Odprawa pośmiertna

Przeczytaj także: Wysokość odprawy pośmiertnej a zmiana pracodawcy

Uprawnionymi do otrzymania odprawy pośmiertnej są członkowie rodziny pracownika:

1. małżonek;
2. inny członek rodziny spełniający warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Do kręgu osób spełniających warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej zalicza się:

1. dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione;
2. przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, w tym również w ramach rodziny zastępczej;
3. rodzice - za rodziców uważa się również ojczyma i macochę oraz osoby przysposabiające.

Renta rodzinna przysługuje dzieciom, które w chwili śmierci pracownika nie miały ukończonych 16 lat; po ukończeniu 16 roku życia a przed osiągnięciem 25 lat pobierały nauki w szkole albo w okresach wyżej wymienionych stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy. Do wystąpienia z roszczeniem o wypłatę odprawy pośmiertnej nie jest konieczne faktyczne pobieranie renty rodzinnej, tylko spełnianie warunków do jej otrzymania w chwili śmierci pracownika. Małżonek zmarłego nie musi spełniać warunków wymaganych do otrzymania powyższej renty, jednakże przebywanie w separacji w chwili śmierci wyklucza go z kręgu osób uprawnionych. Separacja wywiera bowiem takie skutki jak rozwiązanie małżeństwa przez rozwód.

Odprawę pośmiertną dzieli się w częściach równych pomiędzy wszystkich uprawnionych członków rodziny. W sytuacji, gdy uprawnioną jest tylko jedna osoba przysługuje jej odprawa w wysokości połowy odpowiedniej kwoty. Jeżeli zmarły pozostawał w chwili śmierci w kilku stosunkach pracy, odprawa należy się od każdego z pracodawców.

Charakter prawny odprawy pośmiertnej, jako świadczenia wynikającego lub nie ze stosunku pracy, jest od wielu lat różnie klasyfikowany w doktrynie i judykaturze. Ostatecznie przyjmuje się, iż jest samodzielnym roszczeniem bliskich zmarłego pracownika, przysługującym na podstawie przepisów prawa pracy, ale nie wchodzącym do masy spadkowej po zmarłym. Ponieważ prawo do odprawy jest związane ze stosunkiem pracy, z tego względu podlega rozpoznaniu przez sądy pracy.