryczne rozpoznanie sprawy.
Można rozszerzyć uprawnienia referendarzy!

Trybunał uznał, że referendarze sądowi mają prawo podejmować decyzje, czy sprawa rozpoznawana w postępowaniu elektronicznym powinna zostać przekazana właściwemu sądowi powszechnemu. Nie narusza to konstytucji, bowiem przekazanie sprawy do jej merytorycznego rozpoznania innemu sądowi nie jest czynnością z zakresu wymiaru sprawiedliwości.

Ważne!
Przekazując sprawę, referendarz sądowy nie rozstrzyga o prawach i obowiązkach podmiotu, tylko dokonuje proceduralnego rozstrzygnięcia, formalnie koniecznego dla zapewnienia prawidłowego toku postępowania sądowego.

Podstawa prawna:

• Art. 505 ³⁰ Kodeksu postępowania cywilnego.
• Art. 151 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych.
• Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 13 marca 2012 r., sygn. akt P 39/10.

Więcej porad niezbędnych w zarządzaniu spółką, omówienia najnowszych orzeczeń, dzięki którym nie popełnisz kosztownych błędów w Twojej firmie, znajdziesz w biuletynie Spółka z o.o. Serwis prawny Zarządu.