Elastyczne formy zatrudnienia

Przeczytaj także: Elastyczne formy pracy lekiem na fluktuację kadr

Zawieranie z pracownikami umów o pracę na czas nieokreślony to najczęściej stosowana w Polsce forma zatrudnienia. Zapewnia pracownikom największą stabilizację oraz najpełniejszą ochronę spośród przewidzianych przez prawo umów o pracę. Z drugiej jednak strony ogranicza możliwość dopasowania poziomu zatrudnienia do potrzeb i możliwości firmy, w dzisiejszych uwarunkowaniach gospodarczych, okazuje się często zbyt kosztowna.

„Aby dostosować zasoby personalne do aktualnych potrzeb, pracodawcy powinni wykorzystywać elastyczne formy zatrudnienia” – mówi Edyta Dubikowska, Radca prawny w kancelarii Squire Sanders Święcicki Krześniak. „Chodzi o te formy współpracy, które nie są oparte o umowę o pracę na czas nieokreślony, pracę w godzinach ściśle wyznaczonych albo w miejscu, czy pod nadzorem pracodawcy. Pracownik nie zawsze będzie zatrudniony na pełny etat. Możliwe są różne modele współpracy - umowy terminowe, praca w niepełnym wymiarze, praca zdalna, tymczasowa, samozatrudnienie i umowy cywilnoprawne. Wybór właściwego zależy od indywidualnych potrzeb pracodawcy i specyfiki branży, w której działa”.

Umowy terminowe

Rodzaje umów terminowych zostały określone w art. 25 Kodeksu pracy. Ich istotą jest zawieranie na z góry określony czas. Do umów terminowych zalicza się umowę na okres próbny, umowę na czas określony oraz umowę na czas wykonania określonej pracy. Dodatkowo odmianą umowy na czas określony jest umowa zawarta na czas zastępstwa nieobecnego pracownika. Pracownikom zatrudnionym na podstawie umów terminowych przysługuje prawo do płatnego urlopu, oraz zasadniczo gwarancja ośmiogodzinnego dnia i przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy w okresie rozliczeniowym. Pracodawca zawsze musi zgłaszać tych pracowników do ZUS, opłacać ich składki na ubezpieczenia społeczne i zapewnić wstępne, okresowe i kontrolne badania lekarskie.
„Umowa na zastępstwo to niedoceniane przez pracodawców narzędzie, wspierające nieprzerwane, prawidłowe funkcjonowanie przedsiębiorstwa” – komentuje Katarzyna Witkowska-Pertkiewicz, Radca prawny w kancelarii Squire Sanders Święcicki Krześniak. „Pozwala na elastyczne rozwiązywanie problemów kadrowych związanych z usprawiedliwioną nieobecnością pracownika spowodowaną na przykład chorobą, urlopem macierzyńskim, wychowawczym lub bezpłatnym, czy sprawowaniem funkcji społecznej. Ten model zatrudnienia pozwala na związanie się pracodawcy z pracownikiem zastępczym jedynie na okres, w którym działalność pracodawcy tego wymaga. Kluczowym atutem umowy na zastępstwo jest także krótki, bo zaledwie trzydniowy okres wypowiedzenia”.