Dwa miejsca pracy w umowie o pracę

Przeczytaj także: Zmiana umowy o pracę na umowę o telepracę

Pytanie: Czy w umowie o pracę z telepracownikiem można określić dwa miejsca pracy? Czy można wskazać, że miejscem świadczenia pracy jest adres zamieszkania oraz siedziba firmy nawet jeśli mieszczą się w różnej miejscowości? Czy w takiej sytuacji wezwanie pracownika do biura (podróż pomiędzy określonymi w umowie miejscami pracy) będzie uznawana za podróż służbową? Na przykład telepracownik przyjeżdża do firmy pracodawcy z Katowic do Warszawy z racji zaplanowanych spotkań. Czy będzie to podróż służbowa? Czy każdy wyjazd pracownika poza miejsce zamieszkania gdzie wykonuje prace będzie dla niego delegacja służbowa?

Odpowiedź: Nie ma przeciwwskazań, aby w zawartej z pracownikiem umowie o pracę wskazać dwa miejsca pracy tj. mieszkanie pracownika oraz siedzibę zakładu pracy. Podróż pomiędzy tak określonymi w umowie miejscami pracy nie będzie dla pracownika podróżą służbową.

1. Strony mają swobodę w kształtowaniu postanowień umów o pracę

Ustalenie miejsca pracy następuje na podstawie zawartego przez pracownika i pracodawcę porozumienia, którego odzwierciedleniem jest podpisana przez strony stosunku pracy umowa o pracę. Pracodawca i pracownik mają swobodę w ustaleniu miejsca, w którym pracownik będzie świadczył pracę. Przepisy prawa pracy nie wprowadzają ograniczeń w tym zakresie.

Zdaniem SN: Miejsce pracy to jeden z istotnych elementów umowy

Należy odróżnić "miejsce pracy" pracownika od "siedziby zakładu pracy". Miejsce świadczenia pracy stanowi jeden z istotnych składników umowy o pracę, obustronnie uzgodniony, objęty ogólnym zakazem jednostronnej zmiany przez któregokolwiek z kontrahentów umowy. Strony zawierające umowę o pracę mają dużą swobodę w określaniu miejsca pracy. Może być ono określone na stałe, bądź jako miejsce zmienne, przy czym w tym ostatnim wypadku zmienność miejsca pracy może wynikać z samego charakteru (rodzaju) pełnionej pracy. Ogólnie pod pojęciem miejsca pracy rozumie się bądź stały punkt w znaczeniu geograficznym, bądź pewien oznaczony obszar, strefę określoną granicami jednostki administracyjnej podziału kraju lub w inny dostatecznie wyraźny sposób, w którym ma nastąpić dopełnienie świadczenia pracy. "Miejsce pracy" nie musi być wyposażone w zaplecze socjalne, kadrowe i techniczne. Wykonywanie pracy w uzgodnionym przez strony "miejscu pracy" pracownika nie rodzi obowiązku płacenia takiemu pracownikowi ani diet, ani świadczeń rozłąkowych." (Wyrok Sądu Najwyższego z 1 kwietnia 1985 r., I PR 19/85, OSP 1986, nr 3, z. 46)

2. Przepisy nie zakazują określania w umowie dwóch miejsc pracy

Zarówno orzecznictwo jak i przepisy prawa pracy nie zakazują określenia w zawartej z pracownikiem umowie o pracę jako miejsca pracy dwóch lokalizacji tj. np. mieszkania pracownika oraz siedziby zakładu pracy, nawet gdy miejsca te znajdują się w dwóch różnych miejscowościach.

Ustalenie miejsca pracy należy do sfery uzgodnień pomiędzy pracownikiem a pracodawcą. Miejsce pracy pracownika może zostać zatem określone poprzez wskazanie w umowie o pracę dwóch miejsc (także różnych miejscowości), w których pracownik będzie świadczył pracę. Miejsce wykonywania pracy jest bowiem związane z rodzajem wykonywanej pracy.