Zabezpieczenie transakcji i umowy handlowej

Przeczytaj także: Zabezpieczenie wierzytelności: żądanie obniżenia sumy hipoteki

O zakresie zobowiązania poręczyciela decyduje każdoczesny rozmiar zobowiązania głównego. W przypadku zwłoki ze spełnieniem zobowiązania przez dłużnika głównego, wierzyciel ma obowiązek niezwłocznego powiadomienia poręczyciela, iż dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia. Poręczyciel, przeciwko któremu wierzyciel dochodzi roszczenia, powinien zawiadomić niezwłocznie dłużnika wzywając go do wzięcia udziału w sprawie.

Zarówno prawidłowe określenie treści poręczenia, jak i prawidłowość jego późniejszego wykonywania są niezwykle istotne. Od nich zależy możliwość dochodzenia przez poręczyciela zwrotu tego, co za kogoś sam świadczył oraz potencjalnie dalsza odpowiedzialność wobec wierzyciela.

Zgoda dłużnika na dobrowolne poddanie się egzekucji

Popularną formą zabezpieczenia różnego rodzaju transakcji jest dobrowolne poddanie się egzekucji regulowane w polskim kodeksie postępowania cywilnego w art. 777. Oświadczenie spisywane jest w formie aktu notarialnego, w którym dłużnik poddaje się egzekucji. Poddanie to obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej lub uiszczenia innych rzeczy zamiennych, ilościowo w akcie oznaczonych, albo też obowiązek wydania rzeczy indywidualnie oznaczonej, gdy termin zapłaty, uiszczenia lub wydania jest w akcie wskazany.
Ważne jest przy tym wskazanie konkretnie przedmiotu obowiązku do spełnienia, którym może być obowiązek zapłaty określonej kwoty pieniężnej, wydanie rzeczy, wydanie lokalu, nieruchomości, wydanie statku, uiszczenia innych rzeczy zamiennych, ilościowo w tym akcie notarialnym oznaczonych oraz wydanie rzeczy indywidualnie oznaczonej. Dobrowolne poddanie się egzekucji może dotyczyć także roszczeń przyszłych lub wynikających z istniejącego już stosunku prawnego.

Oprócz przedmiotu, akt zawierający dobrowolne poddanie się egzekucji powinien obejmować także inne elementy istotne dla jego skuteczności. I tak, w przypadku świadczeń pieniężnych - należy podać termin zapłaty i kwotę, w przypadku świadczeń w rzeczach zamiennych - należy podać ilość rzeczy i termin uiszczenia, w przypadku wydania rzeczy indywidualnie oznaczonej - należy podać termin wydania, jak również w każdym przypadku dłużnika i wierzyciela oraz podstawę prawną świadczenia.

Rekomendowane jest odbieranie takiego oświadczenia jednocześnie przy zawieraniu umowy lub realizowaniu transakcji, która ma być zabezpieczona. Z uwagi jednak na wymóg formy aktu notarialnego, niejednokrotnie umowy zawierają jedynie zobowiązanie do złożenia takiego oświadczenia w trybie art. 777 KPC w oznaczonym czasie, po zawarciu umowy.

Wierzyciel posiadający oświadczenie dłużnika o dobrowolnym poddaniu się egzekucji, chcąc zaspokoić swoje roszczenia powinien jedynie wystąpić wraz z tym oświadczeniem do sądu rejonowego właściwości ogólnej dłużnika z prośbą o nadanie temu tytułowi klauzuli wykonalności. Sąd powinien rozpoznać wniosek w ciągu trzech dni od daty jego złożenia.

Po zaopatrzeniu w klauzulę wykonalności wystarczy udać się do komornika w celu wszczęcia postępowania egzekucyjnego, i tym samym egzekucji zobowiązania. Decydując się na tę formę zabezpieczenia warto zbadać wcześniej kondycję finansową swego dłużnika, aby mieć z czego egzekwować.