Odszkodowanie dla pracownika i dla pracodawcy

Przeczytaj także: Bezprawne wypowiedzenie i zwolnienie: zbieg roszczeń

Błąd przy wypowiedzeniu może kosztować

Dokonanie wypowiedzenia lub rozwiązania umowy w trybie natychmiastowym z naruszeniem przepisów prawa pracy pociąga za sobą określone konsekwencje finansowe. Polegają one na wypłacie odszkodowania przez stronę winną naruszenia odpowiednich regulacji. W zdecydowanej większości obowiązek wypłaty odszkodowania ciąży na pracodawcy. Jest on zagrożony tą sankcją zarówno gdy w sposób wadliwy dokona wypowiedzenia umowy, jak też gdy bezprawnie rozwiąże ją bez wypowiedzenia. Granice odszkodowania są jednak przez prawo pracy poważnie ograniczone. W przypadku wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony przysługuje ono w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie mniej jednak niż wynagrodzenie za okres wypowiedzenia (art. 47¹ K.p.). Natomiast w razie wypowiedzenia przez pracodawcę umowy zawartej na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy, odszkodowanie przysługuje za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za 3 miesiące.

Odszkodowanie za rozwiązanie terminowej umowy o pracę przysługuje tylko w razie popełnienia przez pracodawcę uchybień formalnych.

Wyjątkowo, w razie wypowiedzenia terminowej umowy o pracę pracownicy w ciąży albo na urlopie macierzyńskim lub pracownikowi-ojcu wychowującemu dziecko w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego, wysokość odszkodowania dla pracownika ustalana jest na zasadach obowiązujących przy umowach bezterminowych.

Wadliwa dyscyplinarka z odszkodowaniem

Pracodawca, który zwolnił pracownika w trybie natychmiastowym z naruszeniem przepisów, może być zobowiązany do wypłaty odszkodowania z tego tytułu. Przysługuje ono zwolnionemu pracownikowi w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony albo na czas wykonania określonej pracy, odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za 3 miesiące (art. 58 K.p.).

Czasami zdarzają się sytuacje, kiedy pracodawca dokonał natychmiastowego zwolnienia (dyscyplinarki) w trakcie biegnącego już wypowiedzenia. W takim przypadku drugie oświadczenie pracodawcy "anuluje" wcześniejsze wypowiedzenie, w związku z czym pracownik może się odwołać i wnieść roszczenie o odszkodowanie od rozwiązania umowy w tym ostatnim trybie. Odszkodowanie przysługuje wówczas w wysokości wynagrodzenia za czas do upływu okresu wypowiedzenia (art. 60 K.p.).

Odszkodowanie za nagłe wygaśnięcie umowy

Zatrudnienie kończy się najczęściej w konsekwencji rozwiązania umowy przez jedną ze stron. Zdecydowanie rzadziej dochodzi do ustania zatrudnienia w związku z wygaśnięciem umowy o pracę. Ma ono miejsce tylko wtedy, gdy przewidują to odpowiednie przepisy prawa pracy. Jedną z sytuacji powodujących wygaśnięcie umowy o pracę jest śmierć pracodawcy. Osobie, która straciła zatrudnienie z tego powodu, przysługuje prawo do odszkodowania w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Jeżeli wygaśnięcie dotyczyło umowy na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy, odszkodowanie ogranicza się do wynagrodzenia za okres dwóch tygodni (art. 63² K.p.). Nie przysługuje ono jednak w przypadku, gdy pracownik został przejęty przez następcę prawnego zmarłego pracodawcy, na podstawie art. 23¹ K.p.