Restrukturyzacja spółki z o.o. a umorzenie udziałów

Przeczytaj także: Polski Ład a neutralność podatkowa restrukturyzacji

Dotychczasowi wspólnicy przechodzą do nowej spółki

Po zarejestrowaniu podwyższenia kapitału zakładowego można przystąpić do właściwego etapu transakcji z inwestorem, polegającego na przejściu dotychczasowych wspólników do nowej spółki - do której uprzednio został wniesiony aport - z wykorzystaniem instytucji dobrowolnego umorzenia ich udziałów (art. 199 ksh) w zamian za udziały w nowej spółce. Umorzenie udziałów dotychczasowych wspólników wymaga co prawda obniżenia kapitału zakładowego zadłużonej spółki, które w zwykłym trybie wiąże się z obowiązkiem dokonania przez zarząd spółki ogłoszenia o uchwalonym obniżeniu z wezwaniem wierzycieli spółki do wniesienia sprzeciwu w terminie trzech miesięcy od ogłoszenia, ale etap ten można pominąć, jeśli równocześnie z obniżeniem kapitału zakładowego nastąpi jego podwyższenie co najmniej do pierwotnej wysokości (por. art. 264 § 2 ksh).

Wszystkie udziały w tak podwyższanym kapitale zakładowym spółki obejmuje wówczas inwestor za uzgodnioną uprzednio przez strony cenę. Z wpłaconych przez inwestora środków spółka spłaca zobowiązania, które nie zostały przeniesione do nowej spółki wraz z aportem i w rezultacie każda ze stron osiąga zakładany przez siebie cel transakcji – dotychczasowi wspólnicy kontynuują swoją działalność

Cały ciąg czynności formalno–prawnych związanych z podejmowaniem uchwał w sprawie umorzenia udziałów dotychczasowych wspólników, obniżenia kapitału zakładowego z jednoczesnym jego podwyższeniem co najmniej do pierwotnej wysokości, oświadczeniem inwestora o objęciu udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym i dodatkowymi umowami o przeniesieniu przez spółkę na wspólników udziałów w nowej spółce tytułem wynagrodzenia za umarzane udziały, można przeprowadzić w ciągu jednego zgromadzenia wspólników i jednego spotkania stron u notariusza. Po ich zakończeniu pozostaną już tylko do realizacji odpowiednie czynności rejestracyjne w KRS każdej ze spółek.

Wskazany tryb restrukturyzacji i sprzedaży spółki może być oczywiście stosowany w różnych konfiguracjach szczegółowych, w zależności od potrzeb i założeń wypracowanych dla konkretnej transakcji z inwestorem. Ma on tę zaletę, że możliwe jest jego pełne przeprowadzenie w stosunkowo krótkim czasie w porównaniu z procedurą podziałową przewidzianą przepisami ksh. Ponadto pozwala na zaplanowanie optymalnego wariantu związanych z taką restrukturyzacją obciążeń podatkowych. Opisany model transakcyjny jest szczególnie chętnie stosowany przez spółki w przypadkach, gdy z rozmaitych względów – czy to formalnych, czy biznesowych - istotny jest czas, w jakim dojdzie do zakończenia procesu restrukturyzacji i faktycznego przejęcia spółki przez inwestora.