Zwolnienie dyscyplinarne w nietypowych przypadkach

Przeczytaj także: Zwolnienie dyscyplinarne - w jakim terminie?

Komentowany przepis: art. 52 § 1 pkt 1 i § 2 Kodeksu pracy

§ 1. Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie:
1) ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych, (...)

§ 2. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie może nastąpić po upływie 1 miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy.

Zwolnienie dyscyplinarne w okresie wypowiedzenia

Jeżeli pracodawca najpierw wypowiedział pracownikowi umowę o pracę z określonych powodów, a następnie pracownik w okresie wypowiedzenia np. w sposób ciężki naruszył swoje podstawowe obowiązki, to nie ma przeszkód, aby rozwiązać z nim umowę o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 52 § 1 pkt 1 kp. "Dyscyplinarkę" można jednak zastosować nie później niż w ostatnim dniu okresu wypowiedzenia.

Zdaniem SN: Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 kp nie wywołuje skutku prawnego, jeżeli następuje po upływie dokonanego wcześniej wypowiedzenia (...). Wyrok SN z 10 marca 2005r. II PK 241/04, OSNP 2005/24/393

Gdyby nawet wręczona pracownikowi w okresie wypowiedzenia "dyscyplinarka" okazała się wadliwa (np. pracodawca nieprawidłowo wskazał jej przyczynę), pracownik może domagać się z tego tytułu tylko odszkodowania. Nie zostanie jednak przez sąd przywrócony do pracy, o ile wcześniej pracodawca prawidłowo dokonał wypowiedzenia umowy o pracę (zob. wyrok SN z 21 września 2005 r., II PK 305/04, M.P.Pr.-wkł. 2005/12/16).

Zwolnienie dyscyplinarne pracownika "chronionego"

Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia w trybie dyscyplinarnym pracodawca może zastosować także wobec pracowników chronionych (lub będących w okresach ochronnych), którym nie można wypowiedzieć umowy o pracę, np.:

• podczas przebywania pracownika na urlopie wypoczynkowym, bezpłatnym, wychowawczym lub na zwolnieniu lekarskim,
• w sytuacji gdy pracownik osiągnął wiek przedemerytalny (4 lata przed nabyciem prawa do emerytury),
• w trakcie ciąży oraz urlopu macierzyńskiego pracownicy.

Jedynie w tym ostatnim przypadku (ciąża i urlop macierzyński) musi być spełniony dodatkowy warunek - na taki tryb rozwiązania umowy musi się zgodzić reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa. W razie braku takiej organizacji lub jeśli nie reprezentuje ona pracownicy, o ewentualnym zwolnieniu dyscyplinarnym pracodawca decyduje samodzielnie (nie konsultuje go z przedstawicielami pracowników).

Zwolnienie dyscyplinarne po upływie miesiąca od zdarzenia, które je spowodowało

Dyscyplinarne rozwiązanie umowy nie jest możliwe po upływie 1. miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej zwolnienie. Jednak bieg miesięcznego terminu z art. 52 § 2 kp rozpoczyna się dopiero wtedy, gdy informacje docierające do pracodawcy są na tyle wiarygodne, aby mógł on właściwie ocenić czyn pracownika. Termin ten nie jest bowiem przeznaczony do prowadzenia przez pracodawcę postępowania wyjaśniającego, ale ma służyć podjęciu decyzji przez osobę uprawnioną, kiedy ma ona już dostateczną wiedzę na temat przewinienia pracownika.

Zdaniem SN:
Bieg miesięcznego terminu z art. 52 § 2 kp rozpoczyna się dopiero od chwili, w której pracodawca uzyskał w dostatecznym stopniu wiarygodne informacje uzasadniające jego przekonanie, że pracownik dopuścił się czynu nagannego w stopniu usprawiedliwiającym niezwłoczne rozwiązanie umowy o pracę. Wyrok SN z 21 października 1999 r., I PKN 318/99, OSNP 2001/5/155.

Zgodnie z orzecznictwem SN miesięczny termin na wręczenie zwolnienia dyscyplinarnego zaczyna biec od chwili, gdy o powodach zastosowania tego trybu rozwiązania umowy dowiedziała się osoba, która w imieniu pracodawcy ma prawo do podjęcia decyzji o rozwiązaniu umowy z konkretnym pracownikiem. Zwykle nie będzie to bezpośredni przełożony pracownika (zob. wyrok SN z 5 czerwca 2007 r., I PK 5/07, M.P.Pr. 2007/10/533).


www.KadryOnline.pl - Serwis specjalistów ds. personalnych. Praktyczne wskazówki dotyczące prawa pracy, najświeższe interpretacje przepisów, informacje o zmianach prawnych, bezpłatne biuletyny e-mailowe.