Umowa o dzieło

Przeczytaj także: Jakie formy zatrudnienia w projekcie unijnym są dozwolone?

Wynagrodzenie ryczałtowe, kosztorysowe

W praktyce jest na ogół tak, że zamawiający i wykonujący umawiają się na wynagrodzenie ryczałtowe, czyli na określoną kwotę wynagrodzenia. Ma ono jednak tę wadę, że jeżeli zostanie ustalone na zbyt niskim poziomie, wykonawca nie może domagać się dopłaty, nawet jeśli w chwili ustalenia wynagrodzenia nie dało się przewidzieć rozmiaru i kosztu prac. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy w trakcie wykonywania dzieła wystąpiła zmiana uwarunkowań, których przyjmujący zamówienie nie był w stanie przewidzieć i wykonując dzieło, poniósłby rażącą stratę.

W przypadku bardziej skomplikowanych prac, wiążących się z używaniem kosztownych materiałów, stosuje się wynagrodzenie kosztorysowe. Opiera się ono na zestawieniu planowanych prac i przewidywanych kosztów.

Materiały zamawiającego

Jeśli jako zamawiający dostarczyłeś materiały, wykonujący dzieło ma obowiązek ich użyć, przedstawić zakres ich zużycia i ewentualnie zwrócić tę część materiałów, która nie została wykorzystana. Masz także obowiązek odebrać dzieło, jeśli jego jakość uznasz za satysfakcjonującą.

Opóźnienie

Jeżeli dochodzi do opóźnienia, zarówno w przypadku rozpoczęcia prac, jak i ich ukończenia, i niemożliwe jest ukończenie prac w umówionym czasie, zamawiający może bez wyznaczania dodatkowego terminu odstąpić od umowy, zanim upłynie czas na wykonanie dzieła.

Odpowiedzialność za wady

Ponadto wykonawca odpowiada za wady fizyczne i prawne wytworzonej rzeczy. Można od niego zażądać usunięcia usterek, o ile jest to możliwe. Jednak wykonawca może odmówić, jeśli wymagałoby to zbyt wysokich kosztów. W takiej sytuacji są dwa wyjścia. Można albo odstąpić od umowy, jeśli wady wydają się istotne i nie do zaakceptowania, albo zażądać obniżenia ceny.

Brak rezultatu

Jeśli wykonawca nie osiągnie celu, odpowiada on za brak rezultatu, a nie za brak starannego działania, jak np. przy umowie zlecenia.

Jeśli wykonawca chciał wykonać dzieło, lecz nie mógł tego uczynić z winy zamawiającego, wtedy niezależnie od rodzaju tych powodów należy mu się wynagrodzenie pomniejszone jedynie o to, co zaoszczędził z powodu niewykonania dzieła. Jeśli poniósł z tego powodu jakąkolwiek stratę, może domagać się odszkodowania.

Wygaśnięcie umowy

Umowa o dzieło kończy się po wykonaniu zamówionej pracy i dokonaniu zapłaty za nią. Konkretną datą może być dzień wydania dzieła lub data zaznaczona w umowie, jeśli został dotrzymany termin.

Warto pamiętać, że okres żądania jakichkolwiek roszczeń dotyczących umowy o dzieło upływa po dwóch latach od jej wygaśnięcia.

Opodatkowanie umowy o dzieło

Umowa o dzieło pociąga za sobą obowiązek opłacenia podatku dochodowego przez wykonawcę. Podatek ten wynosi obecnie 18% wartości wynagrodzenia pomniejszonego o koszty uzyskania przychodów.

Koszty uzyskania przychodu to w większości przypadków 20% należności. Są one wyższe w przypadku korzystania przez wykonującego dzieło z praw autorskich i praw pokrewnych (w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych), tzn. gdy konkretne dzieło ma charakter działalności twórczej (np. tłumaczenie książki). W takim wypadku koszty uzyskania przychodu wynoszą 50% i należy w umowie ująć zapis, że wykonawca przenosi prawa autorskie do dzieła na zamawiającego.

Można także naliczyć wyższe koszty uzyskania przychodów, jeśli wykonawca dzieła może je udokumentować (rachunkami, fakturami itp.).