Rozwiązanie umowy o pracę: w jaki sposób?

Przeczytaj także: Zwolnienie pracownika z obowiązku świadczenia pracy

Pytanie: Jestem zatrudniona na umowę o pracę na czas nieokreślony w firmie zatrudniającej mniej niż 20 osób. Pracodawca jest na granicy bankructwa, wypowiedziano mu dzierżawę lokalu, w którym prowadził swoją działalność. Obecnie jestem w próżni, ponieważ nie rozwiązano ze mną umowy o pracę i nie świadczę pracy, gdyż pracodawca został usunięty z lokalu w którym prowadził działalność. Chcę jak najszybciej rozstać się z pracodawcą, który nie zapewnia żadnych warunków, ponadto często nie wywiązywał się ze swoich zobowiązań co do wynagrodzenia. Jak zgodnie z przepisami prawa i najkorzystniej dla mnie rozwiązać tą sytuację i otrzymać świadectwo pracy, aby zarejestrować się w Urzędzie Pracy i poszukiwać nowej pracy. Nadmieniam, że pracodawca nie ogłosił upadłości i nie zlikwidował firmy.

Odpowiedź: W przedstawionym stanie faktycznym najprostszym rozwiązaniem byłoby rozwiązanie umowy na mocy porozumienia stron. Jeżeli pracodawca nie wyrazi aprobaty na taki tryb ustania stosunku pracy pracownik może wypowiedzieć umowę o pracę lub też, jeżeli wystąpiły okoliczności dające się zakwalifikować jako ciężkie naruszenie przez pracodawcę jego obowiązków - rozwiązać umowę bez wypowiedzenia z winy pracodawcy.

1. Najprościej rozwiązać umowę na mocy porozumienia stron

Jeżeli pracownik nie chce kontynuować stosunku pracy u danego pracodawcy może zwrócić się do niego z wnioskiem o rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron. Jest to najprostszy sposób rozwiązania umowy o pracę, daje bowiem możliwość zakończenia stosunku pracy „z dnia na dzień”, w terminie przez strony uzgodnionym i co do zasady nie powoduje ewentualnego postępowania sądowego. Jednakże warunkiem zastosowania takiego trybu rozwiązania umowy jest zgodna wola obu stosunku pracy - a więc zarówno pracownika jak i pracodawcy. Brak zgody pracodawcy na rozwiązanie umowy w opisany wyżej sposób uniemożliwi skorzystanie z tej formy zakończenia zatrudnienia.

Przepisy nie narzucają formy w jakiej ma być dokonane rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron. Oznacza to, że co do zasady można to uczynić zarówno ustnie jak i pisemnie, jednakże ze względów dowodowych zaleca się aby porozumienie stron sporządzać w formie pisemnej.

Ważne! Za porozumieniem lub wypowiedzeniem - bez prawa do zasiłku

Warto zwrócić uwagę, iż rozwiązując umowę o pracę za porozumieniem stron lub za wypowiedzeniem (w okresie 6 miesięcy przed rejestracją w urzędzie pracy) pracownik może uzyskać zasiłek z urzędu pracy dopiero po 90 dniach od zarejestrowania. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy porozumienie stron nastąpiło z powodu upadłości, likwidacji pracodawcy lub zmniejszenia zatrudnienia z przyczyn dotyczących zakładu pracy albo rozwiązanie stosunku pracy za wypowiedzeniem lub na mocy porozumienia stron nastąpiło z powodu zmiany miejsca zamieszkania pracownika.

Warto zauważyć, iż pozbawienie prawa do zasiłku nie stoi na przeszkodzie korzystaniu z innych form pomocy oferowanych przez urząd pracy jak np. propozycje szkoleń, staży, prac interwencyjnych czy wolnych ofert pracy.

2. Brak zgody na porozumienie - konieczne wypowiedzenie umowy

Jeżeli pracodawca nie zgadza się na rozwiązanie umowy o pracę w trybie porozumienia stron, pracownik zatrudniony na czas nieokreślony może tą umowę wypowiedzieć. Decydując się na taki sposób zakończenia zatrudnienia pracownik powinien pamiętać, że wypowiedzenie musi być złożone na piśmie. Warto zauważyć, iż oświadczenie pracownika o wypowiedzeniu umowy nie musi, w przeciwieństwie do oświadczenia pracodawcy, zawierać przyczyny uzasadniającej to wypowiedzenie.

Długość okresu wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony uzależniona jest od zakładowego stażu pracy (stażu pracy u obecnego pracodawcy) i wynosi:

• 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
• 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
• 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.

Upływ okresu wypowiedzenia i zakończenie stosunku pracy następuje:

• w sobotę - w przypadku wypowiedzenia 2-tygodniowego bądź,
• ostatniego dnia miesiąca - w przypadku wypowiedzenia jedno lub trzymiesięcznego.