Szczególne potrzeby pracodawcy a odpoczynek dobowy

Przeczytaj także: Odpoczynek dobowy i tygodniowy w każdym grafiku

Pytanie: Zatrudnieni u mnie pracownicy wykonują swoje obowiązki na trzech zmianach. Pracownik w danym dniu miał pracować od 6.00 do 14.00, jednak jego zmiennik zachorował i poleciłem mu pracę do godziny 22.00. Następnego dnia pracownik przyszedł na godzinę 9.00, nie na 6.00, tak by po zakończeniu pracy miał zachowane 11 godzin odpoczynku. Czy takie działanie jest prawidłowe?

Odpowiedź: Pracownik, po pracy na swojej zmianie, żeby zastąpić chorego zmiennika, może zostać w pracy na nie więcej niż 5 godzin. Tylko taki porządek pracy zapewni pracownikowi odpoczynek dobowy.

Jeśli jeden z pracowników zachorował i istnieje konieczność zorganizowania za niego zastępstwa, mamy do czynienia z tzw. szczególnymi potrzebami pracodawcy, które uzasadniają polecenie innemu pracownikowi pracy w godzinach nadliczbowych. W takich okolicznościach należy jednak pamiętać, iż szczególne potrzeby pracodawcy, mimo iż uzasadniają polecenie dodatkowej pracy, nie mogą być podstawą skrócenia 11-godzinnego dobowego odpoczynku pracownika.

Zastępstwo pracownika nie może być w opisywanym przypadku wydłużone, nawet w sytuacji, gdyby pracodawca zezwolił pracownikowi na późniejsze rozpoczęcie pracy w kolejnym dniu, co pozwoliłoby na zachowaniu przez pracownika 11 godzin odpoczynku. Nieprzerwany 11-godzinny odpoczynek musi być bowiem zapewniony w dobie pracowniczej, a wiec w kolejnych 24 godzinach poczynając od godziny rozpoczęcia pracy w danym dniu, zgodnie z obowiązującym pracownika harmonogramem czasu pracy.

Przykład:
Pracownik wykonywał w poniedziałek pracę na I zmianie przypadającej od godziny 6.00 do 14.00. Jak się jednak okazało, zachorował jego zmiennik. Pracodawca, aby zorganizować zastępstwo za nieobecnego pracownika, polecił jego poprzednikowi pozostanie w pracy do godziny 22.00. Aby zapewnić 11-godzinny odpoczynek dobowy, pracodawca polecił pracownikowi, żeby kolejnego dnia rozpoczął pracę nie o godzinie 6.00, lecz o godzinie 9.00. Takie postępowanie stanowi wykroczenie, 11-godzinny odpoczynek dobowy musi bowiem mieścić się w dobie pracowniczej, a więc w omawianym przypadku, pomiędzy godzina 6.00 w poniedziałek a 6.00 we wtorek. Pracodawca nie może zatem polecić pracownikowi dłuższej pracy niż do godziny 19.00. Tylko takie polecenie nie spowoduje bowiem naruszenia odpoczynku 11- godzinnego w danej dobie pracowniczej.

Podstawa prawna:

• art. 132 § 1 i § 2 pkt 2 kp.

www.KadryOnline.pl - Serwis specjalistów ds. personalnych. Praktyczne wskazówki dotyczące prawa pracy, najświeższe interpretacje przepisów, informacje o zmianach prawnych, bezpłatne biuletyny e-mailowe.