Rozliczanie prywatnych wyjść a system czasu pracy

Przeczytaj także: Wyjścia prywatne w godzinach pracy

Pytanie: Mamy w zakładzie regulaminową przerwę na lunch nie wliczaną do czasu pracy. Godziny pracy:

• od 08.00 do 12.30,
• od 12.30 do 13.30 - przerwa lunchowa,
• od 13.30-17.00 godziny pracy.

Czy biorąc godzinną przepustkę na załatwienie spraw prywatnych pracownik może ją następnego dnia odrobić w czasie przerwy lunchowej?

Odpowiedź: Pracodawca może zwolnić pracownika z pracy w celu załatwienia przez niego spraw osobistych. Jednakże nakazanie pracownikowi odpracowania takiego zwolnienia jest możliwe o tyle o ile nie narusza dobowej oraz średniotygodniowej normy czasu pracy oraz zasady przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy.

Odpracowanie zwolnienia tylko w tej samej dobie pracowniczej

Polecenia odpracowania zwolnienia z pracy w celu załatwienia spraw osobistych może spowodować pracę w godzinach nadliczbowych. Czas wolny od pracy, który pracownik wykorzystuje na załatwienia spraw osobistych nie jest wliczany do czasu pracy pracownika. W czasie tym pracownik nie pozostaje bowiem w dyspozycji pracodawcy, a wymiar czasu wolnego udzielonego pracownikowi na załatwienie spraw prywatnych obniża obowiązujący go wymiar czasu pracy. Natomiast czas, w którym pracownik odpracowuje swoje prywatne wyjście w pełnym zakresie podlega wliczeniu do czasu pracy.

Dlatego też w przypadku zwolnienia pracownika zatrudnionego w podstawowym systemie czasu pracy w pełnym wymiarze czasu pracy, z części dnia pracy, na jego wniosek, pracodawca może zobowiązać pracownika do odpracowania takiego zwolnienia tylko w tym dniu. Takie odpracowanie może w tym przypadku nastąpić w czasie przewidzianej dla wszystkich pracowników 60 minutowej przerwy niewliczanej do czasu pracy.

Przykład:
Pracownik ma stały rozkład czasu pracy od godz. 8.00 do 17.00. Od godziny 12.30 do 13.30 korzysta z przerwy lunchowej. Jednego dnia zgłosił przełożonemu potrzebę wyjścia w sprawach osobistych. Szef zwolnił go na godzinę (od 10 do 11). Nieobecność tą pracownik może odpracować w czasie przerwy na lunch w tym samym dniu. W takim przypadku, ponieważ czas zwolnienia z pracy nie stanowi czasu pracy pracownika, jego dobowy wymiar nie przekroczy 8 godzin. Nie powstanie zatem praca w godzinach nadliczbowych.

Ponadto "odrobienie" przez pracownika zwolnienia z części dnia pracy jest możliwe o tyle o ile nie narusza dobowej oraz średniotygodniowej normy czasu pracy oraz zasady przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy. Oznacza to zatem, iż w przypadku pracownika zatrudnionego w podstawowym systemie czasu pracy w pełnym wymiarze godzin, polecenie "odpracowania" zwolnienia z części dnia pracy możliwe jest tylko w dniu wolnym od pracy, pod warunkiem, iż polecenie takie nie naruszy zasady przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy. W praktyce oznacza to, że jeżeli pracownik pracuje w pełnym wymiarze w podstawowym systemie czasu pracy w zasadzie nie ma możliwości odrobienia prywatnego wyjścia z pracy.