Kontrakty menedżerskie

Przeczytaj także: Kobieta - menedżer a rynek pracy

Czym zatem tak naprawdę jest kontrakt menedżerski? Kontrakt menedżerski to umowa, na podstawie której osoba przyjmująca zlecenie, czyli menedżer, zobowiązuje się do odpłatnego i stałego zarządzania przedsiębiorstwem zleceniodawcy w jego imieniu i na jego rzecz. Jest to powszechnie przyjęta definicja kontraktu menedżerskiego, którego przedmiotem jest przedsiębiorstwo dającego zlecenie, przy czym nie stanowi ono elementu koniecznego do zawarcia tejże umowy. Innymi słowy, gdy przedsiębiorca zechce oddać menedżerowi w zarządzanie np. konkretny dział albo projekt realizowany w ramach jego przedsiębiorstwa, wtedy również możemy mówić o kontrakcie menedżerskim. Zatem jest to umowa o zarządzanie, dwustronnie zobowiązująca i wzajemna, która dochodzi do skutku na mocy porozumienia stron.

Konstruując kontrakt menedżerski, należy jednoznacznie określić czy będzie on mieć charakter umowy cywilnoprawnej, czy umowy o pracę. W przypadku wyboru cywilnoprawnego kontraktu menedżerskiego należy unikać postanowień charakterystycznych dla umowy o pracę. W późniejszym czasie nie powstaną przez to wątpliwości co do charakteru prawnego samego kontraktu, jak również stosunku prawnego łączącego menedżera z przedsiębiorcą.

Cywilnoprawny kontrakt menedżerski

Kontrakt menedżerski sensu stricto pozwala na ukształtowanie relacji pomiędzy menedżerem, a przedsiębiorcą w sposób bardziej elastyczny. Zważywszy, że jest to umowa nienazwana (nie została unormowana przez ustawodawcę jako odrębna umowa), wyznacznikiem praw i obowiązków stron kontaktu menedżerskiego jest jej treść. W świetle Kodeksu cywilnego do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. Warto zauważyć, że autonomia stron w kształtowaniu treści kontraktu menedżerskiego jest praktycznie nieskrępowana. Strony muszą jednak uważać, aby treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku prawnego, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Kontrakt menedżerski powinien mieć formę pisemną. Co do zasady, jest umową starannego działania, co oznacza, że menedżer zobowiązany jest do wykonywania swoich obowiązków umownych z należytą starannością, nie jest natomiast zobowiązany do osiągnięcia określonego rezultatu. Przedmiotem kontraktu jest świadczenie przez menedżera usług polegających na zarządzaniu przedsiębiorstwem. Taki kontrakt cywilnoprawny może uzyskać postać umowy mieszanej. Dzieje się tak w przypadku, gdy oprócz elementów charakterystycznych dla umowy zlecenia wprowadzi się postanowienia obligujące menedżera od osiągnięcia określonego rezultatu, np. określonych wyników sprzedaży czy zysku.

Cywilnoprawny kontrakt menedżerski pozbawiony jest regulacji dotyczących nadzoru nad menedżerem, co pozwala mu na swobodny dobór metod zarządzania. Menedżer nie jest również zobowiązany do wypełnia poleceń przedsiębiorcy. Kontrakt tego typu zapewnia jednak mniejszą ochronę niż jego odpowiednik skonstruowany w oparciu o umowę o pracę. Nie znajdą do niego zastosowania przepisy kodeksy pracy, w szczególności dotyczące pracy w godzinach nadliczbowych, płatnego urlopu wypoczynkowego czy wreszcie ograniczonej odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną pracodawcy. Dlatego też menedżer musi pamiętać o szczegółowym uregulowaniu wszelkich kwestii dotyczących zarządzania, ponieważ to umowa jest źródłem jego praw i obowiązków.