Kiedy podróż służbowa jest czasem pracy?

Przeczytaj także: Nadgodziny a ruchomy czas pracy

Pracownik mobilny

Przykład:

Pan Krzysztof jest zatrudniony w dziale handlowym. Swoją pracę wykonuje na terenie województwa dolnośląskiego. Na początku listopada szef zlecił mu wyjazd służbowy w jednym dniu do klienta w województwie mazowieckim.

Obowiązki pełnione przez Pana Krzysztofa wymagają stałego przemieszczania się po określonym terenie geograficznym (województwo dolnośląskie), które jest zdefiniowane jako miejsce świadczenia pracy. Dotyczy to również innych pracowników mobilnych np. serwisantów czy kierowców.
W tym przypadku wyjazdy nie mają charakteru incydentalnego i należą do standardowych obowiązków służbowych w miejscu świadczenia pracy (wyrok SN z 11 kwietnia 2001 r., I PKN 350/00). Pracodawca musi w tej sytuacji dokładnie określić geograficzny obszar miejsca pracy.

Sąd Najwyższy w wyroku z 19 listopada 2008 r. (II PZP 11/8) stwierdził, że kierowca transportu międzynarodowego odbywający podróże w ramach wykonywania umówionej pracy i na obszarze określonym w umowie jako miejsce świadczenia pracy nie jest w podróży służbowej w rozumieniu art. 77 ⁵ § 1 k.p. Wyjątek stanowi sytuacja kiedy pracownik musi wykonać zadanie poza geograficznym miejscem pracy, w tej sytuacji wyjazd będzie można zakwalifikować jako podróż służbową.

Miejsce pracy powinno być ustalone w taki sposób, aby zatrudniony miał możliwość wykonać swoje obowiązki, dojechać i wrócić w zakresie umówionej dobowej i tygodniowej normy pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym. Zwraca na to uwagę SN w wyroku z 11 kwietnia z 2001 r., (I PKN 350/00). Praca w godzinach nadliczbowych nie powinna być normą, jeśli już się zdarza, to musi wynikać ze szczególnej potrzeby pracodawcy. SN w wyroku z 27 stycznia 2009r., II PK 140/08 potwierdził, że nawet w przypadku przedstawicieli handlowych nadgodziny nie mogą być stałym elementem ich pracy. Nawet jeśli podróżują tylko w ramach swojego geograficznego miejsca pracy i samodzielnie organizują sobie pracę.

W godzinach pracy

Przykład:

Pani Jolanta pracuje codziennie w godzinach od 9 do 17. Otrzymała polecenie służbowe i wyjechała do siedziby klienta w Poznaniu. Pociąg wyjeżdża z Wrocławia o 9 i jest na miejscu o 11. Udaje się taksówką do biura klienta i spędza tam czas do 14.30 i ok. 17 jest na miejscu.

Jeśli wyjazd służbowy ma miejsce w godzinach wykonywania obowiązków podwładnego, to w tej sytuacji zaliczamy w całości go do jego czasu pracy. Zarówno czas poświęcony realizacji zadań (np. spotkanie z klientem), jak również podróż służbowa.

Agnieszka Janowska, radca prawny TGC Corporate Lawyers