Nauczanie religii a staż pracy księdza

Przeczytaj także: Renta inwalidzka a dodatek za wysługę lat

Pytanie: Czy księdzu można zaliczyć do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze (nagroda jubileuszowa, wysługa lat), okres nauki religii potwierdzony świadectwem pracy wystawionym za lata 1992-1997 przez szkołę podstawową z adnotacją w informacjach uzupełniających, że ksiądz nie pobierał za ten okres wynagrodzenia? Czy szkoła miała prawo wystawić owe świadectwo pracy?

Odpowiedź: Do stażu pracy, od którego zależy nabycie prawa do nagrody jubileuszowej i dodatku stażowego pracownika, o którym mowa w pytaniu - należy wliczyć okresy nauczania religii - ale tylko wówczas, gdy nauka ta była wykonywana w ramach stosunku pracy. Jeżeli nauczanie religii nie odbywało się w ramach tego rodzaju stosunku zobowiązaniowego, zatrudniająca księdza szkoła nie miała prawa wystawić świadectwa pracy. Natomiast ww. okres nauczania religii, bez względu na to, czy była wykonywana w ramach stosunku pracy, czy też nie, powinien być zaliczony do okresu pracy uprawniającego do emerytury przysługującej nauczycielom.

1. Nauczanie religii poza stosunkiem pracy - bez wpływu na prawo do nagrody jubileuszowej i dodatku stażowego

Do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracowników pracodawców sfery publicznej, wlicza się okresy pracy w ramach stosunku pracy, a także inne okresy „zaliczalne”.

Uwzględnienie w stażu pracy innych okresów niż okresy zatrudnienia następuje wówczas, gdy przepis prawa nakazuje tak postąpić. Takimi okresami są np. okresy służby wojskowej czy też pobierania zasiłku dla bezrobotnych. Natomiast okresem takim nie jest okres katechizacji, która była prowadzona „poza stosunkiem pracy” - tzn. gdy ksiądz nauczał religii nie mając zawartej ze szkołą umowy o pracę. Żaden przepis prawa nie nakazuje bowiem traktować takich okresów jako okresu zaliczalnego.

Jak wynika z powyższego, do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze (m.in. prawo do nagrody jubileuszowej, dodatku stażowego) nie podlega wliczeniu okres nauczania religii wykonywanej bez zawarcia stosunku pracy (oczywistym jest, że okres takiej pracy w ramach stosunku pracy należy wliczyć do stażu pracy pracownika).

2. Świadectwa pracy nie można wydać, gdy nie było stosunku pracy

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że księdzu wystawiono świadectwo pracy za okres nauczania religii w szkole podstawowej od 1992 r. do 1997 r., wskazując w nim, że za przedmiotową pracę ksiądz nie otrzymywał wynagrodzenia. Należy wyraźnie zaznaczyć, że wynagrodzenie jest koniecznym elementem stosunku pracy, a pracownik nie może zrzec się do niego prawa. Uprawnia to do domniemania, że między księdzem a szkołą nie był zawarty stosunek pracy a pewien rodzaj umowy cywilnoprawnej (bez wynagrodzenia). To z kolei skłania do przyjęcia, że świadectwo pracy nie powinno być sporządzone i wydane. Dokument ten bowiem poświadcza okres zatrudnienia w ramach stosunku pracy.