Sprawdź czy klauzula umowna jest niedozwolona

Przeczytaj także: Ochrona konsumenta: niedozwolone klauzule umowne

Pytanie:
Umowa przyłączeniowa zawiera zapis, że po podłączeniu węzła odbiorca musi pobierać ciepło przez okres 5ciu lat. Wcześniejsza rezygnacja z poboru ciepła zmusza klienta do zapłacenia kary w kwocie określonej w umowie przyłączeniowej. Czy jest dopuszczalny taki zapis, czy nie jest klauzulą abuzywną?

Odpowiedź:
Według mnie, choć nie znam kontekstu w jakim zawarte jest opisane postanowienie i całokształtu umowy, należy uznać, że wskazana przez Panią klauzula wypełniać może przesłanki, według których niedozwolone są klauzule które:

• pozbawiają wyłącznie konsumenta uprawnienia do rozwiązania umowy, odstąpienia od niej lub jej wypowiedzenia,
• nakładają wyłącznie na konsumenta obowiązek zapłaty ustalonej sumy na wypadek rezygnacji z zawarcia lub wykonania umowy,
• nakładają na konsumenta, który nie wykonał zobowiązania lub odstąpił od umowy, obowiązek zapłaty rażąco wygórowanej kary umownej lub odstępnego.

Co to są niedozwolone klauzule umowne?

Klauzule niedozwolone, czyli niedozwolone postanowienia umowne, to postanowienia umowy zawieranej z konsumentem, które nie zostały z nim uzgodnione indywidualnie i które kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami i rażąco naruszający jego interesy. Takie klauzule nie wiążą konsumenta. Klauzule te noszą nazwę klauzul abuzywnych.

Czy wskazana klauzula jest klauzulą abuzywną?

Na to, czy określona klauzula jest klauzulą abuzywną trzeba spojrzeć z dwóch punktów widzenia. Najpierw sprawdź, czy klauzula została już uznana za niedozwoloną. Należy to sprawdzić w rejestrze klauzul niedozwolonych. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów prowadzi Rejestr Klauzul Niedozwolonych. Rejestr zawiera spis tych postanowień umownych, które zostały uznane za niedozwolone prawomocnym wyrokiem Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Rejestr jest jawny i dostępny na stronie internetowej urzędu www.uokik.gov.pl. Każda z zarejestrowanych niedozwolonych klauzul umownych posiada swój numer porządkowy. Choć Rejestr liczy obecnie około 1300 klauzul, łatwo się po nim poruszać. Jest skonstruowany w formie tabeli, a szczególnie pomocny jest przypis, przy każdej klauzuli, jakiej branży dotyczy.

Zastanów się czy klauzula umowna może zostać uznana za niedozwoloną przez sąd

Kryteria uznania klauzuli za niedozwoloną określa Kodeks cywilny. Zawierając z konsumentem umowę, warto ocenić zgodność postanowienia umowy z prawem i dobrymi obyczajami. Dokonuje się tego według stanu z chwili zawarcia umowy, biorąc pod uwagę treść umowy oraz okoliczności zawarcia, a także uwzględniając umowy pozostające w związku z umową obejmującą postanowienie będące przedmiotem oceny. Jeśli sprawa trafi do sądu, sąd w taki właśnie sposób będzie analizował postanowienia umowy.