Badania kierowców - kontrowersyjne wytyczne

Przeczytaj także: Badania wstępne przed rozpoczęciem pracy

Instytut Medycyny Pracy w Łodzi w swoim opracowaniu „Problemy orzecznicze w badaniach profilaktycznych" przedstawił kryteria zdrowotne dla pracowników, którzy używają jako narzędzia pracy samochodu, do kierowania którym wymagane jest posiadanie prawa jazdy kategorii B, czyli pracowników, którzy nie są kierowcami zawodowymi. I tak według zaleceń Instytutu Medycyny Pracy i Konsultanta Krajowego w dziedzinie medycyny pracy, osoby kierujące pojazdem samochodowym, niepodlegające Ustawie o transporcie drogowym muszą być poddani badaniom psychotechnicznym. Oznacza to w praktyce, że każdy pracownik posiadający Prawo jazdy kategorii B korzystający z samochodu służbowego bez względu na to czy spędza w samochodzie 15 minut dziennie jadąc np. do banku po gotówkę czy kilka godzin, musi obowiązkowo w badaniu wstępnym przejść testy psychotechniczne. Takie stanowisko potwierdza w rozmowie telefonicznej dr n. med. Ewa Wągrowska-Koski -Konsultant Krajowy w dziedzinie medycyny pracy.

Czy jednak takie wymagania i takie wytyczne zgodne są z obowiązującym prawem?

Szczególne wymagania dotyczące badań psychologicznych kierowców zostały uregulowane w Ustawie o transporcie drogowym. - Jednak Ustawa o transporcie drogowym i przepisy wykonawcze do niej mają zastosowanie tylko do kierowców samochodów o masie przekraczającej 3,5 tony lub przewożących więcej niż 9 osób. Skoro tak, moim zdaniem nie można formułować tezy o obowiązku przeprowadzenia takich badań (wstępnych i okresowych) również wobec osób zatrudnionych jako kierowcy samochodów osobowych, czy przedstawicieli handlowych, nawet jeśli słusznościowo taki postulat byłby uzasadniony –wyjaśnia Justyna Witas prawnik z Kancelarii Radców Prawnych Kuczek-Maruta.

Ewentualnym źródłem obowiązku przeprowadzania badań psychologicznych wobec kierowców z prawem jazdy kategorii B może być tylko kodeks pracy oraz rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 30 maja 1996 roku w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych dla celów przewidzianych w kodeksie pracy. Zgodnie z tymi przepisami o tym, jakie badania powinny być przeprowadzone na dane stanowisko pracy decyduje lekarz medycyny pracy w oparciu o informacje od pracodawcy o czynnikach szkodliwych, na jakie narażony jest pracownik pracujący na tym stanowisku. Listę szkodliwych czynników powinien przekazać lekarzowi pracodawca w skierowaniu na badania. Jednak to lekarz – w oparciu o tzw. wskazówki metodyczne w sprawie przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników zawarte w rozporządzeniu - ostatecznie dokonuje ustaleń, jakie badania należy przeprowadzić, z jaką częstotliwością i zawsze może poszerzyć ich zakres w odniesieniu do konkretnego pracownika.- dodaje Justyna Witas.