Czas pracy: czy to już nadgodziny?

Przeczytaj także: Praca w nadgodzinach a rozkład czasu pracy

Czasem pracy jest czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym wyznaczonym miejscu. Pozostawanie w dyspozycji oznacza zaś:

• wykonywanie pracy lub
• oczekiwanie na pracę po wydaniu przez przełożonego polecenia jej wykonywania.

Przełożony wie i nie reaguje - znaczy akceptuje

Praca poza ustalonymi godzinami pracy stanowi pracę w nadgodzinach. Dotyczy to zarówno pracy na wyraźne polecenie przełożonego, jak i bez tego polecenia, ale za wiedzą przełożonego i w interesie pracodawcy. Do powstania nadgodzin wystarczy więc, że pracodawca (kierownik, przełożony pracownika) przynajmniej wie o pracy "po godzinach" podwładnych (i akceptuje ją lub nie reaguje), zwłaszcza gdy taka praca nie jest sporadyczna (zob. wyrok SN z 14 maja 1998 r., I PKN 122/98).

Pracownicy siedzą cicho, nic nam nie grozi. Czyżby?

Nawet jeśli pracownik "bez szemrania" zostaje "po godzinach", nie żądając rekompensaty za nadgodziny, pracodawca nie zawsze będzie bezpieczny. Może się bowiem okazać, że pracownik będzie gromadził dowody na to, że wiele pracował "po godzinach" i dopiero po ustaniu stosunku pracy wystąpi przeciwko pracodawcy z żądaniem zapłaty dodatkowego wynagrodzenia (które przy częstych, wieloletnich nadgodzinach może dać spore kwoty). Dotyczy to nawet kierowników, którzy zwykle nie mają rekompensaty nadgodzin, jednak nie w sytuacji, gdy nadgodziny te występują stale i regularnie.

Pracownik może udowodnić nadgodziny za pomocą wszystkiego, co dokumentuje jego aktywność służbową "po godzinach, np. służbowych e-maili itd., a niekiedy nawet na podstawie zeznań świadków (zob. wyrok SN z 15 marca 2011 r., I PK 183/10).

Podstawa prawna:

• art. 128 § 1, art. 151 § 1 Kodeksu pracy

www.KadryOnline.pl - Serwis specjalistów ds. personalnych. Praktyczne wskazówki dotyczące prawa pracy, najświeższe interpretacje przepisów, informacje o zmianach prawnych, bezpłatne biuletyny e-mailowe.