Praca w warunkach uciążliwych w systemie równoważnym

Przeczytaj także: Harmonogram czasu pracy - błędy

Pytanie: W naszej firmie pracują osoby zatrudnione w warunkach szczególnie uciążliwych i szkodliwych dla zdrowia, np. palacze. Pracownicy ci wystosowali prośbę o zatrudnienie ich w równoważnym czasie pracy z możliwością wykonywania pracy do 12 godzin. Jednakże art. 145 kp wprowadza ograniczenie normy czasu pracy dla takich pracowników. Czy zatem można ustalić czas pracy zgodnie z zasadami zaproponowanymi przez pracowników?

Odpowiedź: Tak, w odniesieniu do pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia możesz zastosować równoważny system czasu pracy.

Powszechnie obowiązujące przepisy nie określają, jaką pracę uważa się za wykonywaną "w warunkach szczególnie uciążliwych lub szczególnie szkodliwych dla zdrowia". Wykaz takich prac ustala sam pracodawca po konsultacji z pracownikami lub ich przedstawicielami oraz po zasięgnięciu opinii lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami. Jeżeli wykaz takich prac u pracodawcy powstanie, przepisy Kodeksu pracy przewidują możliwość skrócenia norm czasu pracy pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnie uciążliwych lub szczególnie szkodliwych dla zdrowia (normy kodeksowe to 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin tygodniowo). Nie zostały jednak określone granice, w jakich normy te mają zostać obniżone. Poza tym zamiast skrócenia norm czasu pracy pracodawca może podjąć decyzję o ustanowieniu przerw w pracy wliczanych do czasu pracy.

W Kodeksie pracy nie znajdziemy natomiast zakazu stosowania wobec wspomnianych pracowników przedłużonego np. do 12 godzin dobowego wymiaru czasu pracy.

Nie mniej skutkiem obniżenia norm czasu pracy będzie mniejsza liczba godzin do przepracowania w okresie rozliczeniowym, co w konsekwencji może oznaczać konieczność zatrudnienia większej liczby pracowników.

Przy przekroczeniach najwyższych stężeń lub natężeń - tylko do 8 godzin!

Natomiast inaczej uregulowana jest kwestia dobowego wymiaru czasu pracy pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń lub natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia. Tu przepisy jasno określają, zarówno maksymalny dobowy czas pracy tych osób - 8 godzin na dobę, jak i stanowiska, na których musi on być zachowany (tam gdzie dochodzi do przekroczenia natężeń szkodliwych czynników). W takim przypadku system równoważny jest nieopłacalny. Czas pracy takich osób nie może bowiem w żadnym wypadku przekraczać 8 godzin na dobę.

Podstawa prawna:

• art. 129 § 1, art. 135, art. 145, art. 148 pkt 1, art. 23711a, art. 23713a kp
• Rozporządzenie MPiPS z 29 listopada 2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. nr 217, poz. 1833 ze zm.).

www.KadryOnline.pl - Serwis specjalistów ds. personalnych. Praktyczne wskazówki dotyczące prawa pracy, najświeższe interpretacje przepisów, informacje o zmianach prawnych, bezpłatne biuletyny e-mailowe.