Dla kogo świadczenia z funduszu socjalnego?

Przeczytaj także: Uprawnienia pracownicze w okresie wypowiedzenia

Zgodnie z ustawą o ZFŚS środki z funduszu mogą być również przeznaczone na pożyczki dla celów mieszkaniowych, jednak na warunkach określonych umową. W rozumieniu przepisów obejmują one m.in. uzupełnienie wkładu budowlanego, pokrycie kosztów wykupu lokalu na własność, uzupełnienie wkładu własnego na budowę domu, mieszkania czy remontów i modernizacji. Kwotę pożyczki na cele mieszkaniowe oraz jej oprocentowanie co roku ustala pracodawca w zależności od środków, którymi dysponuje fundusz.

Z funduszu socjalnego można również opłacić działalność kulturalno-oświatową oraz sportowo-rekreacyjną. Pozwala on całościowo dofinansować m.in. dopłaty do ceny biletów do kina, teatru, na koncert lub inne imprezy kulturalno-rozrywkowe. Podobnie jest z zajęciami sportowymi, basenem czy siłownią itp.

Świadczeniem, które cieszy się bardzo dużym powodzeniem wśród polskich pracodawców, są bony towarowe, talony, kupony czy też inne znaki, które upoważniają do wymiany na towary i usługi. Przyznając bony, pracodawca powinien wziąć pod uwagę sytuację życiową, materialną i rodzinną zatrudnionych. Kwoty, na którą opiewają bony, muszą być zróżnicowane. Wszyscy pracownicy nie mogą otrzymać bonów o jednakowej wartości. − Pracodawcy często mylnie kwalifikują je jako świadczenia rzeczowe, które ustawowo zwolnione są z podatku do 380 zł w roku podatkowym. W myśl artykułu 21 ust. 1 pkt 67 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, świadczeniami rzeczowymi nie są bony, talony czy inne znaki – mówi Agnieszka Janowska, dyrektor działu prawa pracy w TGC Corporate Lawyers.

Z funduszu socjalnego pracodawcy opłacają również wyjazdy i imprezy integracyjne, ale i w tym przypadku muszą być spełnione określne wymogi. Przede wszystkim wyjazd i impreza powinny mieć charakter wypoczynkowy, rekreacyjno-sportowy lub kulturalno-oświatowy, natomiast dofinansowanie dla poszczególnych pracowników zróżnicowane powinno być ze względu na ich sytuację materialną, rodzinną, życiową.

Z funduszu socjalnego pracodawca może również pokryć koszty bezzwrotnych zapomóg w formie finansowej lub rzeczowej. O taką pomoc mogą starać się pracownicy, którzy z powodu wypadków losowych znaleźli się w trudnej sytuacji życiowej (np. pożar mieszkania).

ZFŚS tylko na działalność socjalną

Zgodnie z ustawą o ZFŚS środki z funduszu powinny być przeznaczone na działalność socjalną, czyli na różne formy wypoczynku, sportowo–rekreacyjne, udzielanie pomocy materialnej (rzeczowej lub finansowej), a także zwrotną czy bezzwrotną pomoc na cele mieszkaniowe w warunkach określonych umową.

− Gospodarowanie środkami socjalnymi reguluje ustawa o ZFŚS, ale zdarza się, że pracodawcy próbując rozszerzyć katalog świadczeń wychodzą poza definicję działalności socjalnej.

Przykładami niewłaściwego dysponowania funduszami jest m.in. finansowanie szkoleń czy też innych form edukowania pracowników, opieka medyczna, ubezpieczenia oraz dopłaty do przejazdów i dojazdów do pracy - mówi Dorota Strzelec, psycholog pracy i konsultant ds. zarządzania kadrami
w TGC Corporate Lawyers. − Do działalności socjalnej nie możemy również zakwalifikować finansowania upominków i prezentów dla pracowników oraz dopłat do żywienia zbiorowego (stołówka). Te świadczenia pracodawca musi finansować ze środków obrotowych –dodaje ekspert.

ZUS czy PIT?

Świadczenia z funduszu socjalnego są generalnie zwolnione ze składek ZUS, natomiast częściowo podlegają podatkowi od osób fizycznych (§2 ust. 1 pkt 19 i 21 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, DzU nr 161, poz. 1106ze zm.).