Pozyskiwanie inwestorów nie tylko przez wejście na giełdę

Przeczytaj także: Private Equity czy Venture Capital?

Tego rodzaju inwestorzy są często skłonni udostępnić kapitał małym i średnim przedsiębiorstwom z dużym potencjałem rozwoju (np. przedsiębiorstwom innowacyjnym), licząc się z dużym ryzykiem inwestycji, ale oczekując ponadprzeciętnej stopy zwrotu. Pozyskanie tego rodzaju inwestora, może zresztą, w związku z poprawą kondycji finansowej przedsiębiorstwa w wyniku inwestycji, zwiększeniem jego wiarygodności czy też uzyskaniem dzięki inwestorowi dostępu do specjalistycznego know-how w zakresie rynku kapitałowego i finansów, ułatwić pozyskanie dalszego finansowania, już w bardziej tradycyjnych formach (np. kredyt lub wejście na giełdę).

W publikacjach na temat specyfiki działania inwestorów realizujących strategię private equity lub venture capital, mówi się wiele na temat ekonomicznych korzyści związanych z taką strategią. Warto jednak zwrócić uwagę także na kwestie prawne, które łączą się z podjęciem przez danego przedsiębiorcę starań o pozyskanie tego rodzaju inwestora. Podmioty realizujące strategię private equity lub venture capital, działają często w formie funduszy inwestycyjnych, niekiedy w formie spółek prawa handlowego, a niekiedy nawet jako osoby fizyczne (tacy indywidualni inwestorzy często są nazywani aniołami biznesu - business angels). Ponieważ podmioty te angażują się w inwestycje o dużym stopniu ryzyka, nie oczekując tradycyjnych zabezpieczeń, jakie są stosowane np. przez banki udzielające kredytów, często podmiot udostępniający kapitał, zwłaszcza gdy jest inwestorem instytucjonalnym, oczekuje zawarcia szczegółowej umowy inwestycyjnej.

Tego rodzaju umowa inwestycyjna określa zazwyczaj kwestie dotyczące zaangażowania kapitałowego w spółkę prawa handlowego prowadzącą przedsiębiorstwo, które ma być dofinansowane (np. objęcie akcji lub udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym). Podmioty udostępniające kapitał, oczekują także często zabezpieczenia swojego interesu, poprzez zapewnienie sobie stosownego wpływu na działalność dofinansowanej spółki. Umowy inwestycyjne tego rodzaju przewidują zatem zazwyczaj także postanowienia dotyczące wprowadzenia określonych zmian w umowie lub statucie spółki, np. co do podejmowania uchwał na walnych zgromadzeniach lub zgromadzeniach wspólników, powoływania zarządu lub rady nadzorczej itp. Z uwagi na wspomniane wyżej ryzyko związane z omawianym rodzajem inwestycji, w umowach inwestycyjnych pojawiają się także postanowienia zapewniające zniwelowanie w pewnym stopniu tego ryzyka, poprzez zapewnienie w określonym zakresie z góry ustalonej stopy zwrotu.

Osiąga się to np. przez zastosowanie różnego rodzaju konstrukcji opcji sprzedaży lub kupna akcji lub udziałów, między nowym inwestorem a dotychczasowymi akcjonariuszami lub udziałowcami. Niekiedy, umowy inwestycyjne przewidują także postanowienia mające na celu zmotywowanie kadry menadżerskiej (zarządu), do osiągania dobrych wyników, co ma szczególne znaczenie dla rozwoju przedsiębiorstwa – również w tym zakresie mogą mieć zastosowanie konstrukcje opcyjne, dotyczące udziałów lub akcji spółki. Inwestorom zależy także często, aby spółka w którą angażują się kapitałowo, po pewnym czasie została wprowadzona na giełdę lub np. do alternatywnego systemu obrotu (rynek NewConnect), co ułatwia np. zrealizowanie zysków z inwestycji. Umowy inwestycyjne zawierają zatem także postanowienia dotyczące podjęcia starań zmierzających do wprowadzenia spółki na giełdę lub inny rynek.