Obliczenie urlopu proporcjonalnego

Przeczytaj także: Urlop wypoczynkowy a urlop bezpłatny

Po pierwsze: ustalenie stażu pracy

W pierwszej kolejności należy ustalić, jakim stażem pracy legitymuje się dany pracownik. Chodzi bowiem o to, aby było wiadomo, czy obliczenie urlopu proporcjonalnego, który mu przysługiwał za okres zatrudnienia od lutego do połowy kwietnia, należy rozpocząć od 20 dni (jeśli pracownik nie ma 10-letniego stażu pracy) czy od 26 dni (w razie co najmniej 10-letniego stażu pracy) na rok. Możliwe również, że jest to pierwsza praca zawodowa w życiu takiego pracownika. Wówczas zasady nabywania prawa do urlopu oraz przysługujący mu wymiar urlopu będą nieco inne niż w przypadku pracownika z wieloletnim stażem pracy.

Po drugie: ustalenie urlopu wykorzystanego w danym roku

W następnej kolejności trzeba ustalić, czy pracownik w danym roku kalendarzowym był zatrudniony u innego pracodawcy, a jeśli tak, to - do kiedy i ile urlopu wypoczynkowego za 2011 r. u tego pracodawcy już wykorzystał. Możliwe bowiem, że pracownik był zatrudniony u poprzedniego pracodawcy i wykorzystał u niego urlop wypoczynkowy za 2011 r. w wyższym wymiarze niż przysługujący mu ze względu na okres zatrudnienia u tego pracodawcy w tym roku.

Obydwie kwestie ustala się na podstawie dostarczonych przez pracownika dokumentów, w tym w szczególności:

• świadectwa pracy z poprzednich zakładów pracy,
• świadectwa ukończenia szkół ponadgimnazjalnych,
• zaświadczenia z urzędu pracy o pobieraniu zasiłku dla bezrobotnych lub stypendium.

Dokumenty te pozwolą ustalić, czy pracownik był wcześniej zatrudniony u innego pracodawcy lub u innych pracodawców (informacje te zaś pozwolą ustalić tzw. staż urlopowy pracownika) oraz ile urlopu wypoczynkowego za dany rok pracownik wykorzystał (ilość wykorzystanego urlopu wypoczynkowego u poprzedniego pracodawcy może mieć wpływ na ilość przysługującego w danym roku kalendarzowym urlopu w nowym zakładzie pracy, np. gdy zatrudnienie w poprzednim zakładzie pracy zakończyło się w styczniu, a pracownik wykorzystał więcej urlopu niż mu przysługiwało).

W zależności od okoliczności możliwe są następujące warianty:

1. Pierwsza praca w życiu - pracownik nabywa prawo do urlopu w wymiarze 1/12 z 20 dni po przepracowaniu jednego miesiąca. W takiej sytuacji upływ miesiąca ustala się zgodnie z potocznym rozumieniem tego terminu (a nie przy zachowaniu zasad wynikających z art. 112 Kodeksu cywilnego); obliczając wymiar urlopu przysługujący po miesiącu pracy, pracodawca nie musi zaokrąglać wyniku do pełnych dni (choć z praktycznego punktu widzenia może to zrobić). Ważne jest przy tym, ile takich pełnych miesięcy pracownik przepracował. Za niepełny rozpoczęty miesiąc pracy urlop nie przysługuje, chyba że po zakończeniu tego zatrudnienia pracownik podejmie kolejne zatrudnienie w tym samym roku kalendarzowym (u tego samego lub u innego pracodawcy). Wówczas okresy pracy będą podlegały sumowaniu i po przepracowaniu łącznie 30 dni pracownik będzie miał prawo do urlopu w wymiarze kolejnej 1/12 z 20 dni (w sytuacji gdy w zatrudnieniu występują przerwy, miesięczny okres zatrudnienia ustala się, licząc miesiąc jako 30 dni - według art. 114 kc):

• 1/12 z 20 dni = 1,66 dnia urlopu po miesiącu pracy (można zaokrąglić do 2 dni);
• 1,66 dnia x 2 pełne miesiące = 3,32 dnia urlopu (można zaokrąglić do 4 dni).

2. Kolejna praca w życiu, ale pierwsza w 2011 r. - przysługujący urlop wypoczynkowy należy ustalić proporcjonalnie za miesiące luty, marzec i kwiecień, traktując kwiecień jako cały przepracowany miesiąc. Wynik mnożenia obowiązkowo zaokrągla się do pełnego dnia. W zależności od stażu pracy:

• 3/12 z 20 dni = 5 dni urlopu;
• 3/12 z 26 dni = 6,5 dnia urlopu (zaokrągla się do 7 dni).

3. Kolejna praca w życiu i kolejna w 2011 r. - jeśli pracownik pracował w danym roku u innego pracodawcy, istotne będzie, ile urlopu za ten rok u niego wykorzystał. Zdarza się bowiem i tak, że pracownik pracując u poprzedniego pracodawcy w styczniu 2011 r., wykorzystał więcej niż przysługujące mu 2 lub 3 dni urlopu (odpowiednio 1/12 z 20 dni i 1/12 z 26 dni obowiązkowo zaokrąglone do pełnego dnia), np. wskutek oczywistej omyłki rachunkowej służb kadrowych zatrudniającego, w razie wykorzystania 4 dni urlopu na żądanie, lub w razie gdy stosunek pracy ustał po wykorzystaniu zaplanowanego urlopu wypoczynkowego, np. pracownik wykorzystał 7 dni urlopu w styczniu, a po urlopie złożył dwutygodniowe wypowiedzenie. Wówczas wymiar przysługującego pracownikowi urlopu proporcjonalnego u kolejnego pracodawcy ulega odpowiedniemu zmniejszeniu.

Dodatkowo, jeśli w danym zakładzie pracownik był zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, tj. na niepełny etat, wówczas wymiar przysługującego mu urlopu wypoczynkowego trzeba ustalić z uwzględnieniem proporcji do niepełnego etatu (np. pracownik zatrudniony na 1/2 etatu będzie miał prawo do urlopu w wymiarze 1/2 wymiaru ustalonego zgodnie z powyższymi zasadami), zaokrąglając niepełny dzień urlopu "w górę" do pełnego dnia.

Podstawa prawna:

• art. 153 § 1, art. 154 § 1-2, art. 155, art. 1551 § 1-2, art. 1552a § 1-2, art. 1553 § 1 kp.

www.KadryOnline.pl - Serwis specjalistów ds. personalnych. Praktyczne wskazówki dotyczące prawa pracy, najświeższe interpretacje przepisów, informacje o zmianach prawnych, bezpłatne biuletyny e-mailowe.