Odpowiedzialność prawna za dane osobowe w firmie

Przeczytaj także: Zgoda na przetwarzanie danych osobowych

Jest to przestępstwo umyślne, co oznacza, że w zasadzie karanie z tytułu tego artykułu nie będzie praktycznie możliwe, bo dowód, że zbiór nie został zarejestrowany z rozmysłem może być niezmiernie trudny. Brak aktualizowania zgłoszeń zgłoszeń nie jest karany z tego artykułu, w tej sprawie możliwe jest jedynie postępowanie administracyjne. Co prawda art. 42 ust. 4 podkreśla, że „do zgłaszania zmian stosuje się odpowiednio przepisy o rejestracji zbiorów danych” co mogłoby prowadzić do wniosku, że brak aktualizacji mógłby być jednak karany na podstawie tego artykułu. Tak jednak nie jest, dowodem na to jest chociażby fakt, że w trakcie ostatnich prac nad nowelizacją zaproponowane w tej sprawie zapisy przewidujące sankcje za niedopełnienie obowiązku aktualizowania zgłoszenia zbioru4 zostały usunięte. Zatajenie lub podanie fałszywych informacji w zgłoszeniu rejestracyjnym (np. że prowadzona jest ewidencja upoważnień podczas gdy w rzeczywistości jej nie ma) może być karane z art. 271 Kodeksu karnego (poświadczenie nieprawdy).

Art. 54. – niedopełnienie obowiązku poinformowania

Kto administrując zbiorem danych nie dopełnia obowiązku poinformowania osoby, której dane dotyczą, o jej prawach lub przekazania tej osobie informacji umożliwiających korzystanie z praw przyznanych jej w niniejszej ustawie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Obowiązek informacyjny wobec osoby powstaje na skutek zapisów art. 24 i 25, które zobowiązują administratora danych do informowania m.in. o adresie swojej siedziby, celu zbierania danych, prawie dostępu, itd. Jest on też elementem art. 32 i 33 , które zobowiązują do udzielenia informacji osobie na jej wniosek. Występek ten można popełnić wyłącznie umyślnie, co w zasadzie prowadzi do konieczności udowodnienia, że celowo administrator nie udzielił informacji. W przypadku żądanie informacji przez osobę zainteresowaną dowodem będzie brak odpowiedzi w terminie 30 dni. Podanie fałszywych informacji np. co do celu lub danych administratora może być karane z art. 271 Kodeksu karnego (poświadczenie nieprawdy).

Art. 54a – utrudnianie czynności kontrolnych

Czynności kontrolne uznane zostały przez ustawodawcę za bardzo ważne, stąd ustawa nakazuje umożliwić ich wykonanie (art. 15 ust. 1), a ich uniemożliwianie lub utrudnianie będzie karane.

Kto inspektorowi udaremnia lub utrudnia wykonanie czynności kontrolnej, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

W przepisie użyto wyrazów udaremnia i utrudnia, co oznacza odpowiednio całkowite uniemożliwienie wykonania kontroli oraz doprowadzenie, że kontrola napotka na takie przeszkody, że jej cel nie zostanie osiągnięty. Występek ten popełni właściciel fi rmy, który np. zleci służbom ochrony nie wpuszczać inspektorów na teren zakładu. W tym zapisie zawiera się także nie realizowanie żądań o których mowa w art. 14 pkt 1–4 ustawy tj. m.in. odmowa udzielenia wyjaśnień, niedopuszczenie do oględzin urządzeń, nośników itp. Szczególną trudność może sprawiać ocena, co jest utrudnianiem.

Z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca 2002 r., sygn. V KKN 454/00 dowiadujemy się, że „nieprzychylne, niekulturalne, czy nawet niegrzeczne traktowanie kontrolujących nie może być uznane za zachowanie wyczerpujące znamię czasownikowe „utrudnia” w rozumieniu przepisu art. 83 k.k.s. Wszak przestępstwem skarbowym w rozumieniu art. 83 k.k.s. jest udaremnianie lub utrudnianie wykonania czynności służbowej osobie uprawnionej. Ustawa przykładowo wymienia czynności wykonawcze powodujące udaremnienie lub utrudnienie. Są to: odmowa okazania księgi, jej niszczenie, uszkodzenie, czynienie bezużyteczną, ukrycie lub usunięcie. Nie stanowi więc odmowy okazania księgi niemożność jej okazania przez obecnego w danym momencie pracownika podmiotu kontrolowanego ani też żądanie, skierowane do kontrolującego, o pisemne określenie dokumentów, jakie mają być okazane i terminu tego okazania. Niewątpliwie utrudnianiem w znaczeniu art. 83 k.k.s. nie jest też zamiana pomieszczenia udostępnionego kontrolującemu, mimo że z reguły wiąże się z chwilowym zamieszaniem i wywołuje sytuację przejściowo kłopotliwą”.

Naruszenie art. 54a stanowi przestępstwo umyślne. Zatem jeśli osoba doprowadzi to udaremnienia albo utrudnienia kontroli, ale nie miała takiego zamiaru, to nie będzie odpowiadać z tego artykułu. Na pewno utrudnieniem nie będzie, jeżeli inspektorzy nie zostaną dopuszczeni do wykonania kontroli, ponieważ nie okazali legitymacji i upoważnienia, które zobowiązani są okazać (art. 15 ust. 3).